|
|
|
|
|
Dördüncü Mustafa
( 8.9.1779)- (16.11.1808)
Osmanlı Padişahı
Osmanlı Sultanlarının Yirmidokuzuncusu
İslam Halifelerinin Doksandördüncüsü
Saltanatı: 1807-1808
Babası: I. Abdülhamit Han
Annesi: Ayşe Sineperver Valide Sultan
Doğumu: 8 Eylül 1779
Vefatı: 16 Kasım 1808
8 Eylül 1779 tarihinde doğdu. Şehzadeliğinde yüksek din ve fen bilgileri öğretilerek yetiştirildi.
Amcası Sultan 3. Selim Han'ın ıslahat fikirlerine karşı çıkan bazı devlet adamları yeniçerileri tahrik etti. Kabakçı Mustafa'nın sevk ve idaresinde ayaklanan yamaklar, Selim Han'ı tahttan indirerek şehzade Mustafa'yı sultan ilan ettiler (29 Mayıs 1807).
Devlet idaresini ele geçiren grup, Nizam-ı Cedit kuvvetlerini dağıttı. İsyanın teşvikçisi Köse Musa Paşa, Sultan Selim taraftarlarını birer birer ortadan kaldırdı.
İstanbul'daki isyan, Rus cephesindeki ordunun disiplinini bozdu. Orduda bulunan Selim Han taraftarları, Rusçuk ayanı Alemdar Mustafa Paşa'nın yanına sığındı. Bu hadiseler üzerine Mustafa Han sadrazamı Hilmi Paşa'yı azlederek yerine Çelebi Mustafa Paşa'yı sadarete getirdi.
Osmanlı ordusundaki bu karışıklıktan faydalanan Ruslar, Eflak ve Boğdan'da bazı kaleleri ele geçirdi. Bu sırada Rusların Fransa imparatoru Napolyon karşısında zor durumda kalması, barış istemelerine sebep oldu. 20 Ağustos 1807'de yapılan mütarekeye göre Ruslar, zaptettiği yerleri geri verecekti.
Dördüncü Mustafa, Rusya ile yapılan anlaşmadan sonra, İstanbul'da asayişi sağlayabilmek için harekete geçti. Bu sırada asiler işi çığırından çıkararak halkın mallarını yağmalamaya, yeniçeriler de her işe karışmaya başladı.
Dördüncü Mustafa öncelikle asileri bir kısmını saraydan uzaklaştırdı. Ancak zorbaları tamamen sindirebilmek için büyük bir güce ihtiyacı vardı. Bunun için Alemdar Mustafa Paşa'nın İstanbul'a gelmesi istendi.
Alemdar, 16 bin kişilik kuvvetle harekete geçti. Önce Boğaz Nazırlığı yapan Kabakçı Mustafa'yı öldürttü.
Kabakçı'nın öldürülmesi, saray erkanı ve yeniçeriler arsında büyük telaşa sebep oldu.
Daha sonra İstanbul'a giren Alemdar, zorbaları ortadan kaldırmaya başladı. Bu sırada Alemdar'ın taraftarları Sultan Selim Han'ı tekrar tahta çıkarmaları için tahrike başladı.
Bunu sezen sadrazam Çelebi Mustafa Paşa, kendisinden İstanbul'u terk etmesini istedi. Buna karşılık Alemdar Mustafa Paşa 28 Temmuz günü on beş binden fazla askeri ile Babıali'yi bastı. Sadrazamdan mührünü aldı.
Bazı devlet adamları, padişahtan 3. Selim ve şehzade Mahmut'un öldürülmeleri için ferman çıkarttırdılar. Nitekim zorla saraya giren Alemdar, Selim Han'ın hançer darbeleriyle şehit edilmiş cesedi ile karşılaştı.
Hizmetkarlarının yardımı sayesinde kurtulan şehzade Mahmut'u padişah ilan etti (28 Temmuz 1808). Dördüncü Mustafa ise, Topkapı Sarayı'na yerleştirildi.
Mustafa Han, zeki ve tedbirli olmasına rağmen, III. Selim Han'ın tahttan indirilmesi ve başlatmış olduğu ıslahatların feci akıbeti neticesinde tahta çıkarıldığından, isyancıların etkisinde kaldı.
İkinci Mahmut Han'ın ıslahatlarından memnun olmayan bazı devlet adamları, yeniçerileri tahrik etti.
Dördüncü Mustafa'yı tahta geçirmek için harekete geçtiler. Bu durum Mustafa Han'ın öldürülmesine yol açtı.
Dördüncü Mustafa'nın cenazesi merasim ile kaldırıldı. Bahçekapı'da babası I. Abdülhamit'in türbesine defnedildi.
Saltanat süresi bir yıl iki aydı.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
|
biyografi.net
|
Tanıtım |
 |
|
|
 |
|
|
Tanıtım |
 |
 |
|
