|
|
Umer İpçi
( 1897)- (1955)
şair, yazar
Kırım Türk Edebiyatı
1897 yılında Bahçesaray'da doğdu. Edebiyatın hemen her türünde eserler verdi. Şiir, hikaye, tiyatro ve makaleleri yanında dünya ve Rus klasiklerinden tercümeler de yaptı.
Bu eserlerinde savaşın getirdiği büyük sıkıntılar ve açlık yanında Kırım tarihi de işlendi. 1917 yılında yazdığı ‘Gazi Mansur’ isimli şiirinden sonra ‘Alim’ (1925), ‘Nenkecan Hanım’ (1926), ‘Şain Giray’ (1929) isimli tiyatro eserlerinde ve ‘Tair ile Zöre’ (1927), ‘Taraktaşlı Seitoğlu Seydamet’ (1930) gibi eserlerinde tarihi konuları işledi.
Komünizm etkisi
1917 Ekim Komünist devriminden sonra yazdığı ‘Balıkçılar’, ‘Cigitke’, ‘Deniz’ gibi şiirlerinde inkılapla ilgili duygularını anlattı. Hikayelerinde halkın yaşadığı hayatı realist bir şekilde ifade etti. Yaptığı yeniliklerle Kırım nesrinin seviyesini yükseltti. 1917'de ‘Arkadaş ve Yoldaş’ isimli kolhoz dergisinde hikayeleri çıktı. Aynı sene ‘Bosağa’ adlı hikayesini de yazdı. 1924'te ‘Açlık Hatireleri’, 1925'te ‘Traktör’, ‘Küreş’ 1927'de ‘Avcı’ gibi hikayelerini yazdı. Şiirleri, 1926'da ‘Şark Kadınlığı’, 1928'de ‘Küreş İçün’ adlı şiir kitaplarında yer aldı.
Tiyatro çalışmaları
Kırım dram ve tiyatrosunun gelişmesinde de çok büyük hizmetleri oldu. Tiyatro yazarı olmanın yanında rejisör olarak da tiyatronun gelişmesinde önemli rol oynadı. ‘Faişe’, ‘Alim’ (1924); ‘Nenkecan Hanım’ (1926); ‘Motor’, ‘Ayınıklar’, ‘Azat Halk’ (1930), ‘Şaingeray’ (1929), ‘Düşman’ (1933) gibi eserleri tiyatroya kazandırdı.’Teatr Ömürinde’ (1925), ‘Köyde Teatr İşlerimizi’ (1932), ‘Milli Opera’ (1937) isimli makaleleriyle tiyatronun problemlerini ele aldı.
Dil ve edebiyat meseleleri
Dil ve edebiyat meselelerine çok önem verdi. Edebi dil konusunda açılan tartışmalara katılarak bu konuda pek çok makale yazdı. ‘Bizde İmla Meselesi’ (1923), ‘Til ve İmla’, ‘Yazı Meselesi’, ‘İmla ve Til Konferentsiyası Münasebetiyle’ (1924) adlı makaleleri edebi dil konusunda yazıldı. Ayrıca ‘Kırım Mektepleri’ (1926), ‘İftira Değil Hakikat’ (1926) isimli makaleleri okullarda okutulan dil ve edebiyat dersleriyle ilgilidir. ‘Nefis Edebiyat Tercümesi’ (1932), ‘Edebiyatımızın Muvaffakiyetleri ve Bazı Eksiklikleri’ (1935; ‘Edebiyatta Eksiklikler Yok Edilmeli’ (1934) gibi makalelerinde Kırım yazarlarının vazifeleri hakkındaki görüşlerini belirtti.
Bütün propagandist tavırlarına rağmen, Stalin'in zulmüne uğradı
24 Eylül 1937 tarihli ‘Yaş Kuvet’ gazetesinde bazı Kırımlı yazar ve şairlerle birlikte o günün moda suçlaması burjuva milliyetçiliğiyle suçlandı. Bunun akabinde de 23 Ekim 1937 tarihinde 12 yıl hapis cezası verildi. Halkın sosyalizmin getirdiği yeniliklere uyum sağlaması maksadıyla yaptığı edebi çalışmalara rağmen, Stalin'in gazabından kurtulamadı. Sürgünlerde ve kamplarda her türlü azap, işkence ve mahrumiyeti çektikten sonra 1955 yılında Tomsk şehrinde öldü.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
