|
|
Semiha Berksoy
( 1910)
opera sanatçısı, ressam
1910 yılında İstanbul'da doğdu. Annesi ressam Fatma Saime Hanım, babası Ziya Cenap Berksoy'dur. Annesi ona jestlerle şiir okumasını, şarkı söylemesini ve resim yapmasını öğretti. İlkokuldayken hikayeler yazdı, yazdıklarını resimledi.
Darülbedai Tiyatro Okulu'na gitti. İstanbul Belediye Konservatuarı'nda Nimet Vahit Şan sınıfına devam etti. 1932 yılında Darülbedai'de çalışmaya başladı. Çeşitli oyunlarda başrol oynadı. Muhsin Ertuğrul'un çektiği ve ilk sesli Türk filmi İstanbul Sokaklarında rol aldı. Darülbedai'de sahnelenen Türk operetlerinin primadonnası oldu.
Atatürk'ün hayranlıkla seyrettiği Özsoy Operası'ndaki rolüyle dikkatleri üzerine çekti.
Nazım Hikmet'in yazdığı 'Bu Bir Rüyadır' operetinde Fatma rolünü, Cemal Reşit Rey ve Ekrem Reşit Rey'in operetinde Marlane rolünü, 'Saz Caz'da Doleres Del Ranco'yu oynadı.
Ankara Devlet Konservatuarı'nın açtığı sınavı kazanarak Berlin Devlet Yüksek Müzik Akademisi Opera bölümüne gitti. Berlin'de verdiği konserlerde ayakta alkışlandı. Orada Richard Straws'un 75. doğum yılı şenliklerinde "Ariadne auf Naxos" operasında başrolde oynadı (1939).
Berlin'de çalışmak yerine Ankara Devlet Operası'nın sanatçısı olmayı tercih etti. İlk konserini Cemal Reşit Rey'in eşliğinde verdi. Ankara Devlet Operası'nın kurulmasında Carl Ebert ile birlikte görev aldı. 1941 yılında profesyonel anlamda ilk opera gösterisi olan Tosca'da oynadı. Bundan sonra Devlet Operası'nın çeşitli gösterilerinde rol aldı ve yurtdışında pek çok konser verdi.
1963 yılında jübilesi yapıldı. 1972 yılında Devlet Operası'ndan 'Yüksek Dramatik Soprano' olarak emekli oldu.
Opera çalışmalarının yanısıra resim yaptı. 1969 yılında Berlin'de, 1972 yılında da Paris'te sergi açtı. Türkiye'de ilk sergisini 1974 yılında Ankara Devlet Resim Heykel Galerisi'nde açtı. Genellikle ölüm ve aşk temalarını işledi.
15 Ağustos 2004 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
ESERİ:
Ateş Kuşu
ESER-AYRINTI
ATEŞ KUŞU
SEMİHA BERKSOY
Editör: Dikmen GÜRÜN
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2010.
Anma ve Armağan Kitapları Dizisi, 1. bs.
Karton kapaklı büyük boy: 440 s., rnk., res., 28 cm.
Kültür, sanat ve edebiyat dünyasında düşünceleriyle, eserleriyle çığır açan ve kültür dünyamıza katkıda bulunan isimleri, geniş okuyucu kitleleriyle buluşturmaya dönük bir yayın politikası izleyen Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010 yılında editörlüğünü Dikmen Gürün’nün yaptığı “Ateş Kuşu Semiha Berksoy” adlı kitabı okuyucuyla buluşturmaktadır.
Türk edebiyatına, kültürüne, sanatına eserleriyle katkıda bulunmuş değerli yazar, şair, tarihçi, siyasetçi, sanatçı ve bilim adamlarımızı ölüm ve doğum yıl dönümlerinde anmak amacıyla, 2006 yılından itibaren “Anma ve Armağan Kitapları Dizisi”nde büyük boy ve karton kapak biçiminde prestij kitaplar yayımlayan Bakanlığımız, 2010 yılından itibaren farklı iki boyutta yayın hazırlamaya başlamıştır. Bu çerçevede 23,5 x 28,5 cm boyutlarında büyük boy ve 13,5 x 21 cm boyutlarında renksiz küçük boy “Ateş Kuşu Semiha Berksoy” adlı kitaplarımız yayımlanmıştır.
Bu eser, Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın opera sanatçısı unvanını alan ve Avrupa’da sahneye çıkan ilk Türk primadonnası olan Semiha Berksoy’un doğumunun 100. yılında onun anısına hazırlanmıştır. Onun, müzik ve resim alanında bırakmış olduğu sanatsal miras hayranlık uyandırmaktadır. Semiha Berksoy, Cumhuriyet döneminin sanatsal simgelerinden biridir. Yaşamı boyunca aktif sanat hayatında hiç ayrılmamış, Türkiye ve dünya tarihinde kendine özgü bir iz bırakmıştır.
Bu eser; adeta sanatın içine doğan Berksoy’un yaşamını anlatmaktadır. Onun sınır tanımaz yaratıcılığının yanı sıra, inandıklarında ödün vermeyen kişiliğini, insancıllığını ve mücadeleciliğini metinler ve eşlik eden zengin görseller ile belgelemektedir. Eser, Sanatçının opera ile başlayıp tiyatroyu da yanına alan ve resmin hiç eksik olmadığı yaşamını bizlere sunmakta, iç dünyasının bir aynası olan notları ile dolu geçen doksan dört yılı bir film gibi almaktadır.
VEFAT-HABER
Semiha Berksoy vefat etti
Hürriyet 16 Ağustos 2004
Türkiye’nin ilk kadın opera sanatçısı Semiha Berksoy, dün tedavi gördüğü hastanede 94 yaşında vefat etti. Semiha Berksoy’un kızı Zeliha Berksoy, ‘Yeri doldurulamayacak bir sanatçı ve insandı’ dedi.
Türkiye’nin ilk kadın opera sanatçısı Semiha Berksoy, tedavi gördüğü Memorial Hastanesi’nde dün 94 yaşında vefat etti. Semiha Berksoy’un kızı Zeliha Berksoy, ‘Her şey iyiye gidiyordu. Böbrekleri, akciğeri düzelmişti. Ancak bu (dün) sabaha karşı yoğun bakımda öldü. Atatürk ödülü sahibi ilk Türk kadın opera sanatçısıydı. Yeri doldurulamayacak bir sanatçı ve insandı’ dedi.
Semiha Berksoy’u ameliyat eden Memorial Hastanesi Kalp Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, hastasının ölümünden ve büyük bir sanatçıyı kaybetmekten ötürü üzüntü duyduğunu söyledi.
Zeliha Berksoy, annesi Semiha Berksoy’un cenazesinin, 17 Ağustos Salı günü AKM’de düzenlenecek tören ve Teşvikiye Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Çengelköy Mezarlığı’nda toprağa verileceğini belirtti. Türkiye’nin ilk kadın opera sanatçısı Berksoy, geçtiğimiz ay kalp ameliyatı olduktan sonra basının karşısına çıkarak çok iyi olduğunu, önümüzdeki aylarda yapılacak Viyana Bienali’ne gitmeyi planladığını söylemişti. Basın mensuplarına poz verirken bir arya da söyleyen Berksoy, ‘Ben mesleğime áşığım. Gece gündüz mesleğimle meşgulüm’ demişti.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
