Makaryos .
din ve siyaset adamı


başpiskopos


Kıbrıslı Rum Kesimi


Makarios-III



Asıl adı Mihail Hristodolu Muskos’tur. Rumca “kutsal” manasına gelen Makarios unvanıyla meşhur oldu. Fakir bir köylünün oğludur.

1913 yılında Güney Kıbrıs’taki Baf bölgesinde doğdu. İlk öğrenimini doğum yerinde gördü. 13 yaşından itibaren dini tahsile yöneldi. Kıbrıs ve Atina Üniversitesi'nde teoloji öğrenimi gördü. 1946’da papaz oldu.

Amerika’nın Boston Üniversitesi'nde teoloji öğrenimini sürdürdü. 1948’de Kition (Larnaka ve Limasol bölgeleri) piskoposluğuna tayin edildi. Öğrenimini bitirmeden Kıbrıs’a döndü.

Siyasetle de uğraşarak Kıbrıs’ı Yunanistan’a katma gayesi güden Enosis çalışmalarına önderlik etti. Bu çalışmaları sebebiyle dikkatleri üzerine çekerek Kıbrıs Başpiskoposu seçildi. Ekim 1950’de Makarios-III adını aldı. Adanın Yunanistan’a katılmasını gerçekleştireceğine yemin etti.

Yunanlı Albay Grivas’la birlikte EOKA adlı gizli terör örgütünün kurulması için çalıştı. İngiltere’nin Kıbrıs’a özerklik veya Milletler Topluluğu üyesi statüsü verilmesi yolundaki tekliflerine karşı çıktı.

1954’te Yunan Başbakanı Aleksandros Papagos ile görüşerek Enosis için Yunanistan’ın desteğini sağladı. Kısa bir süre sonra EOKA terör örgütü silahlı eylemlere başladı. Bu silahlı hareketleri idare ettiği gerekçesiyle İngilizler tarafından Mart 1956’da Seyşel Adalarına sürgün edildi.

Arkasından EOKA’nın silahlı eylemleri hızla tırmandı. Ertesi yıl Kıbrıs’a dönmemesi kaydıyla serbest bırakıldı ve Atina’ya yerleşti.

Kıbrıs konusunun ele alındığı Birleşmiş Milletler toplantılarına Rum toplumu temsilcisi olarak katıldı.

Türkiye’nin İngiltere ve Yunanistan ile birlikte taraf olduğu Zürich ve Londra görüşmelerinde de Kıbrıslı Rumları temsil etti ve yapılan antlaşmaları imzaladı.

Şubat 1959’da Kıbrıs’a dönmesine izin verildi. Enosis isteğinden vazgeçerek uzlaşmaya yanaştı. 13 Aralık 1959’da bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığına seçildi. Yardımcılığına Türk toplumundan Fazıl Küçük getirildi.

Kısa bir süre sonra anayasanın değiştirilmesini istedi. Anayasanın Türklerle ilgili hükümlerini yürürlükten kaldırmaya teşebbüs etti. Türk toplumu bu değişikliğe karşı çıktı.

Aralık 1963’te Kanlı Noel Olayları'nda Türkler vahşice katledildi. İki toplumun arası açıldı.

Türkiye’nin garantör devlet olarak askeri güç kullanması üzerine zor durumda kaldı.

1967’de Türk toplumunun merkezi idarenin yetkisi dışında kalan işleri yürütmek için teşkil ettiği Kıbrıs Türk Geçici İdaresiyle görüşmek zorunda kaldı.

Toplumlararası anlaşmazlıklar sürerken Şubat 1968’de Rumlar tarafından ikinci defa cumhurbaşkanı seçildi. 1972’de bazı piskoposlar dini vazifelerini aksattığı gerekçesiyle cumhurbaşkanlığından ayrılmasını istedi. Fakat 1973’te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçildi.

Hemen Enosis ilan edilmesini isteyen Yunanistan’daki cuntayla arası bozuldu. Temmuz 1974’te Yunan subayları idaresindeki Rum Ulusal Muhafız Birliği bir darbeyle iktidara EOKA liderlerinden Nikos Sampson’u getirdi.

Makarios Kıbrıs’tan kaçarak Ağrotu (Akrotiri) İngiliz üssüne sığındı. Oradan da Malta’ya ve Londra’ya kaçtı.

Aralık 1974’te Kıbrıs’a dönerek Kıbrıs Rum kesiminin liderliğini üstlendi.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurulmasına karşı çıktı. Türk toplumunun lideri Rauf Denktaş’la Ocak 1977’de görüşmek zorunda kaldı.

3 Ağustos 1977 tarihinde Lefkoşa’da öldü.




www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)