Biyografi Ara!

Binlerce biyografi keşfedilmeyi bekliyor

Miralay Sadık Bey

Hürriyet ve İtilaf Fırkası Kurucusu

Sayfayı paylaş
İlgili Kategoriler
Miralay Sadık Bey
Miralay Sadık Bey      (1860)-(1941)
Hürriyet ve İtilaf Fırkası Kurucusu
asker

Yüzelilikler'den

Sadık Gövsa


1860 yılında İstanbul'da doğdu. Harbiye Mektebi'ni bitirdi (1882). Çeşitli askeri görevlerden sonra atandığı Manastır Süvari Alayı komutanlığındayken İttihat ve Terakki'nin Manastır merkezini yönetti.

2. Meşrutiyet'ten sonra Debre Mutassarrıflığı, Harbiye Nezareti Süvari Dairesi ikinci başkanlığı gibi görevlerde bulundu. Bir süre sonra görüş ayrılığına düşerek İttihat ve Terakki'den ayrıldı.

Mecliste "Hizip" adı verilen muhalefet kanadının oluşmasını sağladı. 1911'de askerlikten ayrılarak Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nı kurdu. Babıali baskınından sonra İttihat ve Terakki yeniden iktidara gelince (1913), önce Paris'e, ardından Mısır'a gitti.

Birinci Dünya Savaşı bitince İstanbul'a döndü. Milli Mücadele'ye karşı olduğu için Yüzellilikler listesine alındı. Romanya'ya giderek Dobruca'nın Hırsova köyünde 22 yıl yaşadı. Yüzellilikler için af çıkmasına rağmen bundan yararlanmayı reddetti.

1940'ta Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye uzun bir dilekçe yazarak yaptıklarını anlattı. Ölmeden önce hakkındaki vatana ihanet suçlamasının kaldırılmasını istedi.

İsmet İnönü Bükreş elçiliği aracılığıyla yurda dönmesini sağladı. İstanbul'a ulaştığı günün gecesi yaşamını yitirdi.

4 Şubat 1941 tarihinde Haydarpaşa Numune Hastanesi'nde öldü. Karacaahmet Mezarlığı'na, silah arkadaşlarının yanına gömüldü.


AİLE

Miralay Sadık Bey'in yeğeni İbrahim Alaattin Gövsa 

Lozan Antlaşması'ndan sonra, Milli Mücadele'ye karşı olduğu iddiasıyla, 1924'te TBMM'nin çıkardığı 150'likler listesine alındı; 1927'de de vatandaşlıktan çıkarıldı. 1938 affında ülkeye dönmedi. 

1940 yılında yeğeni İbrahim Alaattin Gövsa aracılığı ile dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye başvurarak, vatan haini sayılmaması ve emeklilik hakkının tanınması koşuluyla Türkiye'ye dönmek istediğini bildirdi. 

İnönü'nün girişimiyle uzun süre sürgünde yaşadığı Romanya'dan İstanbul'a döndüyse de, döndüğü günün gecesi kalp yetmezliği nedeniyle kaldırıldığı Haydarpaşa Numune Hastanesi'nde yaşamını yitirdi.