|
|
Muzafferiddin Gökbörü
Erbil Atabeyi
asker, siyaset adamı
El-Malik el-Muazzam Muzaffer ed-Din Ebu Nasr
Kök Böri, Gökbörü
Begtiginliler Sülalesinin Türkmen boyundan Zeyneddin Ali’nin oğludur. 1154 yılında doğdu.
Babası Zeyneddin Ali Küçük Begtigin, Musul Atabeylerinden İmadeddin Zengi’nin kumandanlarındandı. İmadeddin Zengi tarafından Musul valisi tayin edildi.
İmadeddin Zengi’nin ölümünden sonra, Zeyneddin Ali, sınırlarını Şehrizor, Hakkari, Tekrit, İmadiye, Sincar Sahrası ile Harran Kalesini içine alacak şekilde genişletti. Zeyneddin Ali, son zamanlarında yaşlılığı ve hastalığı sebebiyle iktalarını Musul Atabeyi Kutbeddin Mevdud’a bırakarak Erbil’e çekildi.
Muzafferiddin Gökbörü o zaman 14 yaşında idi. O yıl babası ölen Gökbörü, Erbil atabeyi oldu. Fakat Erbil’i idare ile vazifeli Mücahidüddin Kaymaz ile arası açıldı. Kaymaz, Muzafferiddin Gökbörü’nün idarecilik için yetersiz olduğunu, halifeye bildirdi. Halifenin muvafakatını alarak, Muzafferiddin Gökbörü’yü tevkif etti.
Bir süre sonra hapisten çıkarılan Muzafferiddin Gökbörü, giderek Erbil hakimiyetini yeniden temin için teşebbüslerde bulundu ise de, başarılı olamadı.
Bağdat’tan Musul’a gelen Muzafferiddin Gökbörü, Musul Atabeyi İkinci Seyfeddin Gazi’nin hizmetine girdi. Seyfeddin Gazi de, Muzafferiddin Gökbörü’ye Harran şehrinin idaresini verdi.
Bu sıralarda Hama, Humus ve Baalbek’i alıp, Sincar Sahrasına kadar gelen Selahaddin Eyyubi, Seyfeddin Gazi’yi mağlup etti. İkinci karşılaşmalarında Seyfeddin Gazi, Selahaddin Eyyubi’ye yine yenildi. Gökbörü bu ikinci karşılaşmada çok kahramanlık gösterdi.
Eyyubi ordusunun sol kanadını bozguna uğrattı fakat hezimeti önleyemedi. Öteden beri kendisine hasım olan Kaymaz’ın Musul idaresinin başına gelmesini istemeyen Muzafferiddin Gökbörü, Selahaddin Eyyubi’ye haber göndererek, kendisine tabi olacağını ve Harran’a gelmesini, kendisine yardım edeceğini bildirdi. Bunun üzerine Urfa’yı zapteden Selahaddin Eyyubi, Urfa’yı Harran’a bağlayarak idaresini Muzafferiddin Gökbörü’ye verdi.
Selahaddin Eyyubi’nin kız kardeşi Rabia Hatun ile evlendi. Birkaç yıl Selahaddin Eyyubi’nin yanında kaldı.
Haçlılara karşı olan mücadelesinde çok kahramanlık gösterdi. Asıl şöhretine bu savaşlarda kavuştu. Saffariye’de Haçlıları bozguna uğrattı. Kudüs kapılarının açılmasını ve Frenk Krallığının ortadan kaldırılmasını sağlayan Hattin Savaşında Muzafferiddin Gökbörü’nün önemli rolü oldu.
Bu zaferlerden sonra tekrar Erbil’e döndü. 44 yıl Erbil Atabeyi sıfatı ile bölgeye hakim oldu.
1233 yılında vefat etti. Mezarı Küfe’de Hazreti Ali’nin kabri yanındadır.
Muzafferiddin Gökbörü'nün Özellikleri
Muzafferiddin Gökbörü, dinine bağlı olan, alimleri ve fakihleri, himaye eden yardım müesseseleri kuran bir yöneticiydi.
Cami, medrese, han, misafirhane, hastane; dul ve yaşlı kadınlar, süt emen yetim çocuklar için bakım evleri ve çocuk yuvaları yaptırdı. Çocuklara süt anneleri tuttu.
Körler için dört tane alilhane, kurdurdu ve bütün bunların masraflarını karşılamak üzere zengin vakıflar tesis etti.
Fakirlere, ihtiyar ve muhtaçlara her gün ekmek, mevsimlere göre de elbise ve diğer ihtiyaçlarını dağıtırdı.
Erbil misafirhanelerinde yedirilip, yatırılan herkese giderken de yol paraları verilirdi. Her yıl hac seferleri tertip ederdi.
Mekke’de çok hayratı vardı. Arafat’a ilk olarak su getirtti.
En büyük zevki, alimlerin sohbetinde bulunmak, onların münazaralarını dinlemek idi. Bunun için çok zaman medrese ve hanegahlarda sabahlardı.
Erbil, zamanında ilim, irfan ve medeniyet merkezi oldu. Şehrin kalesini tamir ettirdi. Yeni binalar yaptırdı.
Peygamberimiz’i çok seviyordu. İslam aleminde ilk mevlit törenleri düzenledi. Zamanla törenler bütün İslam ülkelerine yayıldı.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
