Karagöz ile Hacivat, taklide ve karşılıklı konuşmaya dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına kurgusal, hayali denir. Yardımcıları çırak, yardak, dayrezen, sandıkkardır. Oyunda konuşmaların değişmesi baş hareketleriyle yapılır.
Bu iki karakterin gerçekten yaşayıp yaşamadığı, yaşadıysa nerede nasıl yaşadığı kesin olarak bilinmemektedir. Anlatılanlar rivayete dayanır, zira gerçekten yaşamış olsalar bile büyük ihtimalle bahsedilen dönemde tarih kitaplarına girecek kadar önemli bulunmamışlardır.
Halk bilimciler Karagöz'ün bazı oyunlarda Çingene olduğunu kendi ağzıyla itiraf etmesi, Bulgar gaydası çalması ve Evliya Çelebi'nin tanıklığına dayanarak Bizans imparatoru Konstantin'in Çingene seyisi Sofyozlu Bali Çelebi olduğunu ileri sürmektedir.
NABER
Animasyon filmi 'Karagöz' gala gösteriminde izleyiciyle buluştu 23.08.2022
Karagöz ve Hacivat dışında 80'e yakın karakterin yer aldığı animasyon film "Karagöz" seyircinin beğenisine sunuldu.
Animasyon filmi 'Karagöz' gala gösteriminde izleyiciyle buluştu Fotoğraf: Ahmet Esad Şani - AA
İstanbul Kültür ve Turizm Bakanlığının desteği ve TRT ortaklığıyla Yedirenk İletişim tarafından yapımı gerçekleştirilen filmin galası, Atlas Sineması'nda yapıldı.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, konuşmasında film, sinema, dizi ve televizyon yapımlarının özellikle çocuklar üzerinde etkili olduğunu söyledi.
Animasyonların ve bilgisayar oyunlarının da bu alandaki önemine dikkati çeken Demircan, "Fakat burada kendi kültürümüzdeki karakterleri bugünün modern teknikleriyle beyaz perdeye, televizyonlara, oyunlara taşıma fikri her şeyden kıymetli. Çünkü kendi karakterini getirdiğinizde kendi kültürünüzü getiriyorsunuz. Kendi kültürünüzü getirdiğinizde, kendi değerlerinizi ön plana çıkartıyorsunuz." diye konuştu.
"Karagöz oyunu ilk defa animasyon filmine dönüştürüldü"
Filmin yapımcılarından İsrafil Kuralay, yapımın dört yıla yakın süren bir emeğin ürünü olduğunu, Karagöz oyununun ilk defa orijinal metinlerinden senaryolaştırılarak üç boyutlu animasyon filmine dönüştürüldüğünü kaydetti.
Kuralay, filmin bu sahada yapılan öncü bir çalışma olduğuna dikkati çekerek, "Karagöz oyunlarının süresi, 80 dakikadır. Biz de süreye sadık kaldık. Bir dakikalık nazar boşluğumuz var, filmimiz 79 dakikadır." dedi.
Projenin başlangıcında büyük gayret gösteren rahmetli Kemal Çiftçi'ye atfedilen yapımda emeği geçen kişi ve kurumlara teşekkür eden Kuralay, "Karagöz bir çocuk oyunu olarak algılanıyor ancak gerçekte Karagöz genel seyirciye hitap eden bir sanat dalıdır." değerlendirmesini yaptı.
"Sekiz oyunun tamamı tek bir öyküde buluştu" Yönetmen Murat Karahüseyinoğlu, Hayali Torun Çelebi olarak tanınan Tuncay Tanboğa'nın kaydettiği oyunlardan bir senaryo çıkarılarak beyaz perdeye aktarıldığını belirterek, "Sekiz oyunun tamamının en iyi yerleri tek bir öyküde buluştu." ifadesini kullandı.
Karahüseyinoğlu, Karagöz'ün hem çocuklar hem de yetişkinler için olduğunu göstermenin projeyi hayata geçirme amaçlarından biri olduğunu, dolayısıyla çok sayıda izleyici tarafından ilgi göreceğini umduklarını ifade etti.
Galaya katılan Yönetmen Nazif Tunç, Karagöz öykülerinin gelenekli anlatı diliyle daha önce de Türk sinemasında yer bulduğunu belirterek, "Başarılı yönetmenler Karagöz'ün hikmetli, tasavvufi, hak ve hakikat arayan öykülerini ak perdede var ettiler. Şimdi de animasyonla bir kapı açılır ve bir zamanlar kendi insanımızı sinemayla barıştıran konular Karagöz ve Hacivat ile tekrar perdede hak, hakikat, hikmet ve ibret öykülerine dönüşür." ifadesini kullandı.
Yönetmen Mesut Uçakan ise Karagöz'ün animasyon olarak izleyiciyle buluşmasının önemine dikkati çekerek, şunları dile getirdi:
"Karagöz bizim geleneksel kültürümüzün baş mimarlarından biridir. Zaman zaman değişik şekilde uygulayanlar oldu ama aslına uygun olarak uygulama cesaretini gösteren pek olmadı. Şimdi Karagöz'ü bildiğimiz öyküleriyle, anektodlarıyla animasyon olarak izleyeceğiz. Çok güzel bir başlangıç, ilgi görürse devamı da yapılacak ve Karagöz artık bizim günlük olaylarımıza da adapte edilecektir."
Galaya Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkan Vekili ve yazar Prof. Dr. İskender Pala, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı ve Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili'nin de arasında bulunduğu sinema, kültür ve sanat camiasından pek çok isim katıldı.
"Karagöz" animasyon filmi hakkında Karagöz ve Hacivat dışında 80'e yakın karakterin izleyiciyle buluştuğu "Karagöz" animasyonunun yapımcılığını Bilal Arıoğlu ve İsrafil Kuralay üstleniyor.
Animasyon karakterlerin hareket ve mimiklerinin oturması için senaryo, usta karagöz oyuncuları tarafından canlandırılarak referans çekimler yapılarak beyaz perdeye aktarılırken, projede, geleneğin aslına sadık kalarak Karagöz ve Hacivat dokusuna zarar vermeden, Karagöz kültürünün daha geniş kitlelerce tanınıp sevilmesi hedefleniyor.
Usta oyuncu ve seslendirme sanatçılarının katkı sağladığı yapımda Yetkin Dikinciler Karagöz'e, Altan Erkekli ise Hacivat'a ses verirken, Karagöz'ün karısını Nilgün Kasapbaşoğlu, Mestan'ı Mazlum Kiper, Tuzsuz Deli Bekir'i Selçuk Kıpçak, Cazu kızını Zeynep Önen, Cazu oğlunu ise Bora Sivri seslendiriyor.
Zarif ve nükteli bir dille toplumsal hassasiyeti yansıtan bir hikayenin seyircinin beğenisine sunulduğu film, Türkiye'de 26 Ağustos'ta, 15 Eylül'den itibaren de Avrupa ülkelerinde ve Azerbaycan'da vizyona girecek.