|
|
|
|
|
Şamil Aladin
( 1912)
şair, yazar
Kırım Türk Edebiyatı
12 Eylül 1912 tarihinde Kırım'ın Yalta şehrinin Mahuldür köyünde doğdu. Bahçesaray'da edi yıllık mektep bitirdi. O zamanın önde gelen hocalarından Yağya Bayburtlı'dan ders aldı.
Akmescit'te Pedagogika Tehnikumı'nı bitirdi. Sonra Pedinstitut'ta okudu. 1932 senesinin sonunda Kızıl Ordu'ya çağırıldı. Orda Kızıl Kazak Atlılar Bölüğü'nde hizmet etti. Sonra 1935 senesinda “Kızıl Kazağın Yırları” adlı ikinci şiir kitabını çıkardı.
1937 senesinde SSCB Yazarlar Birliği üyeliğine kabul edildi.
İkinci Dünya Savaşı'ndan önce daha Kırım'da yaşama hakkına sahipken şiir ve hikayeleri yayınlanmaya başladı. Romanlar, hikayeler, deneme türü yazılar ve makaleleri ile Kırım Türk edebiyatının gelişmesi açısından oldukça önemli bir şahsiyettir.
Yazarın konularını gerçek hayattan alan 1957 yılında "Teselli" ve Çauş Oğlu" isimli hikayeleri, 1961 yılında "Eger Sevsen", 1969'da "Rüzgardan sallangan Fenerler" isimli romanları neşredildi. Daha sonra "Elmaz" ve "Furtuna Tıngan Son" adlı hikayelerini yazdı.
1979 yılında yazdığı "İblisnin Ziyafetine Davet" isimli hikayesinde ise; 1913 yılında vahşice öldürülen Usein Şamil Toktargazi'nin hayatı tarihi belgelere dayandırılarak işledi.
Yazarın Kırım edebiyatının bilhassa İkinci Dünya Savaşından sonraki dönemini inceleyen yazılarının toplandığı "Yüksek Hizmet" (1983) isimli eseri, Kırım edebiyatı tarihi açısından önemli bir açığı kapatan bir eser olarak oldukça önemlidir.
21 Mayıs 1996 tarihinde vefat etti.
KIRIM TÜRKÇESİYLE BİYOGRAFİSİ
Qırımtatar yazıcısı Şamil Alâdin (1912 - 1996 ss.)
Şamil Seyit oğlu Alâdin (1912 s. iyül 12 - 1996 s. mayıs 21) – belli qırımtatar yazıcısıdır.
Şamil Alâdin 1912 senesiniñ iyül 12-de Yalta uyezdiniñ Mahuldür köyünde doğdı. Bağçasarayda yedi yıllıq mektepni bitirdi. Anda Şamil o zamannıñ belli ocası Yağya Bayburtlıdan ders ala, edebiyatqa sevgi ve aveslikni de oña şu ocası aşlay. Ondan soñ o Aqmescitte pedagogika tehnikumını bitirdi, soñra pedinstitutta oqudı.
Soñundan iri nesirci olıp yetişken Şamil Alâdin edebiyatqa 15 yaşında, yani 1927 senesi İsmail Gasprinskiyge bağışlağan ve “Yaş quvet”te basılğan “Tañ bülbüli” şiirinen keldi. Tehnikumda oquğan Şamil Alâdin gazeta ve mecmualarda bir sıra şiirler bastıra. Onıñ bu şiirleri 1932 senesi “Topraq küldi, kök küldi” serlevasınen çıqqan birinci kitabına kirdiler. Bu kitapqa yaş müellifniñ 10-dan ziyade şiiri kirgen olıp, o şiirler Şamil Alâdin ayatnıñ passiv bir közeticisi degil de, onıñ faal tasvir etici ekenini, o gazeta ve mecmualarda oqup bilgen şeyleri aqqında degil de, özü körgen, özünde eyecan doğurğan, özüni coşturğan vaqialar aqqında yazğanını köstereler.
1932 senesiniñ soñunda Şamil Alâdin Qızıl Orduğa çağırıla, anda Qızıl kazak atlılar polkunda hızmet ete. Soñra 1935 senesi o “Qızıl qazaqnıñ yırları” adlı ekinci şiiriy kitabını çıqara. 9 şiirden ibaret bu kitap şairniñ yañı icadiy araştıruvlar yolunda olğanını köstere. Bu araştıruvlar neticesinde müellif şunı añladı ki, oña öz fikirlerini istegeni kibi tolu ve keniş sürette ifade etmek içün nesirge baş urmaq kerek. Em öyle de yapa. Soñundan basılğan bir sıra nesir eserleri onıñ bu fikriniñ doğrulığını tasdiqladılar. Edip 1937 senesi ŞSCB yazıcıları birligine azalıqqa qabul oluna.
Ordu hızmetinden qaytıp kelgen soñ Şamil Alâdin aqiqiy eserler yazmaq içün çoq şey bilmek, çoq ayat tecribesini elde etmek kerekligini añlap, komsomol yollanmasınen Orta Asiyağa kete. Çırçıq qurucılığında ekskavatorcı olıp çalışa. Birinci beşyıllıqnıñ bu iri qurucılığı, büyük işçi kollektivi, andaki munasebetler, iş protsessindeki qıyınlıqlar yaş romantik yazıcı içün kerçekten de ciddiy emek ve ayat mektebi ola. Bu vaqialar esasında o çoq yıllardan soñ, sürgünlik devrinde “Eger sevseñ” romanını yazacaqtır.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
|
biyografi.net
|
Tanıtım |
 |
|
|
 |
|
|
Tanıtım |
 |
 |
|
