1959 yılında Konya’da doğdu. 1981 yılında Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. 1982 yılında Ankara Sanayi Odası’nda görev yaptı. 1983 yılında Hacettepe Üniversitesi’nde Araştırma Görevlisi olarak işe başladıktan sonra, 1985 yılında yüksek lisans, 1993 yılında doktora derecesi aldı. 1994 yılında MEB Talim Terbiye Kurulu’nda Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Özel İhtisas Komisyonu’nda görevlendirildi. 1996 yılında H.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü’nde Müdür Yardımcılığı görevine ve aynı yıl bu Enstitüde Yardımcı Doçentlik kadrosuna atandı. H.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcılığı ve Tarih Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerinde bulundu.
16 Ocak 2001 tarihinde Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü görevine atandı. 16 Mayıs 2002 tarihinde doçentlik unvanını aldı. Ekim 2003 tarihinde Türk Askeri Tarih Komisyonu Yürütme Kurulu Üyeliğine seçildi. 2004 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu Üyeliğine seçildi. 2004 yılında Milletlerarası Arşiv Konseyi’nin Avrupa Kolu Yönetim Kurulu Üyeliği görevine getirildi.
2005 yılında DPT 9. Kalkınma Planı Kültür Özel İhtisas Komisyonu’nda çalıştı. İki dönem UNESCO Türkiye Milli Komisyonu üyeliği görevinde bulundu. 7 Mayıs 2007 tarihinde Uluslararası Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Cemiyeti’nin Türkiye Milli Komitesi Üyeliğine seçildi. 2008 Yılında Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu Üyeliğine tekrar atandı.
2012 yılında uzun yıllar görev yaptığı Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü görevinden ayrıldı. Mart 2012 tarihinde TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Tarih Bölümüne profesör olarak atandı.
Daha önce Türk Ocakları Hars Heyeti üyesi olarak görev yaptı. 42. Kurultayda Genel Merkez Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi ve Genel Başkan Yardımcısı olarak görevlendirildi.
ESERLERİ:
Türkiye’nin fikir ve siyasi tarihi ile dış politika konularında yayınlanmış çeşitli eserleri ve 70’den fazla ilmi makalesi bulunan SARINAY’ın kitapları şunlardır:
1-Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları (1912-1931), 3. Baskı, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2005
2-Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi (Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Ortak Yayın), 5. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2004, s.422–487 ve 502–520
3-Yusuf Sarınay –Hamit Pehlivanlı-Hüsamettin Yıldırım; Türk Dış Politikasında Hatay (1918-1939), Ankara, 2001.
4-Yusuf Sarınay-Tahir Sünbül; Emperyalizm ve Büyük Hayal, Günce Yayınları, Ankara, 1999.
5-Yusuf Sarınay- Dr. Tahir Sünbül; Imperialism and Great Fantasy, Günce Yayıncılık, Ankara, 2000. (Yukarıdaki eserin ingilizcesidir)
6-Ottoman Archives and Ethio-Ottoman Relations, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 2001
7-Atatürk'ün Millet ve Milliyetçilik Anlayışı, MEB yayınları, Ankara, 1999.
8-Türkiye'nin Batı İttifakına Yönelişi ve NATO'ya Girişi (1939-1952), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1988.
9- Yusuf Sarınay–Hikmet Özdemir (Editörler), Türk-Ermeni İhtilafı Belgeler (Turkish–Armenian Conflict Documents), TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2007.
10- Yusuf Sarınay 24 Nisan 1915’de Ne Oldu? Ermeni Sevk ve İskanının Perde Arkası, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul, 2012
11- Yusuf Sarınay, Recep Karacakaya, 1909 Adana Ermeni Olayları, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul, 2012