|
|
|
|
|
Necati Özkan
KKTC kanaat önderi, işadamı
12 Mayıs 1899 tarihinde Kıbrıs'ta doğdu. Lefkoşa Türk Lisesi'nden mezun oldu. Türk Edebiyatı, İngilizce ve hukuk özel dersleri aldı. Lefkoşa Türk Lisesi'nde bir sene öğretmenlik yaptı. Babası vefat edince ailesine ait bakkaliyeyi yönetti. Kısa bir zamanda bu ticari müesseseyi genişletti. 'Altı Ok Ticaret' unvanıyla ticari faaliyetlerini büyüttü. Türkçe gazetelerde yazılar yazdı.
1925 yılında Lefkoşa Belediye seçimlerini kazandı. 1930 yılında Lefkoşa/Girne kazalarından seçimleri kazanarak Kavanın Meclisi'ne üye oldu. Bu devrede Kıbrıs Türk Milli Kongresi'ni gerçekleştirdi. 1931 yılında Rumların ayaklanması nedeniyle Kavanın Meclisi lağvedildi. 1942 yılında Kıbrıs'ta Türk halkının ilk siyasi partisi olan 'Katak'ın kuruluşunda önemli rol oynadı. Belediye seçimlerinde Lefkoşa Belediye Meclisi'ne seçildi.
Çankaya'da Atatürk tarafından kabul edilen ilk ve tek Kıbrıslı Türk lideridir. Kendisine 'Özkan' soyadı Atatürk tarafından verildi.
1948 yılında günlük İstiklal gazetesine yayınlamaya başladı. Rumların Enosis taleplerinin artması üzerine İstiklal Partisi'nin kurulmasına öncülük etti. Kıbrıs Türk halkının bütün toplumsal eylemlerine katkı sağladı. 1970 yılında vefat etti.
HAKKINDA YAZILANLAR
NECATİ ÖZKAN
Necati Mısırlızade olarak da tanınmış olan M. Necati Özkan, Kıbrıs Türk Halkının ilk önderlerinden biri ve Kıbrıs Türklerinin haklarını koruyan ilk liderlerdendir. Kıbrıs'ta 12.5.1899 yılında dünyaya geldi. Lefkoşa Türk Lisesi'nden mezun olduktan sonra Birinci Dünya Harbi nedeniyle dış ülkelerde tahsiline devam etme olanağından yoksun kaldı. Fakat, M. Necati Özkan yüksek tahsile gidemediğinden Lefkoşa'da Türk Edebiyatı ve Hukuk konularında özel ders aldı.
Ana Lisanı Türkçeye ilâveten İngilizce ve Rumca lisanlarını da konuşuyordu. Lefkoşa Türk Lisesi'nden yüksek iftiharla mezun olması ve yüksek tahsile gidememesi nedeniyle Lefkoşa Türk Lisesi'nde verilen bir senelik öğretmenlik görevini kabul etti ve bu görevdeki gelirini fakir öğrencilere bağışladı.
Bu devrede babası vefat ettiğinden küçük bir bakkaliyeyi yürütmekle meşgul oldu. Kısa bir zamanda bu ticari müesseseyi genişletti. Bundan sonra şahsi olarak. "Altı Ok" ticaret ünvanı ile Sigara Fabrikası, İnşaat Malzemeleri, Dülger Deposu, Hırdavat Mağazası, Mozaik Fabrikası, Ahşap bina işleri için Dülger Atölyesi, Marangoz İşleri fabrikası, Müteahhitlik Bürosu, Sinemahane (Türklerde ilk defa : Krystal), İthalat Bürosu, Turizm ve Seyahat Acentesi (THY-T.C Devlet Hava Yolları ve - T.C. Devlet Demir Yolları - ilk Kıbrıs Acentesi), Sigorta Acenteliği (güven sigorta Kıbrıs Genel Acentesi), Basım Evi, Günlük Gazete sahibi, Otel işletmeciliği ve Tarımsal İşletmelerle iştigal etti.
Yerli Türkçe gazetelerde de devamlı olarak Türk halkının sorunları ile ilgili makaleler yazması, ticari işletmelerini devam ettirip genişletirken, iyi bir öğretmen ve iyi bir yazar olması ve halkın sorunlarını iyi bir şekilde müdafaa etmesi onu halk arasında lider konumuna getirdi. İlk olarak, küçücük bir bakkaliyeyi yönettiği günlerde Necati Özkan halk ile yakından tanışma imkânı buldu. Halkın problemlerine işaret ederek çözüm yollarını göstererek siyasi tutum ve iktisadi kalkınmayı vurgulayarak, İngiliz Sömürge İdaresine karşı çok sert bir tutum aldı.
Bu durum onun için, siyasete girmesine neden olan ilk adım ve Türk halkının haklarının müdafaası yönünden büyük bir aşamadır. Böylelikle, 1925 yılında Lefkoşa Belediye seçimlerini kazandı. Beş sene sonra ise 1930 ylında Kıbrıs'ın en büyük seçim bölgesi olan Lefkoşa/Girne kazalarından adaylığını koyarak, Sömürge idaresinin desteklediği adaya karşı büyük bir ekseriyetle seçimleri kazanarak Kavanın Meclisine üye oldu. Seçimleri bu şartlarda kazanması onun siyasi hayatında büyük bir aşama oldu. İngiliz Sömürge İdaresi'nin desteklediği bir adayı saf dışı ettiğinden ve Kıbrıs Türk Halkının haklarının savunulabileceğini kabul ettirdiğinden halkın umudu haline geldi.
Halkın haklarını savundu ve sorunlarını çözümlemek için uğraştı. O günün gazetelerinde yaptıklarını öven ve kendine tam destek veren yazılar yayınlandı. Kavanın Meclisi seçimlerinde Necati Özkan için yazılan ve söylenen şiir, ona karşı halkın sevgisini, saygısını, güvenini ve halkin önderi olduğunu kanıtlar. ve bu devrede, Kıbrıs Türk Milli Kongresi'ni gerçekleştirdi.
1931 yılında Rumların ayaklanması nedeniyle Kavanın Meclisi lâğvedildi. Ülkede tüm siyasi hareketler yasaklandı. Ancak Necati Özkan bunları yine çiğnedi. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunu kutlamak için bir 29 Eklm günü, Türk Bayrağını çekerek, yüzlerce kişiyi yanına alarak, Atatürk Meydanından Türk konsolosluğuna yürüdü. Bu hareketinden dolayı tutuklandı. Ancak Sömürge İdaresine karşı şahsen kendini müdafaası sonucu, serbest bırakıldı.
Halkı için direnişi bırakmadı Necati Özkan... Kıbrıs Türk halkının haklarının savunucusu olmaya devam etti ve 1942 yılında Kıbrıs'ta Türk halkının ilk siyasi partisi olan KATAK'ın kuruluşunda önemli rol oynadı. Yine bu devrede, İkinci Dünya Harbi devam ederken Necati Özkan yeniden belediye seçimlerini kazandı ve Lefkoşa kazasından Lefkoşa Belediye Meclisine üye oldu. Daha sonraları bu partide ayrılıklar oldu. Ancak prensiplerıni değiştirmeyen ve görüşlerine tamamen sadık olan Necati Özkan KATAK'dan ayrıldı. Onun için Kıbrıs Türk Halkının çıkarları öncelik taşırdı. ATATÜRK ilkelerini ve inkîlaplarını tamamen benimseyen ve ayrılmayan Necati Özkan bunları Kıbrıs Türk halkına yayan bir kişiydi.
Necati Özkan Çankaya'da Atatürk tarafından kabul edilen ilk ve tek Kıbrıslı Türk lideridir ve kendisine Özkan soyadı ATATÜRK tarafından bu tarihi görüşmede verılmiştir.
1948 yılında Necati Özkan'ı Kıbrıs Türk Basın dünyasında görmekteyiz. İSTİKLAL ismiyle zamanın şartlarına göre geniş kapsamlı ve en modern gazetecilik tekniğiyle günlük bir gazete yayınlamaya başladı. Bir taraftan Türk halkının haklarını korumak ve diğer taraftan Rumların ENOSİS hayallerine darbe vurmak amacı güden bu olay, yeni bir safhaya dönüştü. Necati Özkan akabinde hemen bir siyasi parti kurdu. Parti ismi yine "İstiklal" di... Gerek yayınladığı gazete, gerekse kurmuş olduğu yeni partinin amblemleri de "ALTI OK"dan oluşuyordu. "Hakkıdır Hakka Tapan Milletimin. İstiklâl" ise en başta gelen sloganı idi.
Necati Özkan tüm söylevlerinde, konuşma, toplantı ve yazılarında Büyük Önder Atatürk'ün, bağımsızlık, iktisadi kalkınma ve diğer tüm ilkelerini anlatmış, bu ilkeleri korumuş ve yaymıştır. Atatürk ilkeleri dışındaki hiçbir ideolojiye inanmadı. Atatürk ilkelerinin Kıbrıs'ta yaygınlaşması ve uygulanmasında çok büyük gayret. ve emeği olmuştur.
D.P hükümeti ve iktidar partisi, Necati Özkan'dan gazete ve partisinin amblemi olan "Altı Oku" (CHP amblemi)'ni değiştirmesini istedi. Necati Özkan bunu reddetti. Gerekçesi ise, Türkiye'de hangi parti iktidar olursa olsun, Türkiye Hükümetlerinin her zaman Kıbrıs Türklerini desteklemesı gerektiğine inanması idi. Bu tutumun neticesi olarak 1953 yılında Türkiye'de girmesi yasaklandı. Bunun hemen akabinde diğer bazı nedenlerle gazeteyi yayınlamayı durdurdu ve partisini kapattı.
Geçmiş yıllarda yazı ve kıyafet inkîlaplarının Kıbrıs'ta tatbiki ile fes, perde, çarşaf ve eski Türkçe yerine yeni alfabenin kullanılması için söylev veren ilk Kıbrıs'lı Türklerdendir. Bu konulardaki ilk söylevi gününden itibaren Osmanlı ilkeleri ile itikailarına sadık annesi tarafından, Kemalizm ideallerinde israr etmesi nedeniyle evine girmesi yasaklandı ve mirasından da mahrum edildi.
Necati özkan hakkındaki Türkiye'de girme yasağı 1960 ihtilalinden sonra kaldırıldı. gibi gitti. İngiliz sömürge idaresi ile enosis girişimlerine karşı mücadeleleri ve Kıbrıs Türk halkının haklarının savunulmasındaki önderliği ile hatırlanmaktadır.
Özkan, Kıbrıs problemine üç çözüm olarak, Kıbrıs adasının yine Türkiye'de iadesi, Kıbrıs Rumlarının Yunanistan'daki Türklerle mübadelesi ve en nihai ileri görüş olarak da en önemlisi Kıbrıs'ın iki ayrı bölgeye ayrılmasının bir bölgeye Türklerin diğer bölgeye Rumların yerleştirilmesini önermiştir. O, bu çözümü yıllarca önce önerdi ve bu gün Kıbrıs'taki geçerli durumudur.
M. Necati Özkan 1970 yılında vefat eti ve rüyasının gerçekleşmesini göremedi. Ancak, yıllarca İngiliz Sömürge İdaresi ve Rumların ENOSİS planlarına karşı mücadelesi, Kıbrıs Türk halkının savunması, Atatürk ilkelerini Kıbrıs'a yayınladığı, Kıbrıs Türk halkının bağımsızlığı ve hürriyeti için ilk tohumları eken yurtsever bir Türk Lideri olması nedeniyle daima anılacaktır.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
|
biyografi.net
|
Tanıtım |
 |
|
|
 |
|
|
Tanıtım |
 |
 |
|
