Özkul Çobanoğlu (1961)
akademisyen, yazar
1961 yılında Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimimi Ayvalık'ta, Cumhuriyet İlkokulu ve Ayvalık Lisesi'nde tamamladı. 1986 yılında Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu.
1987 yılında Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halkbilimi Anabilim Dalı'nda araştırma görevlisi olarak göreve başladı.
1989-1992 yılları arasında Yüksek Öğretim Kurulu tarafından görevli olarak gönderildiği Amerika Birleşik Devletleri Indiana Üniversitesi Folklor Enstitüsü master programından dersleri takiben, Prof. Dr. Henry Glassie ve Prof.Dr. İlhan Başgöz'ün danışmanlığında hazırladığı "The Relationships Between Oral Forms of Folklore and Mediated Performances in the Cult of Çakıcı Mehmet Efe" adlı tezi Ord. Prof Dr. Richard Bauman'ın da bulunduğu jüriye karşı savunarak mezun oldu.
1990-1991 Güz ve Bahar Sömestirlerinde Indiana Üniversitesi Folklor Enstitüsü'nde Prof.Dr. Henri Glassie'nin "Araştırma Asistanı" (Research Assistan) olarak görev yaptı.
1992-1996 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde doktora programını Prof.Dr. Umay Günay'ın danışmanlığında hazırladığı "Aşık Tarzı Şiir Geleneği İçinde Destan Türü Monografisi" adlı doktora tezini hazırlayarak tamamladı.
Öğretim Görevlisi olarak 1992-1996 yılları arasında görev yaptığı Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halkbilimi Anabilim Dalı'na 1997 yılında Yardımcı Doçent unvanı ile öğretim üyesi olarak atandı.
1997-1998 öğretim yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki Doğu Akdeniz Üniversitesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde misafir öğretim üyesi olarak çalıştı. Bu süre içinde, Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kurumu ve bu kurum bünyesinde Kıbrıs Türk Halk Kültürü Arşivini kurdu, düzenlediği "Halkbilimi Alan Araştırmacısı Yetiştirme Semineri" ile bu kurumun araştırmacılarını yetiştirdi ve devam etmekte olan "Güney Kıbrıslı Göçmen Türklerin Sözlü Kültürünü Derleme Projesi"ni başlattı.
1998 yılında "Türk Halk Kültüründe Memorat Türü Üzerine Bir Tahlil Denemesi" adlı doçentlik takdim tezini hazırlayarak doçent oldu ve aynı yıl Hacettepe Üniversitesi TDE Bölümü Türk Halkbilimi Anabilim Dalı'nda doçent kadrosuna atandı ve bu tarihten Güz 2000 sömestrine kadar Türk Halkbilimi Anabilim Dalı başkanlığı görevini üstlendi.
Bahar 2000 sömestrinde 26 Mayıs- 10 Haziran 2000 tarihleri arasında, Polonya-Krakow'da bulunan Jagellon Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi Türkoloji Bölümünde, "Türk Halkbilimi Çalışmaları Tarihçesi ve Araştırma Eğilimleri" konulu bir seminer organize etti ve yönetti.
Güz 2000 sömestrinde 01 Aralık-12 Aralık tarihleri arasında, ABD Indiana Üniversitesi'nin Ottoman and Modern Turkish Studies Chair, The Inner Asian and Uralic National Research Center ve Folklore Institute birimlerinin sponsorloğunda konferanslar vermek ve araştırma yapmak üzere davet edildiği Bloominton kampüsünde "Transformal Changes in Turkish Popular Culture: The Turkish Ballad Tradition." ve "Recent Developments in Turkish Culture and Politics." adlı konferanslar verdi.
İlkyaz 2001 sömestrinde 15 Mayıs-10 Haziran 2001 tarihleri arasında Kosova Priştina Üniversitesi Türkoloji Bölümü'nde "Türk Uygarlığı" ve "Dilbilime Giriş" dersleri verdi.
29.Mayıs 2001 tarihinde Kosova, Prizren Doğruyol Derneği konferans salonunda, Demokratik Türk Birlik Partisi ve Balkan Türkologlar Birliği'nin davetlisi olarak "Türk Kültür Tarihi Bağlamında Balkanlar" adlı konferans verdi.
Doç.Dr. Özkul Çobanoğlu'nun Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş (1999); Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü (2000) ile basım aşamasında olan Türk Halk Kültüründe Memoratlar (2001), Türk Dünyası Kültür Ekolojisi ve Atasözleri (2001) ve Türk Epik Destan Geleneği Araştırmalarına Giriş. (2001) adlı kitapları ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılarda sunulmuş çok sayıda bildirisi, ansiklopedi maddeleri ve hakemli dergilerde yayınlanmış bilimsel makaleleri vardır.
Halen, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halkbilimi Anabilim Dalı'nda ve Özbekistan'ın Taşkent Üniversitesi Şarkşinaslık Fakültesi Türkoloji Bölümü'nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
ESERLERİ:
A.) Tezler:
1.) Master Tezi:
Çobanoğlu, Özkul.(1992)."The Relationships Between Oral Forms of Folklore and Mediated Performances in the Cult of Çakıcı Mehmet Efe" Indiana University Folklore Institute.
2.) Doktora Tezi:
Çobanoğlu, Özkul.(1996)."Âşık Tarzı Şiir Geleneği İçinde Destan Türü Monografisi" H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
3.) Doçentlik Takdim Tezi:
Çobanoğlu, Özkul (1998) "Türk Halk Kültüründe Memorat Türü Üzerine Bir Tahlil Denemesi"Ankara: Akçağ Yayınları, Folkloristik Dizisi (basım aşamasında).
B) Kitaplar:
1.)Çobanoğlu, Özkul ve Metin Özaslan. (ed.)(1996) Folkloristik: Prof.Dr. Umay Günay Armağanı. Ankara: Feryal Matbaacılık.
2.)Özaslan, Metin ve Özkul Çobanoğlu (ed.)(1998) Folkloristik: Prof.Dr. Dursun Yıldırım Armağanı. Ankara: T.D.V. Matbaası.
3.)Çobanoğlu, Özkul.1999. Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş.Ankara: Akçağ Yayınları.
4.)Çobanoğlu, Özkul.2000.Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Ankara: Akçağ Yayınları.
5.Çobanoğlu, Özkul.20001b. Türk Halk Kültüründe Memoratlar Ankara: Akçağ Yayınları.(basım aşamasında).
6.)Çobanoğlu, Özkul.2001a. Türk Kültür Ekolojisi ve Atasözleri Ankara: AKM Yayınları (basım aşamasında)
7.)Çobanoğlu, Özkul.2001c. Türk Epik Destan Geleneği Araştırmalarına Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları. (basım aşamasında).
C)Makaleler:
1.)Çobanoğlu, Özkul.(1993)."Türk Kültür Tarihinde Su Kültü." Türk Kültürü. S. 361, s. 32-42.
2.)Çobanoğlu, Özkul.1994."Türk Maddi Kültür Çalışmalarında Bir Anıt Eser ve Henry Glassie'nin Düşündürdükleri." Millî Folklor Dergisi, C.3, S.22, s.11-14.
3.)Çobanoğlu, Özkul.(1995)."Conceptual Changes in Turkish Traditional Terms About Tradition. Academia Quarterly, S. 2, s. 25-28.
4.)Çobanoğlu, Özkul.1996."Lord Raglan'ın Batı Halk Kahraman Kalıbı Açısından Oğuz Kağan ve Er Töştük Destan Kahramanlarına Bir Bakış." Folkloristik: Prof. Dr. Umay Günay Armağanı (ed. Ö. Çobanoğlu ve M. Özarslan) Ankara: Feryal Matbaacılık, s. 202-209.
5.)Çobanoğlu, Özkul.1996."Anadolu Destanları." Millì Folklor Dergisi S. 29-30, s.118-124.
6.)Çobanoğlu, Özkul.1996. "Kıbrıs ve Türkiye Arasında Halk İnançlarında Süreklilik Bağlamında Memoratlar." Journal for Cypriot Studies, C.2, S.4, s.335-342.
7.)Çobanoğlu, Özkul.1996."Nasreddin Hoca Fıkralarının Başka Kültürlere Göçü Bağlamında Bir Örnek Olay Üzerine Tespitler." Nasreddin Hoca Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Kültür bakanlığı Yay. s.10-15.
8.)Çobanoğlu,Özkul.1997. "İcra ve İletişim Merkezli Yapısal Kalıplaşmaların İşlevleri Açısından Yazılı Kültür Ortamı Âşık Destanları ile İngiliz Sokak Baladları." Millî Folklor Dergisi, S. 35, s.28-32.
9.)Çobanoğlu, Özkul.1997."Kılavuz Bozkurt Motifinin Tarihsel Bağlamlarda ve Günümüz Alevi-Bektaşi Tarikatlerindeki Yapısal ve İşlevsel Sürekliliği Üzerine Tespitler." Kadri Eroğan: Hacı Bektaş Veli Armağanı, Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yay. s.165-173.
10.)Çobanoğlu, Özkul.1997. "Türk Kozmolojisinde Değişme ve Süreklilik Dinamikleri Üzerine Tespitler." Bir: Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, S.8, s. 33-63.
11.)Çobanoğlu, Özkul.(1998)."Uygulamalı Halkbilimi ve Halkhayatı Çalışmaları Açısından Gazimağusa Kültür Turizmi Üzerine Öneriler." Gazimağusa Sempozyumu 98 Bildirileri, Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi Baskı İşleri Birimi. s. 263-267.
12.)Çobanoğlu, Özkul.(1998)." A Ritualistic Analysis of The Institute of Watch Winding [Saatleri Ayarlama Enstitüsü]." Evrenselliğe Yolculuk: Hacettepe
Üniversitesi'nin Prof. Dr. Emel Doğramacı'ya Armağanı Ankara: Bilkent University Press. s. 175-187.
13.)Çobanoğlu, Özkul.(1998)."Sözlü Kompozisyon Teorisi ve Günümüz Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri" Folkloristik: Prof.Dr. Dursun Yıldırım Armağanı.(ed.
M.Özaslan ve Ö.Çobanoğlu) Ankara: TDV Matbaası, s.138-170.
14.)Çobanoğlu, Özkul.(1998)."Adalar Türklüğü Folkloru: Kıbrıs ile Midilli, Girit, Sakız, İstanköy ve Rodos Türklerinin Folklorundaki Yapısal ve İşlevsel Ortaklıklar Üzerine Tespitler." I.Balkanlar ve Kıbrıs Türk Edebiyatları Sempozyumu Bildirileri. (Y. haz. İ. Bozkurt ve A. Dağlı) Gazimağusa: DAÜ Baskı İşleri Birimi, s. 101-114.
15.)Çobanoğlu, Özkul.(1998)."Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Boşnak Âşık (Gusları) Tarzı Şiir Geleneği Arasında Ortaklıklar Üzerine Tespitler." Millî Folklor, C. 5, S.39, s. 8-24.
16.)Çobanoğlu, Özkul.(1998). "Durmuş Dede Örneğinden Hareketle Yatırların Yerinin Değiştirilmesinde Halk İnançlarının Durumu Üzerine Tespitler. Millî Folklor Dergisi, C. 5, S. 40, s. 29-35.
17.)Çobanoğlu, Özkul. (1998)."Sosyal Hayatta Eskimeyen Bir Sözel Araç Olarak Atasözleri ve İcra Bağlamında Derlenmelerinin Gerekliliği." Bir-Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi Prof. Dr. Kemâl Eraslan Armağanı Özel Sayısı, S. 9, s. 14-16.
18.)Çobanoğlu, Özkul.(1999). "Yeni Osmanlılar Tarihi ve Kıbrıs Adası Bağlamında: Namık Kemâl." Namık Kemâl Sempozyumu Bildirileri, (Y. haz. M.Akar) Gazimagosa: DAÜ Baskı Birimi, s.75-82.
19.)Çobanoğlu, Özkul.(1999). "Kıbrıs Türk Halk Kültüründe Halk Kahramanı Kalıbı ve Sosyo-Psikolojik İşlevleri." İkinci Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi Bildirileri, Gazimağusa: DAÜ Baskı Birimi, C.IV, (Y.Haz. İ. Bozkurt, M. Kansu) Gazimağusa: DAÜ Basımevi s. 227-238.
20.)Çobanoğlu, Özkul.(1999)."İşgal Edilen Vatan Topraklarında Âşık Edebiyatı'nın İşlevler ve Âşık Şenlik" Millî Folklor, C. 6, S. 42, s. 29-35.
21.)Çobanoğlu, Özkul.(1999)."Halkbilimi Açısından Gelenek, Turizm ve İcad Edilmiş Gelenek Bağlamında Ayvalık Şeytan Sofrası Örneği." " Millî Folklor, C. 6, S. 43, s 15-25.
22.)Çobanoğlu, Özkul.(1999.)."Kıbrıs Türk Halk Kültüründe Atatürk Sevgisi ve Devrimlerinin Yayılması Üzerine Tespitler." Millî Folklor, C. 6, S. 44, s. 5-12.
23.)Çobanoğlu, Özkul (1999). "Elektronik Kültür Ortamında Âşık Tarzı Şiir Geleneği Bağlamında Çukurova Âşıkları Üzerine Tespitler." III. Uluslararası Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Adana: Çukurova Üniversitesi Yay., s. 246-253.
24.)Çobanoğlu, Özkul (1999) "Zeybek' ile 'Seğmen' Kelimelerinin Etimolojisi ve Zeybeklik Geleneği Üzerine Tespitler."Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Dr.Himmet Biray Özel sayısı (ed. İ. Çetin ve A. Yücel), Ankara, s.169-182.
25.)Çobanoğlu, Özkul (1999)."Günümüz Halkbilimi Paradigmaları Perspektifinden Kıbrıs Türk Mutfağı ve El Sanatları Araştırmaları İçin Yeni Ufuklar." I. Kıbrıs Türk Halk Mutfağı ve El Sanatları Kolokyumu Bildirileri, (Y.haz. M. Akar), Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kulubü Yayınları, s. 1-8.
26.)Çobanoğlu, Özkul (1999)." Değişme ve Süreklilik Açısından Dede Korkut'ta ve Günümüz'de Çoban Tipi." IV. Türk Dünyası Yazarlar Kurultayı Bildiriler.(ed. İ. Çetin ve H.A. Yüksel) Ankara: İlesam Yayınları, s.171-185
27.)Çobanoğlu, Özkul (1999)."Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Geçiş Bağlamında Erken Dönem Osmanlı Tarihlerinden Âşıkpaşazâde'nin Epik Karakteri Üzerine Tespitler." Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (Osmanlı Devleti'nin Kuruluşunun 700. Yılı Özel Sayısı), s.65-82.
28.)Çobanoğlu, Özkul (1999). "Osmanlı Devleti'nde Türk Halk Kültürü'nün Değişim ve Dönüşüm Dinamikleri" Osmanlı, (Yeni Türkiye Dergisi Osmanlı Özel Sayısı) C. 9, s.51-71.
29.)Çobanoğlu, Özkul (2000)."Geleneksel Dünya Görüşü veya Halk Felsefesinin Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri ve Önemi Üzerine Tespitler" Millî Folklor, C. 6, S. 45, s. 12-14.
30.)Çobanoğlu, Özkul (2000)."Barış Manço Araştırmalarının Önemi ve Yöntemi Üzerine Tespitler." Millî Folklor, C. 6, S. 46, s. 45-47.
31.)Çobanoğlu, Özkul (2000)."Osmanlı İskân Siyasetiyle Adalar Türklüğü'nün Akıbeti Bağlamında Dağ Köyleri ve Kıbrıs Türklerinin Devam Etmekte Olan Millî Mücadelesi." Rauf Denktaş'a Armağan (Haz. Y. Cumalioğlu ve E. Cihangir), Ankara: Turan Kültür Vakfı Yayınları, s. 91-105.
32.)Çobanoğlu, Özkul (2000)"Yapısal ve İşlevsel Bakımdan Geleneksel Bayramlar Bağlamında Nevruz ve Hıdrellez." Türkbiliğ H.Ü. Türkoloji Araştırmaları Dergisi, S.1, s. 51-59.
33.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Osmanlı Devleti'nde Kültürel Etkileşim Bağlamında Türk Edebiyatı ve Musevi Kültürü", Folklor ve Edebiyat, S. 21, s. 31-36.
34.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Akdeniz Bağlamında Adalı Türk Kimliğinin Oluşumu ve Osmanlı Uygarlığına Katkıları Üzerine Tespitler" Folklor ve Edebiyat, C.VI, S. 23, s. 55-64.
35.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Alman Halkbilimi (Volkskunde) Araştırmalarının 'Uygulamalı Kültür Bilimi' Olarak Teorik YenidenYapılanışı" Prof.Dr. Bilge Seyidoğlu Armağanı (Haz. Prof.Dr. Metin Karadağ), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yay. (Baskıda)
36.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Halkbilim Terimleri Sözlüğü Örneği ve Terim Sözlüğü Yapma ve Yenileme Üzerine Tespitler." Uluslararası Sözlük Bilimi Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, (Baskıda)
37.)Çobanoğlu, Özkul.(2000)."Türk Dünyası Sosyo-Kültürel Bağlamında Nevruz Bayramı'nın Yapısal ve İşlevsel Bakımlardan Halkbilimsel Çözümlemesi." Uluslararası Nevruz Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, s. 33-38
38.)Çobanoğlu, Özkul.(2000)."Kıbrıs Türk Halk Kültürü Araştırmaları Tarihçesi" Doğu Akdeniz Türkoloji Dergisi, S. 2, (Baskıda).
39.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Sanatsal Bir Dışavurum Formu Olarak Argo Kavramının Halkbilimsel Çözümlemesi" Türk Kültüründe Ayrıntılar: Argo Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları (Baskıda).
40.)Çobanoğlu, Özkul.(2000) "Türk Halk Kültüründe Modern Kent Efsaneleri Bağlamında Bohçacı Kadın Anlatılarının Yapısal ve İşlevsel Çözümlemesi." VIII. Uluslararası Türk Halk Edebiyatı Semineri Bildirileri, (ed. G. Tanyeri), Eskişehir: Uğur Ofset A.Ş., s. 91-100
41.)Çobanoğlu, Özkul.(2000). "Üretim ve Tüketim Bağlamlarının Ekolojisi Açısından Geleneksel Türk Şiir Sanatı İncelemeleri İçin Bir Araştırma Modeli ve Kuramsal Bir Yorumlama Yöntemi." Türk Dünyası Halk Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri (Baskıda)
42.)Çobanoğlu, Özkul.(2000)" Akdeniz Konsepti Bağlamında Kıbrıs Türk Halk Kültürünün Temel Özellik Belirleyici Dinamikleri Üzerine Tespitler." III. Kıbrıs Kongresi Bildirileri (Baskıda)
43.) Çobanoğlu, Özkul.(2000) "Hacettepe Türk Halkbilimi Okulu ve Folklormetriks Araştırmalarının Önemi " Hacettepe Folklor Forumu: I. Türk Halkbilimi ve Folklormetriks Kollokyumu Bildirileri (Baskıda)
44.)Çobanoğlu, Özkul.(2001) "Gelenek Kavramı ve Geleneğin Aktarımı Üzerine Tespitler." Erdem Dergisi Halkbilimi Özel sayısı (baskıda)
45.)Çobanoğlu, Özkul.(2000)"İşgal Edilen Vatan Topraklarında Âşık Edebiyatı'nın İşlevleri ve Âşık Şenlik" Âşık Şenlik Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Kültür Bakanlığı, s.69-73.
47.)Çobanoğlu, Özkul.2000." Türkiye'de Halkbilimi Eğitim ve Öğretiminde Karşılaşılan Güçlükler." Hacettepe Üniversitesi Türkbiliğ Dergisi, S.2, (baskıda)
48.)Çobanoğlu, Özkul.2000."Türk Mitolojisinde Kutsal Sabit Mekan Fikrinin Yaratılış Tipolojisi Üzerine Tespitler." Uluslararası Türkistan Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Muğla: Muğla Üniversitesi Yayınları (baskıda)
49.)Çobanoğlu, Özkul.2000." Atatürk Devrimlerinin Kültür Konsepti Bağlamında Halkevlerinde Türk Halkbilimi Çalışmalarının Kuramsal Eğilimleri." I. Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri'(baskıda)
50.)Çobanoğlu, Özkul.2000."Türk Uygarlığının Zihniyet Kalıpları Bağlamında Türk Dünyasının Yeniden Doğuşunun Felsefî Temelleri Üzerine Tespitler." III. Bin Yılın Başlarında Türk Uygarlığı Sempozyum Bildirileri. Bişkek Manas Üniversitesi Yayınları (baskıda)
51.)Çobanoğlu, Özkul.2000. "Bilim Felsefesi Bağlamında Halkbilimi ve Halkbilimsel Bilginin Teleolojik Serüveni." Folklor ve Edebiyat, C.VI, S.24, s. 27-42.
52.)Çobanoğlu, Özkul.2001. "Transformal Changes in Turkish Popular Culture: The Turkish Ballad Tradition." Journal of Turkish Culture, V. 1, n. 4. (baskıda).
53.)Çobanoğlu, Özkul.2001."Mitlerin Sözlü Kültür Ortamında Teşekkül Sürecinde Tematik Yapılanışları ve Uygarlık Bakımından İşlevleri Üzerine Tespitler." Folklor ve Edebiyat, S. 25, s. 33-45. 54.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Medya ve Geleneksel Kültür Bağlamında Âşıklık Geleneği Dinleyici Tipolojisi" VI. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri, (baskıda)
55.) Çobanoğlu, Özkul.2001."Aile ve Göçmen Folkloru Bağlamında Türk Halk Kültüründe Göç Hikâyeleri." Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni Bildirileri. (baskıda).
56.) Çobanoğlu, Özkul. 2001."Sosyo-Kültürel Değişme, Ekonomik Gelişme ve Zihniyet Bağlamında Halkbilimi Çalışmalarının Yeri ve Önemi." Doğu Çukurova-Körfez Bölgesi Sosyo Ekonomik Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyum Bildirileri, (baskıda).
57.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Türk Halkbilimi Çalışmaları Tarihinde Türk Ocaklarının Yeri ve Önemi Üzerine Tespitler." (Trabzon), Trabzon ve Çevresi Dil, Tarih, Edebiyat ve Kültür Sempozyumu Bildirileri. (baskıda)
58.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Türk Kültürünün 3000'li Yıllarda Mukadderatı Bağlamında Uygulamalı Türk Halkbilimi Çalışmalarının Yeri ve Önemi Üzerine Tespitler." VI. Türk Kültürü Sempozyumu Bildirileri,
59.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Türk Atasözleri" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
60.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Türk Mitolojisi" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
61.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Türk Epik Destan Geleneği" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
62) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Âşık Edebiyatı" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
63.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Epik Destan" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
64.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Halkbilimi Alan Araştırması" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
65.) Çobanoğlu, Özkul.2001. Âşık Tarzı Destan" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
66.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Halkbilimi" Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
67.) Çobanoğlu, Özkul.2001."Çalgılı Kahve." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
68.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Çöğür Şairleri." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
69.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Çöğür." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
70) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Alpamış." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
71.) Çobanoğlu, Özkul.2001."Memorat." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
72.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Mit." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
73.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Kaynak kişi." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
74.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Bektaşi Fıkraları." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
75.) Çobanoğlu, Özkul.2001. "Âşık Ferki." Türk Dünyası Edebiyat Tarihi Ansiklopedisi, Ankara: AKM Yayınları, (baskıda)
D) Kitap Tanıtmaları:
1.)Çobanoğlu, Özkul.(1994)."Türk Maddi Kültür Çalışmalarında Bir Anıt Eser ve Henry Glassie'nin Düşündürdükleri." Milli Folklor Dergisi S. 22, s. 11-14.
2.)Çobanoğlu, Özkul.(1996)."Anadolu Destanları." Millì Folklor S.29-30, s.118-124.
E) Tercümeler:
1.)Çobanoğlu, Özkul.(1993)."Alman Folklor Çalışmalarının Özellikleri." Millî Folklor Dergisi S. 20, s. 14-24.
2.)Çobanoğlu, Özkul.(1995)"İskandinavya'da Folklor Çalışmalarının Eğilimleri." Millì Folklor Dergisi S. 25, s. 57-65.
3.)Çobanoğlu, Özkul.(1995) "Norveç Halkbilimi Çalışmalarını Yürüten Kurumlara Dair Notlar."Millì Folklor Dergisi S. 26, s. 66-68.
4.)Çobanoğlu, Özkul.(1996)."Kültür Coğrafyacısı ve Halkhayatı (Folklife) Araştırması." Millì Folklor Dergisi S. 31-32, s. 160-172.
5.)Çobanoğlu, Özkul.2000. "Folklor." Folklor ve Edebiyat Dergisi, C.VI, S.24, s. 43-51.
F.) Tebliğler/ Bildiriler:
1.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezince 20-23 Kasım 1996 tarihinde Gazimagosa'da düzenlenen "Uluslararası I. Kıbrıs Araştırmaları Kongresi"ne "Kıbrıs ve Türkiye Türkleri Arasında Halk İnançlarında Süreklilik Bağlamında Memoratlar." adlı bildiriyle katıldı.
2.) Gazi Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanlığınca 6-7 Ocak 1997 tarihinde Ankara'da düzenlenen "Nasreddin Hoca Sempozyumu"na, "Nasreddin Hoca Fıkralarının Başka Kültürlere Göçü Bağlamında Bir Örnek Olay Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
3.)Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanlığınca 22 Mart 1997 tarihinde Eskişehir'de düzenlenen "Nevruz Sempozyumu"na, "Türk Dünyası Sosyo-Kültürel Bağlamında Dünden Yarına Nevruz Bayramı Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
4.)Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Türk Halkbilimi Anabilim Dalı'nca 5-6 Mayıs 1997 tarihinde düzenlenen "Hıdrellez Semineri"ne, "Yapısal ve İşlevsel Bakımdan Bayramlar Bağlamında Nevruz ve Hıdrellez Kutlamalarının Mukayesesi." adlı bildiriyle katıldı.
5.) T.C. Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü ve Kars Kalkınma Vakfınca 22-23 Mayıs 1997 tarihinde Ankara'da düzenlenen "Âşık Şenlik Sempozyumu"na, "İşgal edilen Vatan Topraklarında Âşık Edebiyatı'nın İşlevleri ve Âşık Şenlik." adlı bildiriyle katıldı.
6.)Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörlüğünce 29-30 Mayıs 1997 tarihinde Çanakkale'de düzenlenen "III. Karşılaştırmalı Edebiyat Araştırmaları Sempozyumu"na, "İcra ve İletişim Merkezli Yapısal Kalıplaşmaların İşlevleri Açısından Yazılı Kültür Ortamı Âşık Destanları ile İngiliz Sokak Baladları."adlı bildiriyle katıldı.
7.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü, Mimarlık Fakültesi ve Gazimagosa Belediyesi'nce 26-27 Şubat 1998 tarihinde Gazimağusa'da düzenlenen "Gazimağusa 98 Sempozyumu"na "Uygulamalı Halkbilimi ve Halkhayatı Çalışmaları Açısından Gazimağusa Kültür Turizmi Üzerine Öneriler." adlı bildiriyle katıldı.
8.) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı; Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi; Karşıyaka-İzmir Belediyesi'nce ortak olarak 3-6 Mart tarihinde Gazimagosa'da düzenlenen "I. Uluslararası Kıbrıs ve Balkanlar Türk Edebiyatları Sempozyumu'na "Adalar Türklüğü Folkloru: Yapısal ve İşlevsel Çözümleme Yöntemleriyle Kıbrıs ile Midilli, Girit, Rodos ve Sakız Türkleri'nin Folklorundaki Ortaklıklar Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
9.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından 27-28 Nisan 1998 tarihinde Gazimagosa'da düzenlenen "Namık Kemâl Sempozyumu"na "Yeni Osmanlılar Tarihi ve Kıbrıs Adası Bağlamında: Namık Kemâl" adlı bildiriyle katıldı.
10.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, DAÜ Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kurumu'nca Hotel Boğaz Master Club'ın Sponsorluğunda 21-22 Mayıs 1998 tarihinde Gazimagosa'da düzenlediği "I. Kıbrıs Türk Mutfağı ve El Sanatları Kolokyumu"na, Prolog kısmında okunan "Günümüz Halkbilimi Paradigmaları Perspektifinden Kıbrıs Türk Mutfağı ve El Sanatları Araştırmaları İçin Yeni Ufuklar." adlı bildiriyle katıldı.
11.)Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörlüğünce 28-30 Mayıs 1998 tarihinde Çanakkale'de düzenlenen "IV. Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat Araştırmaları Sempozyumu " na, "Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Boşnak Âşık (Gusları) Tarzı Şiir Geleneği Arasında Ortaklıklar Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
12.) Balıkesir Üniversitesi'nce 1-2 Haziran 1998 tarihinde Balıkesir'de düzenlenen "I.Balıkesir Kültür Araştırmaları Sempozyumu"na "Halkbilimi Açısından Gelenek, Turizm ve İcad Edilmiş Gelenek Bağlamında Ayvalık Şeytan Sofrası Örneği." adlı bildiriyle katıldı.
13.) Kazakistan Cazuşılar Odağı Baskarması ve Türkiye İlim ve Edebiyat Eserleri sahipleri Meslek Birliği'nce (İlesam) 5-6 Kasım 1998 tarihinde Antalya'da düzenlenen IV: Türk Dünyası Yazarlar Kurultayı'na "Değişme ve Süreklilik Açısından Dede Korkut Hikâyelerinde Çoban Kavramı" adlı bildiriyle katıldı.
14.)Çukurova Üniversitesi ve Adana Valiliği'nin düzenlediği III. Uluslararası Bilgi Şöleni, 30 Kasım-2 Aralık 1998 Adana, ad ve tarihli sempozyuma "Elektronik Kültür Ortamında Âşık Tarzı Şiir Geleneği Bağlamında Çukurova Âşıkları Üzerine Tespitler." isimli bildiriyle katıldı.
15.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi'nin düzenlediği II. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Sempozyumu, 24-27 Kasım 1999, Gazimağusa/KKTC adlı sempozyuma "Kıbrıs Türk Halk Kültüründe Halk Kahramanı Kalıbı ve Sosyo-Psikolojik İşlevleri." isimli bildiriyle katıldı.
16.) Türk Dil Kurumu (TDK) ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Türkoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi'nce, 21-22 Mayıs tarihinde KKTC Gazimagosa'da Düzenlenen "Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumuna" "Halkbilim Terimleri Sözlüğü Örneği ve Terim Sözlüğü Yapma ve Yenileme Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
17.) Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kurumu'nun düzenlediği II.Kıbrıs Türk Halk Kültürü Kolokyumu 25-26 Mayıs 1999 Gazimağusa/KKTC, ad ve tarihli kolokyuma "Kıbrıs Türk Halk Kültüründe Atatürk Sevgisi ve Devrimlerinin Yayılması Üzerine Tespitler." İsimli bildiriyle katıldı.
18.) Marmara Üniversitesi Türkiyat Merkezi'nce 2-3 Aralık 1999 tarihinde İstanbul'da düzenlenen "Türk Kültüründen Ayrıntılar: Argo Sempozyumu"na "Sanatsal Bir Dışavurum Formu Olarak Argo Kavramının Halkbilimsel Çözümlemesi" adlı bildiriyle katıldı.
19.) T.C. Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma Geliştirme Genel Müdürlüğü (HAGEM) ve Erenler Vakfı'nın (ERVAK) 27-30 Aralık 1999 Tarihinde Ankara'da düzenlediği Folklor Araştırmaları Sempozyumuna "Halkbilimi Araştırmalarında Yeni Yöntemler" adlı bildiriyle katıldı.
20.)T.C. Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (Hagem) tarafından 21-23 Mart 2000 tarihinde Ankara'da düzenlenen Uluslararası Nevruz Sempozyumu adlı toplantıya "Türk Dünyası Sosyo-Kültürel Bağlamında Nevruz Bayramı'nın Yapısal ve İşlevsel Bakımlardan Halkbilimsel Çözümlemesi." adlı bildiriyle katıldı.
21.) T.C. Eskişehir Valiliği ve Yunus Emre Vakfı tarafından 7-9 Mayıs 2000 tarihleri arasında Eskişehir'de düzenlenen VIII. Uluslararası Türk Halk Edebiyatı Sempozyumu'na "Türk Halk Kültüründe Modern Kent Efsaneleri Bağlamında Bohçacı Kadın Anlatılarının Yapısal ve İşlevsel Çözümlemesi." adlı bildiriyle katıldı.
22.) H.Ü. Türk Halkbilimi Kulübü ve Hacettepe Folklor Forumu Dergisi tarafından 29 Nisan 2000 tarihinde Ankara'da düzenlenen I. Türk Halkbilimi Araştırmaları ve Folklormetriks Kollokyumu'na "Hacettepe Türk Halkbilimi Okulu ve Folklormetriks Çalışmalarının Önemi" adlı bildiriyle katıldı.
23.) T.C. İlim ve Fikir Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (İLESAM) tarafından 26-28 Mayıs 2000 tarihinde Mersin'de düzenlenen Uluslararası Türk Dünyası Halk Edebiyatı Kurultayı'na "Üretim ve Tüketim Bağlamlarının Ekolojisi Açısından Geleneksel Türk Şiir Sanatı İncelemeleri İçin Bir Araştırma Modeli ve Kuramsal Bir Yorumlama Yöntemi." adlı bildiriyle katıldı.
24.) T.C. Kültür Bakanlığı ve Cumhuriyet Tanıtma Vakfı tarafından 6-8 Ekim 2000 tarihinde Ankara'da düzenlenen I. Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü Sempozyumu'na "Atatürk Devrimlerinin Kültür Konsepti Bağlamında Halkevlerinde Türk Halkbilimi Çalışmalarının Kuramsal Eğilimleri." adlı bildiriyle katıldı.
25.) Türk İktisadi Kalkınma Ajansı (TİKA) ve Muğla Üniversitesi tarafından 25-27 Ekim 2000 tarihleri arasında Marmaris'te düzenlenen Uluslararası Türkistan Halk Kültürü Sempozyumu'na "Türk Mitolojisinde Kutsal Sabit Mekan Fikrinin Yaratılış Tipolojisi Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
26.) Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından 12-13 Nisan 2001 tarihleri arasında düzenlenen Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni'ne."Aile ve Göçmen Folkloru Bağlamında Türk Halk Kültüründe Göç Hikâyeleri." adlı tebliğle katıldı.
27.)T.C. Osmaniye Valiliği ve Türk Ocakları Osmaniye Şubesince 19-22 Nisan 2001 tarihleri arasında Osmaniye'de düzenlenen Doğu Çukurova-Körfez Bölgesi Sosyo Ekonomik Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu'na "Sosyo-Kültürel Değişme, Ekonomik Gelişme ve Zihniyet Bağlamında Halkbilimi Çalışmalarının Yeri ve Önemi." adlı bildiriyle katıldı.
28.)T.C. Trabzon Valiliği ve Türk Ocakları Trabzon Şubesi tarafından 3-5 Mayıs 2001 tarihleri arasında Trabzon'da düzenlenen Trabzon ve Çevresi Dil, Kültür ve Edebiyat Sempozyumu'na "Türk Halkbilimi Çalışmaları Tarihinde Türk Ocaklarının Yeri ve Önemi Üzerine Tespitler." adlı bildiriyle katıldı.
29.) T.C. Kültür Bakalığı HAGEM (Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü) tarafından 18-22 haziran 2001 İçel'de düzenlenen VI. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi'ne "Medya ve Geleneksel Kültür Bağlamında Âşıklık Geleneği Dinleyici Tipolojisi" adlı bildiriyle katıldı.
E-mail: ozkul@hacettepe.edu.tr
HABER
İLESAM ÖDÜL TÖRENİ
30 Mayıs 2013
İLESAM Ödül Töreni, Milli Kütüphane'de yapılacak. İLESAM Halk Kültürü Ödülü'nü Prof. Dr. Özkul ÇOBANOĞLU kazandı.
A-İLESAM ŞEREF ÖDÜLÜ:
Prof. Dr. Saim SAKAOĞLU
Prof. Dr. Müjgan CUNBUR
İsmailÖZMEL
B-İLESAM BAŞARI ÖDÜLÜ:
Prof. Dr. Yaşar BEDÜK
Doç. Dr. Murat KACIROĞLU
C-TÜRK DÜNYASI İLİM ve EDEBİYATINA HİZMET ÖDÜLÜ:
Prof. Dr. Turan YAZGAN
TİKA (T.C. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı)
ve TÜRKSOY (Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı)
D-İLESAM TEŞVİK ÖDÜLÜ:
Doç. Dr. Levent ERASLAN
Yrd. Doç. Dr. Özer ŞENÖDEYİCİ
E-İLESAM KÜLTÜR-SANAT ÖDÜLLERİ:
Kültür ve Sanata Hizmet Ödülü: SAMSUN Büyükşehir Belediyesi
Türk Sporuna Hizmet Ödülü: Nazmiye MUSLU (Halter – Konya Meram Belediye Spor Kulübü)
Türk Ailesine Hizmet Ödülü: Fatma ŞAHİN (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı)
Millî ve Manevî Değerlere Hizmet Ödülü: Millî Düşünce Merkezi ( Sadi SOMUNCUOĞLU)
İLESAM’a Hizmet Ödülü: Cemal TUZCUOĞULLARI
Hikâye: İmdat AVŞAR ( Soğuk Rüya, Bengü Yayınları)
Şiir: Şevki DİNÇAL (Mevlânâca-Moralite Yayınları)
Roman: İlhan AKIN (Ganjın Gözyaşları, Parşömen Yayınları )
Deneme: Aslıhan YILMAZ-Onur TUNÇBİLEK-Uğur DEMİRCİ (Atsız: Basılmayan Makaleleri, Togan Yayınları)
Araştırma-İnceleme:Yrd.Doç.Dr.Türkan GÖZÜTOK (Türk Şiirinde Millî Mücadele)
Tarih: Prof.Dr.Sadettin GÖMEÇ (Türk Cumhuriyetleri ve Topluluklar Tarihi; Akçağ Yayınları)
Edebî Tenkit: Prof. Dr. M. Fatih KÖKSAL (Eski Türk Edebiyatında Tenkit ve Teori, Kesit Yayınları)
Biyografi: Yrd. Doç. Dr. Mehmet SOĞUKÖMEROĞULLARI (Fethi Tevetoğlu, Hayatı, Sanatı ve Şairliği, Grafiker Yayınları)
Tiyatro: Erhan GÖKGÜCÜ (Venedik Taciri Oyunu)
Çocuk Edebiyatı: Hatice GÜLENSOY
Basın: Muharrem BAYRAKTAR (Yeni Mesaj Gazetesi )
Dergi Yayıncılığı: Ortanca Dergisi (İbrahim ENGİN)
Elektronik Yayıncılık: Zeynel YEŞİLAY (zeynelyesilay.net)
Yayınevi: Berikan Yayınları
Kamu Yayıncılığı: Niksar Belediyesi
TV Programı: Karadayı Dizisi (ATV – Ay Yapım)
Sinema: Yeşim SEZGİN (Çanakkale 1915)
Müzik: Faruk DEMİR
Belgesel: TRT Belgesel Kanalı
Radyo Programcılığı: Ahmet OKŞAR-Bu Şarkı Benim Olsun (Ankara Polis Radyosu)
Halk Kültürü: Prof. Dr. Özkul ÇOBANOĞLU
YORUM
Türk halkbilim külliyatına büyük katkıları var
Özkul Çobanoğlu
Mehmet Aycı
dunyabizim.com
26 Eylül 2013
Yanında yürüyen kişinin yağıdan ve çaşıttan korkusu bulunmaz. Özkul Çobanoğlu’nu yazdı Mehmet Aycı..
Allah bilir ya anası onu destanların hatırına dünyaya getirmiş… Yine Allah bilir, bir destan kahramanı doğurur gibi, başka anaların pek de tatmadığı büyülü bir acıyla doğurmuştur.
Kanının ve kalıbının adamı… Kalıbı da adam hani… Çam yarması da değil, çamın ta kendisi… Kıyafetini, yaşadığı çağı değiştirseniz, hani hiç zorlamadan bir destan kahramanı oluverecekmiş gibi bir hali var. Bürünülen, başkalarının giydirdiği bir hal değil bu, tabii hali…
Tebessümü de destansı…
Çok Ankaralı… Çocukluğu batıda “ayvalıklarda”, zeytinliklerde bağa bahçeye dalmakla geçse de, kısa süreli okyanus ötesi ve bozkır hayatı dışında Ankara’dan pek ayrılmadı. Ankaralıların Hacettepeli zümresine dâhil oldu.
Şehrin dört milyon nüfusu arasında bakışlarıyla ve bıyıklarıyla tanınacak bir hususiyeti var. Bıyıklarının da bakışı var ayrıca… Gülümseyince kırçıllaşan, kaş çatınca esmerleşen bıyıkları da kendi destanının tamamlayıcı unsuru…
Kaşları Karesi karası…
Yürürken kaldırım taşları “ya Allah ya Sabır” çeker.
İyi ayıklayıcı… Binlerce birbirine karışan, birbirini besleyen, birbirinden etkilenen “malzeme”den sadra şifa bir hüküm, bir yargı, bir sonuç, kültürü canlı kılan bir değer çıkarmak için yıldızlarla havadan sudan konuşacak kadar çalışkan…
Endamı heybetli olmasına karşın gönlü sükuna ermiş bir adam… Ağzı köpürürken bile kalbinin dudakları mutmain dizeler okur.
Bir halkın yüzyıllardır birbirini izleyen günlerini birbirine ekleyip günden güne sağalan, çoğalan, ölüp yeniden dirilen, yeniden dirilmek için ölen neyi varsa, dimağının çıkınına toplayacak kadar takipçi ve terkipçi…
Buğusu tüten yakarışları da yakası açılmadık kargışları da adı gibi bilir…
İrfanı “atlı” ve “adlı”…
Yanında yürüyen kişinin yağıdan ve çaşıttan korkusu bulunmaz.
Eleğin sık mı seyrek mi olduğunu alelade bir lokantada yediği ekmekten kestirecek kadar halkının yaptığı işle ilgilenir.
Özkul Çobanoğlu bu…
Halkbilim profesörü…
Hak bilir.
Türk Epik Destan Geleneği Araştırmalarına Giriş, Türk Dünyası Kültür Ekolojisi ve Atasözleri, Türk Halk Kültüründe Memoratlar ve Halk İnançları, Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Halkbilim Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Âşık Tarzı Edebiyat Geleneği ve İstanbul, Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü gibi kitapları sadece halkbilim külliyatımızı değil, kültür dünyamızı zenginleştiren göz nuru çalışmalar…
Kan sıcaklığı normalin üstündedir.
Yüzü bir şamanın “Eşhedü” dediği ana sabitlenmiştir.
Böyle biliriz.
HABER
Çobanoğlu, Aşık Tarzı Kültür Geleneğinin Türk Toplumu'na etkisini anlattı
Yer: Türk Ocakları Genel Merkezi Galip Erdem Salonu
Tarih: 31 Ocak 2015
Türk Ocakları Genel Merkezi'nin her hafta düzenlediği Ocakbaşı Sohbetlerinde bu hafta Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Halk Bilimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu konuk oldu. Çobanoğlu "Aşık Tarzı Kültür Geleneği ve Türk Toplumu" başlık bir sunum yaptı.
Katılımın yoğun olduğu programın açış konuşmasını Türk Ocakları Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Yunus Koç yaptı. Koç konuşmasında Türk Ocakları’nın Ocakbaşı Sohbetlerinde pek çok güncel veya genel geçer konuya temas ettiğini belirterek, Türk milliyetçileri açısından en önemli meselenin Türk Kültürü olduğunu, bu toplantıda da bunun bir damarının inceleneceğini belirtti. Kısa bir giriş yaptıktan sonra konuşmacı Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu’nu kürsüye davet etti.
“TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ İDEOLOJİSİNİN ANA DAMARI TÜRKOLOJİDİR”
Çobanoğlu sözlerine Türklerin birlik olması hakkındaki düşünceleriyle başladı. Çobanoğlu, binlerce yıl birbirlerinden ayrı kalmış boyların, farklı coğrafyalarda yaşayan Türk topluluklarının aynı kültür dairesi içinde olmasında sözlü kültürün çok büyük önem taşıdığını belirtti. Kendisinin öğrencilik yıllarında yeni edebiyata meraklı biri olduğunu söyleyen Çobanoğlu, Erol Güngör’ün Türk milli kültürünün kültür değişmelerine nasıl direndiğini anlatan ve sonunda da aydınların desteği olmamasına rağmen diye bitirdiği ifadelerini okuduktan sonra halk bilimci olma yoluna girdiğini ve Türk milli kültürüne böyle hizmet etmek istediğini ifade etti. Ardından dilin ve sözlü edebiyatın kültür üzerindeki etkisinden bahseden Çobanoğlu, milletin oluşumunda klanlar halinde yaşayan toplulukların millet haline gelişindeki süreçte dilin ve sözlü kültürün büyük önem taşıdığını ifade etti. Bu bağlamda da bu işi araştıracak ve bu konular üzerine çalışacak alanın Türkoloji olduğunu söyleyen Çobanoğlu “Türk milliyetçiliğinin ideolojisinin ana damarı Türkoloji’dir” dedi.
“KAHVEHANELER ÖNEMLİ TOPLUMSAL DÖNÜŞÜMLERE YOL AÇMIŞTIR”
Türkoloji Türk’ün yazış biçimi, anlayış biçimi, yaratış biçimini araştıran bir bilimdir ve Türk milliyetçilerinin görevi de bunları korumaktır diyerek konuşmasına devam eden Çobanoğlu, bir kültürün bir kuşaktan başka bir kuşağa söz ve şiir vasıtasıyla taşınması işini Türk toplumunda ilk yapanların “kamlar” olduğunu ifade etti. Kamların dini, siyasi ve ruhani liderler olduğunu belirten Çobanoğlu, bu görevin daha sonra “ozan ve baksılara” geçtiğini bu kişilerin de Türk devletinde çok önemli yer tuttuğunu kağanlarla halk arasında adeta bir aracı konumunda olduklarını söyledi. İslam’ın kabulünden sonra da tekke kurumu çevresinde aşıkların ortaya çıktığını ifade eden Çobanoğlu, aşıklığın tekke-tasavvuf kurumu dışında da daha sonra oluşmaya başladığını belirterek, buna da Köprülü’nün ifadesiyle “aşık tarzı edebiyat geleneği” dediklerini, kendisinin de bunun kahvehanelere bağlı olarak ortaya çıktığını belirtti. Kahvehanelerin tarihi gelişiminden bahseden Çobanoğlu, tekkenin dışında meydana gelen kahvehanelerin ortaya çıktığı dönemlerden itibaren bir sosyalleşme alanı olduğunu ve kahvehanelerin toplumda önemli dönüşümlere yol açtığını söyledi. Kahvenin İslam fıkhındaki yarattığı tartışmalarla toplumsal önemini anlatan Çobanoğlu bu noktada Ebu Suud Efendi’nin öne çıktığını ifade etti. Ebu Suud’un Türk hukuk tarihindeki en önemli isimlerinden biri olduğunu söyleyen Çobanoğlu, bu fıkhi tartışmalar çerçevesinde de Türk kahvesi denen tarzın dahi ortaya çıktığını söyledi. Ebu Suud’un kahve meselesini bu kadar kurcalamasının ise kahve içmek için ortaya çıkan toplantıların yani kahvehanelerin tekkeye alternatif olacağını görmesinin etkisi olduğunu söyleyen
“AŞIKLARIN DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜMÜ DEVAM ETMEKTEDİR”
Çobanoğlu, bunun da gerçekten olduğunu ve bu kahvehanelerde şiirlerin okunduğunu bunun da aşıklar tarafından yapıldığını belirtti. Aşıkların şiir okuduğu kahvehanelerin sözlü kültürü beslediğini söyleyen Çobanoğlu, bu kültürün Türk toplumunu derinden etkilediğini bu sebeple kendisinin “aşık tarzı kültür geleneği” ifadesini kullandığını söyledi. Aşıklığın toplumsal dönüşümdeki yerine örnekler veren Çobanoğlu, matbaadan sonra aşıkların ayrı bir görev daha edindiğini ifade ederek, aşıkların şiirlerini bastırarak sattıklarını ve bu şiirlerle bir nevi basın görevi yaptıklarını belirtti. Cumhuriyet döneminde de aşıkların örnek olarak Almanya’ya Türk işçilerinin gidişinde önem kazandığını söyleyen Çobanoğlu, her dönem aşıkların değişim ve dönüşüm yaşayarak toplumsal kültürü sürekli etkilediğini ve bu sürecin halen devam ettiğini söyledi. Aşıklık geleneğinin devam edip etmeyeceğine dair değerlendirmelerde bulunan Çobanoğlu bu noktada ilk olarak kültürümüzü besleyen bilgi türünün yenilenmesi gerektiğini, batı penceresinden bakan bir bilgi türünün değil kültürümüze ait bir bilginin kullanılması gerektiğini ifade etti. Bu bilgiyi üretecek akademilerin olması gerektiğini, üniversiteler kurulması gerektiğini söyledi ve bunların doğru bir biçimde yapılması halinde Turan’ın da Türk milletinin bekasının da güçlü bir biçimde gerçekleşmesinin hayal olmadığını belirtti.
Çobanoğlu konuşmasının ardından sorulan sorulara cevap verdi ve program sona erdi.