|
|
|
|
|
Muhammed Salih
( 1949)
siyaset adamı
Özbekistan
1949 yılında Harezm eyaletinde doğdu. 1966’de liseyi bitirdi.
1968-1970’de Sovyet Ordusu'nda askerlik görevine çağrıldı. Askerliğini Çekoslovakya’da yaptı. Çekoslovakya’da Prag Baharının şahidi oldu. Prag olayları 18 yaşında olan Muhammed Salih’in zihninde derin iz bıraktı. 1970’de askerlikten terhis oldu.
Aynı yıl Taşkent Devlet Üniversitesi'ne kabul edildi, 1975’de mezun oldu.
Öğrencilik yıllarında şiir ve tercüme denemeleri yaptı. Donemin genç kuşaklarını etkileyen eksiztansiyalizmi inceledi. J. P. Sartre, A. Camus, F. Kafka gibi yazarların eserleriyle ilgilendi. Mezuniyet tezini Çağdaş Fransız Şiiri olarak seçti. Hocaları tezini çok başarılı buldu. F. Kafka eserlerini ve XX. Yüzyıl Fransız şiirini Özbek Türkçesine tercüme etti.
1975-85 yıllarında 7 şiir kitabı yayınlandı.
1982 yılında Dede Korkut Kitabı, 1986’da Ziya Gokalp’in Türkçülüğün Esasları ve Yunus Emre Divanı'nı Özbek Turkçesi’ne çevirdi.
Özbek şiirinde Metoforistik Akım denilen yeni bir ekolun mimari oldu. Kısa sürede Sovyet aydınlarının tanıdığı bir isim oldu.
1985 Ocak ayında kaleme aldığı, Özbek Milliyetçilerin başeseri olan Politburoya Mektup'u yazdı. Eser bütün SSCB’de büyük etki yarattı.
Özbek gençleri üzerindeki etkisi ona bazı tavizler verilmesini sağladı. 1985’den itibaren makalelerinde Özbek halkının dertlerini gündeme getirdi. Mayıs 1988’de Özbekistan Yazarlar Birliği genel sekreterliğine seçildi. Aynı yılın Haziranı’nda o Moskova’da SSCB Yazarlar Birliği Kurultayı'nda, Sovyetler Birliği'ne sert eleştiriler yöneltti. Arkasından Moskova’nın isteğiyle Komunist Partisi üyeliğine davet edildi. Bu daveti reddetti.
1988 yılın Kasım ayında kendisinin üç arkadaşıyla birlikte o donemin ilk muhalefet teşkilatı olan Birlik Halk Hareketi'ni, 1990 yılın Nisanın’da ise ERK Demokratik Partisi'ni kurdu ve başına geçti.
Aynı Özbekistan Parlamentosuna girdi. Partisi tarafından hazırlanan Özbekistan’ın Mustakillik Deklarasyonu'nu parlamentoya sundu ve orada aynen kabul edildi. Bu büyük başarıydı.
1991 yılının Aralık ayında yapılan Cumhurbaşkanlık Seçimlerinde karşı adaydı. Resmi açıklamalara göre seçimden %12.7 oyla çıktı. Seçimlerden hemen sonra partisine baskılar başladı, parti gazeteleri yasaklandı. Bir süre gözaltında kaldıktan sonra, serbest bırakıldı. 1993 yılın ilkbaharında Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın davetiyle Türkiye’ye geldi.
Belli bir süre Türkiye’de kaldı. Norveç’e gitmek zorunda kaldı. 2002 yılın başlarında Çek Cumhuriyeti’ne yaptığı ziyaret sırasında tutuklandı. Daha sonra serbest bırakıldı.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
|
biyografi.net
|
Tanıtım |
 |
|
|
 |
|
|
Tanıtım |
 |
 |
|
