1939 yılında Uşak'ta doğdu. Uşak Lisesi’ni bitirdi. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi. İki yıl burada okuduktan sonra 1964 yılında A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Aynı fakültede “Moğolların Gizli Tarihi'nde Hal Ekleri ve Cümlede Kullanılan Şekilleri” adlı tezi ile edebiyat doktoru unvanını aldı (1971). “Kütahya Yöresi ve Ağızları” teziyle doçent (1978) oldu. 1988'de profesörlüğe yükseldi. Erciyes Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanlığı ve rektör yardımcılığı yaptı. Yazı ve şiirleri, Töre, Bayrak, Türk Kültürü, Kültür, DTCF Türkoloji, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, TTK Belleten gibi dergilerde çıktı. Ortadoğu gazetesinde haftalık yazılar yazdı.
11 Haziran 2022 tarihinde vefat etti.
ESERLERİ:
Ignace Kunoş/Türk Halk Edebiyatı (1978), Anadolu ve Rumeli Ağızları Bibliyografyası (1981), Prof Dr. Ahmet Temir'in Hayatı ve Eserleri (1983), Kürmançı ve Zaza Türkçeleri Üzerine Bir Araştırma (1983), Trabzon Yöresi Türküleri (1985), Çerçeve Programına Göre Hazırlanmış Ders Notları I ve II (1985-1986), Doğu Anadolu Osmanlıcası (1986), Kütahya ve Yöresi Ağızları (1988), Orhun'dan Anadolu'ya Türk Damgaları (1989), Doğu ve Güneydoğu Dil Araştırmaları: Türk ve Kürt Deyim ve Atasözleri (1992), Türkçe Dersleri (1992), Doğu ve Güneydoğu Dil Araştırmaları: Türk ve Kürt Deyim ve Atasözleri (1992), Türkçe Dersleri (1992), Tunceli Yöresi Ağızlarından Derlemeler (Ahmet Buran ile, 1993), Rumeli Ağızlarının Ses Bilgisi Üzerine Bir Deneme (1993), Elazığ ve Yöresi Ağızlarından Derlemeler (A. Buran ile, 1994), Kürtçe'nin Etimolojik Sözlüğü (1994), Orta Asya'dan Kırım'a (1994), Türkçe El Kitabı (1994), Eski Yazı ve Osmanlıca Dersleri I (1994), Anadolu Türk Yer Adları Kılavuzu (1994), Manas Destanı (2002), Türkiye Türkçesi Ağızları (2003).
YORUM
Futbol, Türk icadı Hürriyet 14 Mayıs 2001
Anavatanı İngiltere olarak bilinen futbolun gerçekte Ortaasya Türklerinin bir buluşu olduğu ortaya çıktı. Türkler en az bin yıldır ‘tepük’ adıyla futbol oynamış. Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, günümüzün en popüler sporu olan futbolun Türklerin ata sporu olduğunu açıkladı.
POLO DA TÜRK İŞİ Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, Türklerin tarih boyu spora büyük ilgi gösterdiklerini, günümüzden yaklaşık bin yıl önce yazılan Kaşgarlı Mahmut'un ‘Divan-ü Lügati’t Türk', Seyit Ali Ekber'in yazdığı ‘Hıtay-Name’ ve Tarih-i Timur adlı eserde görebildiklerini kaydetti. Güreşin yanında bugün Avrupa'da yaygın olarak oynanan polo ve en popüler spor dalı olan futbolun da gerçekte ‘ata sporu’ olduğunu belirten Prof. Dr. Gülensoy, şunları söyledi:
‘‘Türk spor kültüründe ‘tepük' olarak adlandırılan futbolun Türkler tarafından ne zaman oynandığı kesin olarak bilinmese de en az bin yıldan beri oynandığı kesin. Çünkü 11'inci Yüzyıl'da yazılan Divan-ü Lügati't Türk'te‘‘ ‘tepük', ‘kurşun eritilirek oval şeklinde kalıplara dökülür ve üzerine keçi kılı, keçe veya başka birşey sarılır. Bu büyükçe topla ayakla teperek oynanır' ifadesi yer alıyor. Tarih-i Timur adlı eserde de Türklerin içi hava ile doldurumuş kuzu derisinden yapılan topu ayakla oynadıkları, bu topa el değdirmenin, çizgiden çıkarmanın yasak olduğu yazılıdır.’’
Prof. Dr. Gülensoy, Orta Asya Türkleri dışında eski Çin'de yaşayan Türklerin de sığır işkembesinden yaptıkları topla futbol oynadıklarını ifade etti. Seyit Ali Ekber'in yazdığı Hıtay-Name adlı eserde tepük oyununu şu şekilde anlatılıyor: ‘‘Top oyunu Hıtay'da (eski Çin) güzeller işidir. Topu ayakları ile vururlar, şöyle ki elini ol topa değdirmeye ve ol topu yere düşürmeye ve nazik ayak ve uçları ile dürde (ite), saklara (baldırlarıyla) ve usulsüz vurmak ve yere düşürmek ve daireden taşra (dışarı) çıkarmak vaki olmaz.’’
Prof. Dr. Gülensoy, ayak topunun İngilizlerin Hindistan'ı işgalinden sonra Avrupa'ya taşındığını, yeni biçimler alarak dünya geneline yayıldığını söyledi.
VEFAT-HABER
Tuncer Gülensoy Vefat Etti 11 Haziran 2022
Ömrünü Türklük bilimine ve Türk Milliyetçiliğine adayan Prof. Dr. Tuncer Gülensoy vefat etmiştir. Allah rahmet eylesin. Türk milletinin başı sağ olsun.