Biyografi Ara!
Binlerce biyografi keşfedilmeyi bekliyor
Korkunç İvan
Rus Çarı
Sayfayı paylaş
İlgili Kategoriler
Korkunç İvan
Rus Çarı
İlk Rus çarı. 1530 yılında doğdu. Babası Üçüncü Vasili’nin ölümüyle 1533’te Türk asıllı annesi Elena Glinskiy’in naibliğinde Büyük Moskova Knezi oldu. 1547’de fiilen saltanatı ele aldı. Bu tarihten itibaren Büyük Moskova Knezliğinin bey yerine kullanılan “Knez” ünvanını atıp “Bizans Kayseri” manasındaki “Çar” ünvanını takındı. Çok kan döktü. Zulmünden dolayı “Müthiş” lakabı verilip, “Korkunç İvan” ismiyle tanınır. 1584’te öldü. Rus hukukunu toplayıp sistemleştirdi. Merkezi idareyi kuvvetlendirdi. Kiliseyi teşkilatlandırarak kuvvetlendirip, desteğini sağladı.
Dördüncü İvan idareyi kuvvetlendirip, 1551 yılında Rus Kilise Konsilinin desteğini alınca, papalığın teşvikiyle Moskova’yı Üçüncü Roma kabul etti. Doğu Roma imparatorluğu (395-1453) topraklarına sahib olmak için büyük askeri seferlere girişti. Güneydeki; Osmanlı Devletinden çekindiğinden, doğuya, batıya, kuzeye yöneldi. Doğudaki Müslüman Kazan Hanlığını (1466-1552) 1552’de, Astrahan Türk Hanlığını (1437-1556) 1554’te yıkan Dördüncü İvan, ahalisini kılıçtan geçirdi. İki Müslüman Türk hanlığı topraklarına sahip olunca, Moskova Knezliği çok genişledi. Bütün Volga Nehri boyları işgal edildi. Hazar Denizine ulaşılarak İran’la komşu oldular. Kırım ve Karadeniz’e Osmanlılardan çekindiklerinden ulaşamadılar. Osmanlı sultanları gelişen Moskof tehlikesini bertaraf için, Volga ile Don nehirlerini birleştirmek gayesiyle kanal açmaya karar verdiler. Böylece Karadeniz ile Hazar Denizi arasında ulaşım projesine teşebbüs ederek Orta Asya Müslümanlarını Moskof tehlikesinden kurtarmak istediler. Ancak Kırım hanı ülkesinin Osmanlının bir eyaleti haline geleceği düşüncesiyle bu teşebbüsü desteklemedi. Böylece ileride önü alınamayacak olan Rus tehlikesini daha o zaman ortadan kaldırabilecek bir hayırlı hizmet yarıda kaldı. Kırım Hanı Birinci Devlet Giray (1551-1577), 1571 yazında Kanal Projesinin menfi izlerini silmek için, Moskova’ya akın ederek, burayı ve Kremlin Sarayını yakıp, yıktı ve on sekiz gün boyunca Moskof ülkelerini vurup, yüz bin esirle döndü. Bu sefer sonunda “Taht Alan” ünvanı verilen Birinci Giray Handan kaçan Korkunç İvan yakalanamadı. Moskof tehlikesine giren Türkistan-Kırım arasındaki tarihi ticaret ve Hac yolu, Osmanlılar sayesinde kurtarıldı.
Korkunç İvan, ülkesinin Ural ve Sibirya’da genişleme yolunu açtıktan sonra batıya yöneldi. İsveç ve Litvanya’ya karşı savaştı. Başarılı olamadı (1482). Litvanya’yı Polonya kralına, Narva bölgesini de İsveç kralına bırakmak zorunda kaldı. Yerine geçmesi gereken büyük oğlunu geçirdiği sinir krizlerinin birinde öldüren Korkunç İvan, 1584’te ölünce, Birinci Fodor Moskof tahtına geçti.
Rus Çarı
İlk Rus çarı. 1530 yılında doğdu. Babası Üçüncü Vasili’nin ölümüyle 1533’te Türk asıllı annesi Elena Glinskiy’in naibliğinde Büyük Moskova Knezi oldu. 1547’de fiilen saltanatı ele aldı. Bu tarihten itibaren Büyük Moskova Knezliğinin bey yerine kullanılan “Knez” ünvanını atıp “Bizans Kayseri” manasındaki “Çar” ünvanını takındı. Çok kan döktü. Zulmünden dolayı “Müthiş” lakabı verilip, “Korkunç İvan” ismiyle tanınır. 1584’te öldü. Rus hukukunu toplayıp sistemleştirdi. Merkezi idareyi kuvvetlendirdi. Kiliseyi teşkilatlandırarak kuvvetlendirip, desteğini sağladı.
Dördüncü İvan idareyi kuvvetlendirip, 1551 yılında Rus Kilise Konsilinin desteğini alınca, papalığın teşvikiyle Moskova’yı Üçüncü Roma kabul etti. Doğu Roma imparatorluğu (395-1453) topraklarına sahib olmak için büyük askeri seferlere girişti. Güneydeki; Osmanlı Devletinden çekindiğinden, doğuya, batıya, kuzeye yöneldi. Doğudaki Müslüman Kazan Hanlığını (1466-1552) 1552’de, Astrahan Türk Hanlığını (1437-1556) 1554’te yıkan Dördüncü İvan, ahalisini kılıçtan geçirdi. İki Müslüman Türk hanlığı topraklarına sahip olunca, Moskova Knezliği çok genişledi. Bütün Volga Nehri boyları işgal edildi. Hazar Denizine ulaşılarak İran’la komşu oldular. Kırım ve Karadeniz’e Osmanlılardan çekindiklerinden ulaşamadılar. Osmanlı sultanları gelişen Moskof tehlikesini bertaraf için, Volga ile Don nehirlerini birleştirmek gayesiyle kanal açmaya karar verdiler. Böylece Karadeniz ile Hazar Denizi arasında ulaşım projesine teşebbüs ederek Orta Asya Müslümanlarını Moskof tehlikesinden kurtarmak istediler. Ancak Kırım hanı ülkesinin Osmanlının bir eyaleti haline geleceği düşüncesiyle bu teşebbüsü desteklemedi. Böylece ileride önü alınamayacak olan Rus tehlikesini daha o zaman ortadan kaldırabilecek bir hayırlı hizmet yarıda kaldı. Kırım Hanı Birinci Devlet Giray (1551-1577), 1571 yazında Kanal Projesinin menfi izlerini silmek için, Moskova’ya akın ederek, burayı ve Kremlin Sarayını yakıp, yıktı ve on sekiz gün boyunca Moskof ülkelerini vurup, yüz bin esirle döndü. Bu sefer sonunda “Taht Alan” ünvanı verilen Birinci Giray Handan kaçan Korkunç İvan yakalanamadı. Moskof tehlikesine giren Türkistan-Kırım arasındaki tarihi ticaret ve Hac yolu, Osmanlılar sayesinde kurtarıldı.
Korkunç İvan, ülkesinin Ural ve Sibirya’da genişleme yolunu açtıktan sonra batıya yöneldi. İsveç ve Litvanya’ya karşı savaştı. Başarılı olamadı (1482). Litvanya’yı Polonya kralına, Narva bölgesini de İsveç kralına bırakmak zorunda kaldı. Yerine geçmesi gereken büyük oğlunu geçirdiği sinir krizlerinin birinde öldüren Korkunç İvan, 1584’te ölünce, Birinci Fodor Moskof tahtına geçti.