1923 yılında İstanbul’da doğdu. Annesi ve babası Amasra’lıydı. Dedesi çocuklarını okutmak için İstanbul’a yerleşmişti. İlk öğrenimini, Kadıköy’deki Fransız okullarında yaptı. Sonra Galatasaray Lisesi’ne geçerek, oradan mezun oldu. Bizans ve Osmanlı sanatı tahsili yapmaya karar verdi. İkinci Dünya Savaşı'nın en şiddetli günlerinde Almanya’ya gitti. 1944-45 yıllarında Viyana ve Berlin üniversitelerinde iki dönem eğitim gördü. Berlin Üniversitesi'nin üçte biri bombalanmıştı. Sanat tarihi dersi, o şartlarda yapılıyordu. 1945 yılının ortalarında yurda döndü. İstanbul Üniversitesi'nde öğrenimine devam etti. 1948 yılında Sanat Tarihi Bölümü'nden 'İstanbul Minareleri' teziyle mezun oldu. 1954 yılında Kâmran Yalgın Hanım'la evlendi.
1963 yılında Edebiyat Fakültesi’nde ayrı bir Bizans Sanatı Tarihi Bölümü kuruldu. 'Zaviyeler' teziyle 1964’te profesörlüğe yükseldi. Yurt içinde ve dışında konferanslar verip, kongre ve toplantılarda bildiriler sundu. İlk yazısının yayınlandığı 1946 yılından günümüze gelinceye kadar, Türkçe ve yabancı dillerde olmak üzere 15 kitap, 500'den fazla bilimsel makale ve araştırması basıldı.
28 Mayıs 2018 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
HAKKINDA YAZILANLAR
Prof. Dr. Yıldız Demiriz ‘kimse onun kadar iyi bilemez İstanbul’u’ diyor.
Öğrencilerinden Dr. Feridun Özgümüş de ‘O, gerçek bir profesör’ diye tanımlıyor Eyice’yi.
Onun eserleri hakkında bir bibliyografya hazırlayan Prof. Dr Mahmut Şakiroğlu ise ‘bugün bile aynı enerjiyle çalışıyor, beni sık sık arıyor, yeni çıkan yayınları soruyor, bu yaşında dahi ondan eser bekleyebiliriz’ diyor.
80 yaşının üzerinde ve gözlerinden rahatsız olmasına rağmen hala çalışıyor. Konferanslara katılıyor, yayınları takip ediyor, öğrencilere yardım ediyor.
HABER
Semavi Eyice'nin İstanbul anıları kitaplaştırıldı 11 Nisan 2013
Sanat tarihçi Semavi Eyice'nin hayatına ve İstanbul'a dair anıları kitaplaştırıldı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ. Yayınları Hatırat Serisi'nin ilk kitabı olan ''Semavi Eyice ile İstanbul'a Dair'', şehir tarihi konusunda ilk ağızdan bilgileri engin tecrübe ve bakış açısıyla okuyucuya sunuyor.
Semavi Eyice ile yapılan röportajlar doğrultusunda hazırlanan kitapta, İstanbul'un mimarisi, göz alıcı yapıları, mesire yerleri, bayram yerleri, sinemaları, lehçesi, kentin kültür müessesleri, yangınları, depremleri, şehirde suyun temini gibi konular yer alıyor.
İstanbul'un eski fotoğraflarının da görülebildiği kitapta, Semavi Eyice çocukluğunu, gençliğini, üniversite yıllarını, akademik serüvenini, yurt dışı tecrübelerini, sanat tarihi alanında yaptığı çalışmaları da anlatıyor.
Üç ana bölümden oluşan kitabın birinci bölümünde, Eyice'nin aile hayatı ve eğitimi, ikinci bölümünde mesleki çevresi, son bölümde ise tarih, mimari, kültür ve sanat alanlarıyla ilgili İstanbul izlenimlerine yer veriliyor.
Kitap, hem Semavi Eyice'nin ifadeleriyle yaşadığı dönemin insanlarını ve anlayışlarını içermesi bakımından hem de İstanbul'un tarihine, kaybolan eserlerine ve değişimine ışık tutması bakımından önem taşıyor
HAKKINDA YAZILANLAR
Semavi Eyice Kitabı İstanbul'un Yaşayan Efsanesi Türkçe 480 s. -- 2. Hamur-- Ciltsiz -- 14 x 21 cm İstanbul, 2014 ISBN : 9786050817614
"Değerli dostum Semavi Eyice, yurdumuzda Bizans araştırmalarını vukufla tanıtan, bu araştırmalara değerli katkılar yapan, özellikle İstanbul tarihi ve anıtları üzerinde değerli incelemeler yayınlayan, alanında memleketimizi hakkıyla temsil eden bir araştırıcı ve bilim adamıdır." -Halil İnalcık-
"Eğer bir İstanbul Tarihi yazılacaksa, onu en iyi yapacak kişi Semavi Eyice üstadımızdır." -İlber Ortaylı-
"Prof. Dr. Semavi Eyice başlı başına bir ansiklopedi gibidir. Eski tabirle ayaklı kütüphanedir. İstanbul ile ilgili ansiklopedilerde yazdığı maddeler görülürse hocanın kıymeti ve yeri dolmazlığı bir kere daha anlaşılır..." -Haluk Dursun-
Bu kitap, Semavi Eyice'nin hayatı üzerinden Cumhuriyet'in ilk yıllarından bu zamana kadar geçen yakın tarihimizi "İstanbul" öznesi bağlamında anlatan eşsiz bir eser… Şimdiye kadar birçok çalışmaya imza atmış ve asırlık bir çınar gibi tarihe tanıklık eden Eyice, 1923 yılında başlayan hayatını, o dönemden bu döneme gelinceye kadar Türkiye'nin ilmî, iktisadi, siyasi ve sosyal değişen yapısını anılarıyla birlikte anlatıyor. Cumhuriyet'in ilk yıllarından bu yana birçok olaya şahitlik etmiş hayat hikâyesinde; Halide Edip'ten Ahmet Hamdi Tanpınar'a, Atatürk'ten İsmet İnönü'ye, Turgut Cansever'den Reşat Ekrem Koçu'ya, Zeki Velidî Togan'dan Sabri Ülgener'e kadar birçok tarihî kişiyi de yakından tanıma fırsatı elde edeceksiniz… (Tanıtım Bülteninden)
HABER
Semâvi Eyice Boğaziçi’ni anlatacak 24 Mart 2015
İstanbul’un tarihî eserlerini en iyi bilen ve “İstanbul’un hâfızası” olarak kabul edilen sanat tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice “Eski Dârımız Üsküdar ve Boğaziçi” başlıklı bir konuşma yapacak.
Üsküdar Belediyesi’nin düzenlediği “Gök Kubbede Hoş Sadâ Sohbetleri” çerçevesindeki toplantı, Altunizade Kültür ve Sanat Merkezi’nde 24 Mart 2015 Salı günü saat 18.30’da başlayacak.
İstanbul’u en iyi bilen sanat tarihçisi olarak tanınan Semavi Eyice, konuşmasından sonra dinleyicilerin sorularına cevap verecek.
Herkesin katılabileceği toplantının ardından dinleyicilere Sâmiha Ayverdi’nin Boğaziçi’nde Tarih isimli eseri hediye edilecek.
ENGLISH BIOGRAPHY
Prof. Dr. Semavi Eyice was born in Istanbul in 1923. After he finished St. Louis and St. Joseph schools, he entered Galatasaray middle and high school. He graduated from Galatasaray in 1943 and prepared himself to study art history. During the World War II., Eyice went to Germany to learn German and took classes from famous archaeologists, historians and art historians in Vienna. In 1944 he went back to Berlin and continued his study at Berlin University in spite of the difficulty in wartime. In 1945 many students including Eyice evacuated from Vienna and went to Denmark and Sweden. Finally through the Mediterranean Sea, he returned to Istanbul by way of an old ship. He continued his studies at Istanbul University and prepared his B.A. thesis “Istanbul Minareleri” (Istanbul minarets) with Prof. E. Diez in 1948. In the same year, he started to work as an assistant at the Department of Art History. He prepared his doctoral thesis “Side’nin Bizans Döneminde ait Yapıları” and completed doctorate in 1952. In 1955 he received the title of an associate professor with his book “Istanbul’da Son Devir Bizans Mimarisi” and became the chair of the Department of Byzantine Art. In 1964 he became a tenured professor. He also taught at several different Universities such as the department of Art History at Hacettepe University, Mimar Sinan University and Bochum University (Germany), Ecole des Hautes Etudes connected to Sorbonne University (France, Paris), Genève University (Swiss, Genève) and Byzantine Art Institution connected to Bologna University (Italy, Ravenna). He retired from University life in 1990. Until then he had educated lots of students and wrote numerous books and articles in many important encyclopedias. He participated in conferences and seminars in Turkey and abroad, where his over 400 papers have been read. He also made field research in Anatolia, especially in Karaman, Silifke, Thrace and Balkans. The results of his research were collected by Prof. Dr. Mahmut Şakiroğlu and published in 1991 as “the Bibliography of Prof. Semavi Eyice”.
Prof. Dr. Eyice has educated numerous students during his academic life. He has worked as an adviser, chair, president and member of many institutions and organizations such as Türk Tarih Kurumu, German Archaeology Institution, the Academia Belgica, the Committee of the Ancient Monuments, the Committee of Real Property of Ancient Monuments, High Council of Immovable Monuments and Antiquities, General Directorate of Preservation of Cultural and Historical Heritage and Istanbul Directorate of the Cultural and Natural Heritage. In 1955 Eyice received the medal “Legion d’honneur” from French Government. In the same year, he received an award from the Turkish Academy of Science.
Selected his important books: İstanbul, Petit guide a’ travers les monuments byzantins et turcs (1955), Son Devir Bizans Mimarisi (1963), Küçük Amasra tarihi ve Eski Eserleri Klavuzu (1965), Galata Kulesi, Galata and ist Tower (1969), Malazgirt Savaşı’nı kaybeden IV.Romanos Diogenes (1971), Karadağ (Binbirkilise) ve Karaman Çevresinde Arkeolojik İncelemeler (1971), Ankara’nın Eski Bir Resmi (1972), Ayasofya (1973), Bizans devrinde Boğaziçi (1976), Son Devir Bizans Mimarisi (1980), Türkiye’de Bizans Sanatı (1982).
HABER
Semavi Eyice son yolculuğuna uğurlandı 30 Mayıs 2018
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sanat ve kültür tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice ve eski Başbakanlardan merhum Necmettin Erbakan'ın eniştesi Prof. Dr. Osman Çataklı'nın Fatih Camisi'nde kılınan cenaze törenine katıldı.
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi, sanat ve kültür tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice ve , Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle son yolculuğuna uğurlandı.
Tedavi gördüğü Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybeden Eyice için, Fatih Camisi'nde öğle vakti cenaze töreni düzenlendi.
Törene, Eyice'nin yakınlarının yanı sıra, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı İsmail Kahraman, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Saadet Partisi Genel Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Temel Karamollaoğlu, CHP Genel Sekreteri Mehmet Akif Hamzaçebi, MHP İstanbul Milletvekili Ekmeleddin İhsanoğlu, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanvekili Bilal Erdoğan, Erbakan Vakfı Genel Başkanı Fatih Erbakan, Abdülhamid Kayıhan Osmanoğlu, AK Parti İstanbul Milletvekili Ekrem Erdem, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl, eski Diyanet İşleri Başkanı Süleyman Ateş, AK Parti İstanbul İl Başkanı Bayram Şenocak katıldı.
Eyice'nin naaşı törenin ardından, Fatih Camisi Haziresi'ne defnedildi.