|
|
İbrahim Ethem
mutasavvıf, tabiin
İbrahim bin Ethem
714 yılında Belh şehrinde doğdu.
Babası Ethem, Belh şehri emiriydi. İbrahim Ethem şeyzadeydi.
Bir gece tahtı üzerinde uyumuştu. Bir ses duyup uyandı. Tavan sallanıyordu. Damda biri vardı: “Damdaki kimdir?” diye seslendi. “Tanıdık biriyim, devemi kaybettim de onu arıyorum” dedi. “Hey şaşkın damda deve olur mu?” deyince, damdaki zat; “Ey gafil! Sen Allahu Teala’yı altın taht ve süslü elbiseler içinde olduğun halde arıyorsun! Damda deve aramak bundan daha mı acayip?” dedi.
İbrahim Ethem bu sözlerden çok etkilendi. Kalbi, Allah aşkıyla yanmaya başladı.
Her şeyi bırakıp, Allah'ın razı olduğu yola girdi. Dünya meşgalelerinden uzak, sakin bir yer aradı. Nişabur civarında 9 sene kaldı.
Sonra Mekke’ye doğru yola çıktı.
Mekke’de kalıp ilim ve ibadetle meşgul oldu. Orada da tanındı.
Zamanın büyük alimlerinden Süfyan-ı Sevri ve Fudayl bin İyad ile karşılaşıp onların ilim meclislerinde bulundu.
Daha sonra Şam’a gitti. 779 (H. 162)yılında Şam’da vefat etti.
İbrahim Ethem'in Özellikleri
Tabiinin meşhur alimlerinden ve evliyanın büyüklerindendir. İsmi, İbrahim bin Ethem bin Mansur olup, künyesi Ebu İshak’tır.
Nesebi Hazreti Ömer’e dayanır.
İmamı Azam’ın sohbetleriyle olgunlaştı
Fudayl bin İyad’dan feyz aldı. İmran bin Musa bin Zeyd Rai ve Şeyh Mansur Selami’nin sohbetinde bulundu. Veysel Karani'nin ruhaniyetinden istifade etti.
Bağdat, Şam ve Hicaz’da meşhur oldu. Üç kıtanın alimlerinin çoğundan ilim öğrendi. İmamı Azam’ın sohbetleriyle olgunlaştı. İmamı Azam hazretleri onu medh edip; “İbrahim bin Ethem seyyidimiz ve sevdiğimizdir” buyurdu.
Dinde fakih ve müctehiddi. Çeştiyye yolunun büyükleri arasında yer aldı. Rumlara karşı yapılan cihadlara katıldı.
Yahya bin Sa’id el-Ensari, Sa’id bin Mezban, Mukatil bin Süleyman ve Süfyan-ı Sevri’den, Sevri de, İbrahim bin Ethem’den hadisi şerif rivayetinde bulunmuştur.
Evzai, Şakik-i Belhi, İbrahim bin Beşşar, kendisinden hadisi şerif rivayetinde bulundu. Nesai, Dare Kutni, İmamı Buhari onun sika (güvenilir) bir ravi olduğunu bildirdi.
Buhari, Sahih’inde “Edeb”; Tirmizi “Temizlik” kısmında kendisinden rivayette bulundu.
Büyük türbesi, camii ve pek çok vakfı vardır.
İbrahim Ethem ve helal lokma
İbrahim Ethem, helal kazanmak için zaman zaman da sırtında odun taşırdı. Yine odun taşıdığı bir günde İmamı Evzai, sırtındaki odunları görüp niçin bu kadar sıkıntı çektiğini sordu.
İbrahim Ethem; “Öyle söyleme, hadisi şerifte; Helal kazanmak için sıkıntı çekenlere Cennet vacip olur, buyruldu” cevabını verdi.
İbrahim Ethem'in bir nasihati
Kendisinden bir zat nasihat istediğinde buyurdu ki:
Altı şeyi kabul edip yaparsan, hiçbir işin sana zarar vermez. Dünyada ve ahırette rahat edersin. O altı şey şunlardır:
1. Günah yapacağın zaman, Allahu Teala’nın sana verdiği rızkı yeme.
2. Ona asi olmak istersen, O’nun mülkünden çık. Mülkünde olup da O’na isyan etmek uygun olur mu?
3. O’na isyan etmek istersen, gördüğü yerde günah yapma. Görmediği yerde yap. O’nun mülkünde olup, verdiği rızkı yiyip, gördüğü yerde günah yapmak uygun değildir.
4. Can alıcı melek, ruhunu almaya geldiği zaman tövbe edinceye kadar izin iste. O meleği kovamazsın. Şimdi kudretin var, güç kuvvetin yerindeyken tövbe et. Tövbe edilecek zaman bu zamandır. Zira ölüm meleği aniden gelir.
5. Mezarda Münker ve Nekir ismindeki iki melek, sual için geldiklerinde, onları kov. Seni imtihan etmesinler. Soran kimse dedi ki: “Buna imkan yoktur.” İbrahim bin Ethem; “Öyle ise şimdiden onlara cevap hazırla.” buyurdu.
6. Kıyamet günü Allahu Teala’; “Günahı olanlar Cehennem’e gitsin.” diye emredince; “Ben gitmem!” de! Soran kimse; “Bu sözümü dinlemezler!” dedi ve tövbe edip ölünceye kadar tövbesinden vazgeçmedi.
İbrahim bin Ethem birisiyle arkadaş olmuştu. Bu arkadaşlık bir müddet devam etti. Zaman geldi ayrılmaları gerekti. Arkadaşı dedi ki: “Uzun zaman arkadaşlık ettik. Bir ayıbımı gördünse söyle de bir daha yapmayayım.” Cevabında buyurdu ki: “Kardeşim! Sende bir ayıp görmedim. Ben sana daima sevgi gözüyle baktım. Onun için seni hep iyi buldum. Senden gördüklerim hep iyi şeylerdi. Ayıp arıyorsan bana sorma!”
Allahu Teala, mealen; “Ey kullarım, benden isteyiniz, kabul ederim, veririm.” (Mü’min suresi: 60) buyuruyor.” Halbuki istiyoruz vermiyor?” diye İbrahim bin Ethem’e sorduklarında, cevaben; “Allahu Teala’yı çağırırsınız, O’na itaat etmezsiniz. Kur’an-ı Kerim’i okursunuz, gösterdiği yolda gitmezsiniz. Cenab-ı Hakk’ın nimetlerinden faydalanırsınız, O’na şükretmezsiniz. Cennet’in ibadet edenler için olduğunu bilirsiniz, hazırlıkta bulunmazsınız. Cehennem’i asiler için yarattığını bilirsiniz, ondan sakınmazsınız. Babalarınızın, dedelerinizin ne olduklarını görür, ibret almazsınız. Ayıbınıza bakmayıp başkalarının ayıplarını araştırırsınız. Böyle olan kimseler, üzerlerine taş yağmadığına, yere batmadıklarına, gökten ateş yağmadığına şükretsinler. Daha ne isterler? Dualarının neticesi, yalnız bu olursa yetmez mi?” buyurdu.
İbrahim Ethem, hükümdarlığı bıraktıktan sonra, bir gün deniz kenarında oturmuş yama yamıyordu. Memleketin valisi yanındakilerle birlikte oradan geçerken, İbrahim Ethem hazretlerinin başında durdu. Vali onu seyrederken şöyle düşündü: “Bak şu dünün hükümdarına! Böyle yapmakla eline ne geçti?” İbrahim Ethem, valinin aklından geçenleri anlamıştı. Kaldırıp iğnesini denize fırlattı. Sonra; “Balıklar iğnemi getirin!” dedi. Bir balık, ağzında İbrahim Ethem’in denize attığı iğneyi getirdi. İbrahim Ethem iğneyi balığın ağzından alıp sonra valiye döndü: “Elime bu iğne geçti.” buyurdu. Yani; “Ben Allahu Teala’dan gayrı olanları bırakıp bütün varlığımla O’na döndüğüm için, bu balıkları bana hizmetçi etti ve bana bu kerameti verdi.”
İbrahim Ethem'in güzel sözleri
Kerametleriyle ve insanlara nasihatleriyle meşhur olan ve sevgisi gönüllerde yaşayan İbrahim bin Ethem hazretleri buyurdu ki:
“Öbür dünyada terazide en ağır amel, burada bedene en zor gelenidir.”
“İşittiğime göre, kıyamet günü insan, daha çok utansın, diye tanıdıklarının yanında hesaba çekilir.”
“İlmi, amel için öğreniniz. Çokları bunda yanıldı. İlimleri dağlar gibi büyüdü, amelleri ise zerre gibi küçüldü.”
İbrahim Ethem'in Duası
Her zaman şöyle dua ederdi:
“Ya Rabbi! Beni günah alçaklığından kurtar. Sana taat (ibadet) lezzetine ulaştır.”
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
