|
|
|
|
|
Şahverdi Han
Gence Hanı
Ziyadoğulları Hanedanı'nı Kurucusu
Azerbaycan’ın Gence yöresinde hüküm sürmüş olan hanlık. İran hükümdarı Nadir Şah 1735’te Gence’yi ele geçirdi. Nadir Şah'ın öldürülmesinden sonra Gence de diğer Azerbaycan hanlıkları gibi İran toprağı olmaktan çıkarak 1747’de bağımsızlığını ilan etti.
Ziyadoğulları Hanedanı'nı kuran Kalaç Türklerinden Şahverdi Han, Gence’nin ilk hanı oldu. Ziyadoğulları Hanedanı Türkçe konuşuyordu. 1781-1783 yılları arasında Gence, Karabağ hanlarının eline geçtiyse de geri alındı.
19. Yüzyıl'ın başlarında Gürcistan’ı işgal eden Rusya, Gence ile birlikte bütün bağımsız Azerbaycan hanlıkları için tehdit unsuru oldu. Bu hanlıklar büyük tehlikeye karşı aralarında birleşmeyi başaramadılar.
Rusya bu sırada Dağıstan ve Kuzey Kafkasya’da bulunan hanlıklarla savaş halindeydi. Azerbaycan’daki coğrafi durum Rusya’nın, Dağıstan’ı ve Kuzey Kafkasya’daki hanlıkları ele geçirmesini güçleştiriyordu.
Kafkasya’daki Rus orduları kumandanı general Sisyanov 1803 yılında Tiflis’ten hareket ederek Gence’yi kuşattı. Gence Hanı Cevâd Han Ruslarla yaptığı, yenildiği ve devletini kaybettiği muhârebede öldürüldü. Oğlu ve veliahdı Hüseyin Han da babası ile aynı günde Ruslar’ın top ateşi ile öldürüldü.
Cevad Han'ın ve Hüseyin Han'ın öldürülmesi üzerine iki koldan şehre giren Ruslar yağma yaparak, halkı öldürdüler. Gence Hanlığı'nı ortadan kaldırdılar. Buranın adını da Çariçelerinin onuruna Elizabetpol olarak değiştirdiler (1804).
Hüseyin Han'ın kardeşi Uğurlu Han bu tarihten 22 yıl sonra Gence’yi Ruslar'dan geri alıp 2 yıl Gence Hanlığı yaptı. Fakat Ruslar ülkeyi tekrar istila ederek Gence Hanlığını tamamen ortadan kaldırdılar.
Gence de Türkmençay Antlaşmasıyla Rusya’ya ilhak edildi. Komünist idare Gence’ye Kirovabad adını verdi.
Gence Hanları ve Hanlık tarihleri:
Şahverdi Han.............. (1747-1761)
Mehmed Hasan Han............ (1761-1786)
Cevad Han................... (1786-1804)
Uğurlu Han................... (1826-1828)
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
|
biyografi.net
|
Tanıtım |
 |
|
|
 |
|
|
Tanıtım |
 |
 |
|
