|
|
Vahid Çabuk
( 1946)
akademisyen, yazar
Dr. Vahid Çabuk
(Doğum 11 Kasım 1946 – Ölüm 4 Mart 2000)
Hatay ilinin İskenderun ilçesine bağlı, eski adı Cebike yeni adı Düğünyurdu olan küçük bir köyde dünyaya geldi. İlköğrenimini köyüne yedi kilometre uzaklıktaki İnönü İlkokulu’na yürüyerek gidip gelerek tamamladı (1961). Ortaokul ve lise yılları şehre taşınmaları sayesinde daha rahat geçti ve İskenderun Lisesi’nden 1967 yılında mezun oldu. Zamanın şartlarına göre devlette çalışan bir işçinin imkanları el vermese de o azmi sayesinde üniversitede okuma imkânı elde etti. Seviyesi hukuk, tıp, siyaset gibi o zamanların en gözde branşlarında okumasına elverişli olmasına ve puanları da bu bölümlere yetmesine rağmen, yukarıda belirttiğimiz gibi ailenin maddi durumu onun ancak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’ne kayıt yapmasına yetebildi. 1971 yılında mezun olduğu üniversitede Edebiyat Fakültesi tarafından yüksek lisans tezi kitap olarak basılan ilk öğrenci olma başarısını gösterdi. Doktora tezini ise 1986 yılında “Talikizade Mehmed Subhi Efendi’nin Eğri Seferi Şehnamesi” konulu çalışmayla sundu. Memuriyet hayatı daha üniversite yıllarındayken başladı. Son sınıfta hocalarının referansıyla Milli Eğitim Bakanlığı İslam Ansiklopedisi’ne ilk adımını attı ve yüzde doksanı müdürlük olmak üzere 22 yıllık bir süreç başladı. Bu süreç, 1993 yılında, çalıştığı resmî kurumda başkalarının yolsuzluklarını tespit ettiği için asıl suçluların cezalandırılması yerine kendisinin görevinden alınmasıyla son buldu. Süleymaniye Kütüphanesi’ndeki kısa sürgün evresinden sonra, İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü’ne okutman olarak atandı. Burada da ölümüne kadar İnkılâp Tarihi ve Osmanlıca derslerine girdi. 2000 yılının Mart ayında böbrek yetmezliği ve ani gelen kalp krizi nedeniyle vefat etti.
Yaşanan çok çeşitli sıkıntılara ve yoğun memuriyet hayatına rağmen entelektüel birikimin getirdiği üretkenlik hiç azalmadı ve makaleler, öyküler, şiirler, ansiklopedi maddeleri ile kitaplar birbiri ardına çıkmaya başladı. Çok farklı alanlarda üretken bir yapı göstererek çok farklı projelere hem devlet hem de özel kurumlarda imza attı. Hareket, Milli Gençlik, Hatay, Güneyde Kültür, Türk Kültürü, Genç Akademi, Tarih ve Medeniyet, Tarih ve Düşünce, Türk Dünyası Tarih Dergisi, Belgelerle Türk Tarihi, İskender, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Hedef, Milli Eğitim Bakanlığı İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Küçük Türk İslam Ansiklopedisi, İstanbul Kültür Sanat Ansiklopedisi, Büyük Larousse, Görsel, Tercüman, Yeni Devir, Yeni Haber, And, Yeni Şafak, Gündem, Atayurt, Türkiye, Sabah, vs. gibi ulusal ve yerel dergi, ansiklopedi ve gazetelerde çeşitli şiirleri, öyküleri ansiklopedi maddeleri, denemeleri, makaleleri ve röportajları yayınlandı. Bütün bunların yayında Mühre Kan Bulaşmasın adında bir tiyatro çalışması da 1988 yılında TRT I ve TRT III radyolarında iki defa yayınlandı. Birçok yazısında kullandığı müstear isimleri A. Efe Cebikeli ve Cemil Çölbeyi idi. Yazı hayatına şiirle başlayıp öyküyle devam eden süreç asıl ansiklopedist kişiliğiyle ön plana çıktı. Bu alanda birçok ansiklopedi projesine imza attı ya da danışmanlık yaptı. Ancak asıl uğraş alanı tarihe olan ilgisi hiçbir zaman azalmadı ve tarihimize ışık tutan birçok eserde imzası bulunmaktadır ya da birçok tarihçimize yol göstermiş, ağabeylik etmiştir. Özellikle bunlar arasında çeşitli ülkelerden gelen burslu yabancı yüksek lisans öğrencileri vardır ki Vahid Ağabeyleri onlar için İstanbul’daki en önemli uğrak yeridir. “Kürsüsüz Profesör” unvanıyla elli ciltten fazla esere imzasını atmıştır. Bir o kadar da basılmayı bekleyen çalışması vardır. Bunlardan en önemlisi 1999 yılında basılan on ciltlik Osmanlı Tarihi’nden daha da kapsamlı ve geniş hacimli olacak şekilde hazırlanan Türk Hükümdarları Ansiklopedisi’dir ki yirmi cilde yakın olacağı tahmin edilmektedir. Yayımlanan kitapları birçok kurumda defalarca yeni baskı gören yazar, her zaman istifade edilebilecek nitelikte yapıtlarıyla kütüphanelerde ve kitabevi raflarında kendini ölümsüzleştiren fikir adamlarındandır.
YAYIMLANAN ESERLERİ
Osmanlı Tarihinden Fıkralar. (1. Baskı, İstanbul, 1974; 2. Baskı, Emre Yayınları,
İstanbul, 2006; 3. Baskı, Babıali Kültür Yayıncılığı, 2014; 4. Baskı, Ekim 2015; 5. Baskı,
Kasım 2015)
Tiryaki Hasan Paşa’nın Gazaları ve Kanije Savunması. (Tercüman Yayınları 1001
Temel Eser, İstanbul, 1978) (hazırlayan)
Divan-ı Muhibbi (3 Cilt), Kanuni Sultan Süleyman. (Tercüman Yayınları 1001 Temel
Eser, İstanbul, 1980) (hazırlayan)
Âlimler ve Sanatkârlar, Ahmet Refik. (Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, Ankara, 1980; 2. Baskı 1981) (hazırlayan)
Peçevi Tarihi, Peçevi İbrahim Efendi. (Enderun Kitabevi, İstanbul, 1980) (Dr. Fahri
Çetin Derin ile beraber hazırlayan)
Mecmua-i Tevarih, Hafız Hüseyin Ayvansarayi. (İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1985) (Dr. Fahri Çetin Derin ile beraber hazırlayan)
Tarih-i Hind-i Garbi Veya Hadis-i Nev (A History of the Discovery of America). (Kültür
ve Turizm Bakanlığı Yayınları, The Historical Research Foundation, İstanbul Research
Center, Ankara, 1987) (hazırlayan, isimsiz)
Otoman Empire in Drawings. (Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, The Historical
Research Foundation, İstanbul Research Center, Ankara, 1987) (hazırlayan, isimsiz)
Tarih-i Feth-i Şiklos İstolni Belgrad (Süleymanname). (Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, The Historical Research Foundation, İstanbul Research Center, Ankara,
1987) (hazırlayan, isimsiz)
Otoman Empire in Miniatures. (Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, The Historical
Research Foundation, İstanbul Research Center, Ankara, 1988) (hazırlayan, isimsiz)
Köprülüler. (Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1988)
Kitab-ı Bahriye (4 Cilt), Piri Reis. (Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, The Historical
Research Foundation, İstanbul Research Center, Ankara, 1989) (Osmanlıca
transkripsiyon ve “Günümüz Türkçesiyle” bölümünde hazırlayan)
Solakzade Tarihi (2 Cilt). (Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları,
Ankara, 1989, hazırlayan; 2. Baskı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları,
İstanbul, 2016, sadeleştiren)
Tarihimizde Vakıf Kuran Kadınlar (Hanım Sultan Vakfiyeleri – Deeds Of Trust Of The
Sultans Womenfolk – Actes De Fondation De Sultane Hanım), (Tarihi Araştırmalar ve
Dokümantasyon Merkezleri Kurma ve Geliştirme Vakfı, İstanbul, 1990) (Türkçe
Transkripsiyon)
İslam Ansiklopedisi İndeksi. (Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1994) (hazırlayan)
Sultan Dördüncü Murat Han. (Sebil Yayınları, İstanbul, 1995)
Göçer Toprağa Düştü. (Sebil Yayınları, İstanbul, 1995)
Osmanlı Teşkilat ve Siyaset Kültürü. (Emre Yayınları, İstanbul, 1996)
Antakyalı Yahya Efendi Divançesi. (Hatay Folklor ve Sanat Derneği, Antakya, 1996)
Osmanlı Siyasi Tarihinde Sultan II. Abdülhamid Han. (Emre Yayınları, İstanbul, 1998;
2. Baskı 2001; 3. Baskı 2002)
Kuruluşundan Cumhuriyete Büyük Osmanlı Tarihi (10 Cilt). (Emre Yayınları, İstanbul,
1999; 2. Baskı 2002)
Hedefteki Sultan II. Abdülhamid (Bir Siyasi Tarih Denemesi). (Truva Yayınları,
İstanbul, 1. ve 2. Baskılar 2004)
Yasakların Sultanı Dördüncü Murat. (Emre Yayınları, İstanbul, 2005)
Sultan II. Abdülhamid. (Paraf Yayınları, İstanbul, 1. Baskı 2010; 2. Baskı 2012)
Sultan II. Abdülhamid. (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul,
2015; 2. Baskı Nisan 2017)
Osmanlı’da Bir Sadrazam Ailesi Köprülüler. (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür
A.Ş. Yayınları, İstanbul, 2015)
Sultan IV. Murad. (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul,
2015)
Saraydan Şiirler. (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul, 2016)
Büyük Osmanlı Tarihi (3 Cilt). (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları,
İstanbul, 2018)
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
