Biyografi Ara!
Binlerce biyografi keşfedilmeyi bekliyor
Kab Bin Züheyr
Kaside-i Bürde Şairi
Sayfayı paylaş
Kab Bin Züheyr
Kaside-i Bürde Şairi
sahabe, şair
Hazreti Peygamber’in şairlerinden
Doğum tarihi bilinmemektedir. Künyesi Ebü’l-Mudarreb’dir.
Babası, şair Züheyr bin Ebi Sülemi, annesi Kebşe binti Ammar’dır. Kardeşi Büceyr de şairdi.
Kab bin Züheyr, kardeşi Büceyr ile koyun güderdi. Büceyr’in, Resulullah Efendimiz’in huzurunda Müslüman olduğunu haber alan Kab bin Züheyr, Peygamberimiz hakkında uygunsuz bir takım şiirler söyledi. Peygamberimiz onun öldürülmesinin Müslümanlar için helal olduğunu bildirdi.
Bunun üzerine kardeşi durumu bildirip, İslamiyet’i anlattı ve Müslüman olmasını söyledi. Kısa zamanda yaptıklarına pişman olan Kab bin Züheyr, Resulullah’ın mescidine gelip, Resulullah’ı metheden, öven ve “Banet süad (Sevgili uzaklaştı)” diye başlayan meşhur kasidesini okuyup Müslüman oldu.
Resulullah bu şiiri beğenip çok memnun oldu. Onu affederek bürdesini (hırkasını) çıkardı ve omuzlarına koydu. Bu sebeple Kab bin Züheyr’in kasidesi, Kaside-i Bürde ismi ile meşhur oldu.
645 (H.26) yılında Şam’da vefat etti.
Bu kasidenin birçok şerhleri (açıklamaları) vardır. Peygamber Efendimizin hediye ettiği hırka, sırasıyla Emevilere, onlardan Abbasilere, daha sonra da son temsilcileri tarafından Mısır’da Yavuz Sultan Selim Han'a teslim edildi.
Günümüze kadar korunan bu hırka, “Hırka-i Saadet” ismiyle meşhur olmuştur. Bugün hala İstanbul’da Topkapı Müzesinde “Hırka-i Saadet” odasında muhafaza edilmektedir.
Çevirileri
Kab bin Züheyr’in İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve diğer dillere çevrilen Kaside-i Bürde’sinden başka diğer kasidelerini ve şiirlerini içine alan bir de Divan’ı vardır. Divan’ı, Ebi Sa’id Şükri tarafından Şerh-i Divan-ı Kab ibni Züheyr adıyla şerhedilmiştir. Fuat Bostani tarafından da divanı ve kendisi hakkında Kab bin Züheyr adlı bir kitap yazılmıştır.
Kaside-i Bürde’den bir kısmı
“Yardımını umduğum dostlar bana; senden yüz çevirdim, seni teselli edemem, dedi... Ben de onlara, çekilin yolumdan... Allahu Tealanın takdir ettiği her şey elbette olacaktır, dedim... Her ananın evladı bir gün mutlak tabut üzerinde taşınacak (ölecek)... Resulullah’ın affetmesi en çok umulan şeydir.. Özür beyan ederek Allah’ın Resulünün huzuruna geldim... O’nun huzurunda özür kabul edilir... Bana merhamet et, beni affet (Ya Resulallah)... Şüphesiz ki Resul (Aleyhisselam) nur ve ışık saçan... Allah’ın keskin kılıçlarından yalın bir kılıçtır...”
HAKKINDA YAZILANLAR
Peygamberimizin hırkasını verdiği şâir sahâbî
Kâ’b bin Züheyr, Müzeyne kabîlesinden olup, onbir şâir yetiştiren bir âileye mensuptu. Babası Züheyr bin Ebî Sülemî ve kardeşi Büceyr de şâir idi. Kâ’b bin Züheyr’in babası Hırıstiyan ve Yahûdi âlimlerinin yanlarına gider, onları dinlerdi. Onlardan âhir zamanda bir Peygamber gönderileceğini işitmişti.
İşâreti anlamıştı
Züheyr, bir gece rüyâsında, gökten bir ip uzatıldığını, o ipten tutmak için elini uzattığı hâlde yetişemediğini görmüştü. Bu rüyâsının, âhir zamanda gelecek olan Peygambere yetişemeyeceğine ve ömrünün o gönderilmeden biteceğine işâret olduğunu anlamıştı.
Fakat oğulları Kâ’b ve Büceyr’e, âhir zaman Peygamberi gönderilince, Ona îman etmelerini vasiyet etmişti.
Kâ’b bin Züheyr ve kardeşi Büceyr, İslâmiyet gelince, Peygamberimizle görüşmek üzere Medîne-i Münevvereye doğru yola çıkmışlardı. Ebrak-ul Azzâf denilen yere geldiklerinde, kardeşi Büceyr dedi ki:
- Sen burada bekle, ben Medîne’ye gidip, O Peygamberi bir göreyim. Söylediklerini dinleyeyim.
Büceyr Medîne’ye gidince, Peygamberimiz ona, İslâmiyeti anlattı ve Müslüman olmasını söyledi. O da hemen kelime-i şehâdet getirerek Müslüman oldu.
Kâ’b bin Züheyr, kardeşi Büceyr’in Müslüman olduğunu öğrenince, ona çok kızdı. Bunu dile getiren bir şiir yazdı. Şiirinde, Peygamberimize ve İslâmiyete karşı hoş olmayan sözler söylemişti. Kardeşi Büceyr, buna tahammül edemeyip, durumu Peygamberimize arz etti. Bunun üzerine Peygamberimiz buyurdu ki:
- Kâ’b’a kim rastlarsa, onu öldürsün!
Kardeşi Büceyr, Kâ’b’a bir mektup yazıp gönderdi. Mektupta, “Başının çâresine bak!” diye yazarak durumu bildirdi. Kâ’b’in yazdığı kötüleyici şiire karşılık bir de şiir yazdı. Bu şiirinde özetle şöyle dedi:
- Ey Kâ’b! Kabûl etmeyip, yerdiğin bu İslâm dîninden daha gerçek ve daha sağlam bir din olamaz, var sende? Kurtulmak istiyorsan putları bırak, bir olan Allaha îman et, Müslüman ol ki, kurtulabilesin! Kıyâmet gününde kaçılamayacak olan Cehennem ateşinden, Müslüman olup, îman edenlerden başkası kurtulamayacaktır.
Resûlullahın yanına gel!
Büceyr, kardeşi Kâ’b’a yazdığı mektubun bir kısmında da şöyle yazmıştı:
- Resûlullahı şiir yazarak hicvedip üzen Mekkelilerden bâzıları öldürüldü. Kureyş şâirlerinden sağ kalan İbni Zibâra ve Hubeyre bin Ebî Vehb ise başlarını alıp kaçtılar. Eğer sağ kalmak istiyorsan, acele Resûlullahın yanına gel!
O, yaptığına pişman olup, tevbe ederek yanına gelen kimseyi öldürmez. Böyle tevbe ederek, gelip Müslüman olanların hepsini kabûl etti. Bu mektubumu alır almaz Müslüman ol ve hemen buraya gel! Eğer bu dediğimi yapmayacak olursan, yeryüzünde başını al, nereye gideceksen git!
Kâ'b bin Züheyr, kardeşi Büceyr'in mektubunu alınca, sanki yeryüzü ona dar gelmişti. Zaten kabîlesi arasında bulunan düşmanları, onun için, "O, artık öldürülmüş demektir!" diyerek dedikodu yayıyorlardı.
Kâ'b bin Züheyr, bu durum karşısında derin derin düşünmeye başladı. Yavaş yavaş gönlü aydınlanıyordu. Nihayet Müslüman olmaya karar verdi. Medîne yollarına düştü. Peygamber efendimizi metheden ve kendisinin de tevbe edip, Müslüman olduğunu bildiren uzun bir şiir yazdı.
Sohbetini dinliyorlardı
Medîne'ye varınca, gizlice Cüheyni kabîlesinden olan bir arkadaşının evine gidip, misâfir oldu. Ertesi gün sabah, evine misâfir olduğu kişi, onu, Peygamberimizin yanına götürdü. Peygamberimiz o sırada, Eshâb-ı kirâm arasında idi. Eshâb-i kirâm etrafini sarmış, sohbetini dinliyorlardı.
Kâ'b bin Züheyr, devesini mescidin önüne çöktürüp, içeri girdi. Peygamberimizin yanına yaklaşıp, kendini tanıtmadan dedi ki:
- Yâ Resûlallah! Kâ'b bin Züheyr yaptıklarına pişman ve Müslüman olarak aman dilemeye gelmiş bulunuyor. Ben onu sana getirsem, aman verip, Müslüman olmasını kabûl eder misiniz?
Peygamberimiz buyurdu ki:
- Evet.
- Yâ Resûlullah, ben şehâdet ederim ki, Allahtan başka ilâh yoktur. Sen de O'nun Resûlüsün!
- Sen kimsin?
- Ben Kâ'b bin Züheyr'im.
Eshâb-ı kirâm onun Kâ'b bin Züheyr olduğunu anlayınca, Ensârdan biri ayağa kalkıp dedi ki:
- Yâ Resûlallah! Müsaade et, boynunu vurayım!
Peygamber efendimiz buyurdu ki:
- Vazgeç ondan! O, içinde bulunduğu hâlden pişman ve Hakka dönmüş olarak gelmiştir.
Bu sırada Kâ'b bin Züheyr, Müslüman olduğunu bildiren bir kaside okumaya başladı. Bu kasîdesinde uzun bir girişten sonra, asıl mevzuya geçip, Müslüman olduğunu, tevbe ettiğini ve af dilediğini dile getirdi. Son kısmında da Peygamberimizi ve Eshâb-ı kirâmi metheden beyitleri okudu.
Hırkasını hediye etti
Peygamberimiz, Kâ'b bin Züheyr'in, "Banet süâdü= Sevgili uzaklaştı" sözleriyle başlayan bu kasîdesini beğenip, çok memnun oldu. Onu affetti. Bürdesini (hırkasını) çıkarıp, onun omuzlarına koydu. Bu sebeple Kâ'b bin Züheyr'in kasîdesi, "Kasîde-i Bürde" ismi ile meşhur olmuştur. Hz. Kâ'b 645 senesinde Şam'da vefât etti.
Resûlullahın hediye ettiği bu hırka, Hz. Muaviye tarafından Kâ'b bin Züheyr'in vârislerinden satın alınıp, muhafaza edilmiştir. Sırasıyla Emevîlere, onlardan Abbasîlere, daha sonra da Mısır'ın fethinde Mekke Serifi tarafindan diğer kutsal emânetler ile birlikte Yavuz Sultan Selim Han'a teslim edilmiştir. Günümüze kadar korunan bu hırka, "Hırka-ı Saadet" ismi ile meşhur olmuştur. Bugün hâlâ İstanbul'da Topkapı Müzesinde "Hırka-ı Saadet" odasında muhafaza edilmektedir.
HAKKINDA YAZILANLAR
Hırka
Hırka-i Saadetin-Kab Bin Züheyr'in Romanı
Mahmut Çetin
EDİLLE YAYINLARI, 104 sayfa, 3. hamur
Hırka.. Şanlı sahabe kadrosundan Kab bin Züheyr'in hayatını anlatan bir küçük roman. Hırka.. İsyandan tövbeye uzanan, gözyaşı rahmetini yaşatan, hissettiren bir eser.
Hırka.. Kaside-i Bürde'nin, Hırka-i Saadet'in romanı.
HABER
Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu beş gün sürecek
20 Mayıs 2015
Sempozyumda Akademisyen Mustafa Irmak, Kab bin Züheyr filmi üzerine bir tebliğ sunacak.
Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama
Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi
Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu 21-24 Mayıs 2015 tarihlerinde Istanbul’da düzenlenecek.Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu; dünyada (özellikle ABD, Ingiltere ve Avustralya) disiplinler arası ilgi çekici bir alan olan “Sinema ve Din” konusunda ülkemizde akademik birikim olusturmak, akademisyenler ve konuya ilgi duyanları bu alana dair fikir üretmeye tesvik etmek amacıyla 21-24 Mayıs 2015 tarihlerinde Ensar Vakfı Degerler Egitimi Merkezi ve Nebraska Omaha Üniversitesi’nin isbirligi ile Istanbul’da düzenlenecek. Sempozyumda, teorik degerlendirmeler, saha arastırmaları ve uygulama örnekleri yer alacak.
Çok genis bir yelpazede konuların ele alınacagı sempozyuma alanında dünyaca ünlü akademisyenler katkıda bulunmaktadır. Ülkemizin çesitli illerinden akademisyenlerin yanı sıra, ABD, Azerbaycan, Bosna Hersek, Bulgaristan, Cezayir, Danimarka, Kanada, Portekiz, Ukrayna, Malezya, İrlanda, İran, İngiltere, Finlandiya, Hindistan, Hollanda, Romanya, Tunus ve Pakistan’dan akademisyenler bildiri sunacaklar.
Sempozyumda sunulacak bildiri konuları asagıdaki gibi:
Sinema ve Din Eğitimi
Değerler Eğitiminde Sinemanın Kullanımı
Çizgi Filmlerin Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi
Kur’an Kıssaları ve Sinema
Senaryo Veri Kaynağı Olarak İslam Kaynakları
Malezya’da Sinema ve Din Alanında Çalışmalar
Tarkovski Sineması
Mısır Sinemasında Dini Filmler
Afganistan’da Din Algısı ve Sinemanın Serüveni
Miyazaki Sinemasında Şintoizm Göstergelerinin Sunumu
Teolojik Film Okumaları Manevi ve Siyasi Açıdan Neden Önemlidir?
Din, Film ve Modernizm: Matrix Örneği
Fıkhî Açıdan Peygamberlerin, Hz. Muhammed (s.a.v)'in, Peygamber Yakınlarının ve Sahabilerin Sinemada Temsil
Edilmesi Sorunu
Sinema ve Tasavvuf
Hadislerin İnşa Ettiği Kültür ve Sinema
Sinema ve Dini Musikî
Azerbaycan Sinemasında Din Olgusunun İşleniş Biçimi
Bulgaristan Sinemasında Müslüman İmajı
Mağrip Sinemasında Din ve Ahlak Problemi
2000'li Yılların Hint Sinemasında Hinduizm ve Ötekiler
Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Anaakım Hindistan Sinemasında İslam ve İslami İdeolojinin Temsili
Sinemada Tanrı Söylemi
Bir Kelam Konusu Olarak Kaderin Sinema Filmlerinde Ele Alınışı
Politikadan Poetikaya Türk Sinemasında Din
Beyaz Perdede Filipinli Müslümanlar
Sinematik Irak’da Müslümanlar
Katolik Kilisesi ve Sinema
Hollywood Sinemasında Yahudi İmajı
Türk Sinemasında Paranormal İnançlar
Korku Sinemasında İslam
İran Sinemasında Kur’an Kıssaları Beyaz Perdede Tibet Budizminin Yorumlanması
Sahip Çıkılmayan Sinema: Milli Sinema
Metropolis: Sinema, Din ve Modernite
Nollywood (Nijerya) Sineması
Bilim Kurulu
Prof. Dr. Abdullah Özbek
Prof. Dr. Abdurrahman Dodurgalı
Prof. Dr. Ahmet Koç
Prof. Dr. Ali Erbaş
Prof. Dr. Ali Murat Yel
Prof. Dr. Bedrettin Çetiner
Prof. Dr. Bilal Kemikli
Prof. Dr. Cemal Tosun
Prof. Dr. Faruk Bayraktar
Prof. Dr. Füsun Alver
Prof. Dr. Halit Ev
Prof. Dr. Hamit Er
Prof. Dr. Hamza Çakır
Prof. Dr. Hasan Ayık
Prof. Dr. Hüseyin Karaman
Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz
Prof. Dr. İlhan Kutluer
Prof. Dr. İrfan Başkurt
Prof. Dr. İsmail Taşpınar
Prof. Dr. Kemal Yıldız
Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç
Prof. Dr. Mete Çamdereli
Prof. Dr. Mehmet Akif Kılavuz
Prof. Dr. Mehmet Emin Ay
Prof. Dr. Mehmet Zeki Aydın
Prof. Dr. Mevlüt Kaya
Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar
Prof. Dr. Mustafa Alıcı
Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı
Prof. Dr. Mustafa Köylü
Prof. Dr. Mustafa Tavukçuoğlu
Prof. Dr. Nigar Pösteki
Prof. Dr. Nurullah Altaş
Prof. Dr. Osman Eğri
Prof. Dr. Ömer Faruk Harman
Prof. Dr. Ramazan Ayvallı
Prof. Dr. Ramazan Buyrukçu
Prof. Dr. Recai Doğan
Prof. Dr. Recep Kaymakcan
Prof. Dr. Süleyman Akyürek
Prof. Dr. Şakir Gözütok
Prof. Dr. Şuayip Özdemir
Prof. Dr. Talip Atalay
Prof. Dr. Vecdi Akyüz
Prof. Dr. Zeki Salih Zengin
Doç. Dr. Ali Ayten
Doç. Dr. Ali Büyükaslan
Doç. Dr. Derya Tellan
Doç. Dr. Mehmet Ümit
Doç. Dr. Nuh Arslantaş
Dr. Necdet Subaşı
Dr. Mahmut Zengin
Yard. Doç. Dr. Ahmet Karataş
Yard. Doç. Dr. Betül Önay Doğan
Yard. Doç. Dr. Hediyetullah Aydeniz
Yard. Doç. Dr. Mehmet Bulğen
Yard. Doç. Dr. Mehmet Haberli
Yard. Doç. Dr. Osman Aydınlı
Yard. Doç. Dr. Özgür Velioğlu
Yard. Doç. Dr. Umut Kaya
Öğr. Gör. Samiha Khelifa
Düzenleme Kurulu
Prof. Dr. William L. Blizek
Yard. Doç. Dr. Bilal Yorulmaz
Doç. Dr. Nuri Tınaz
Doç. Dr. John Lyden
Yard. Doç. Dr. Kristian Petersen
Yard. Doç. Dr. Z. Şeyma Altın
Yard. Doç. Dr. Mehmet Ali Doğan
Yard. Doç. Dr. Ömer Faruk Ocakoğlu
Yard. Doç. Dr. Yalçın Lüleci
Hulusi Yiğit
Fatma Reyhan Balcı
21 Mayıs 2015 Perşembe 14:00 - 19:30
Kayıt
Açılış ve Protokol Konuşmaları
Açılış Paneli
Film Gösterimi ve Söyleşisi
Yer: Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi
22 Mayıs 2015 Cuma 09:00 - 18:00
I, II, III ve IV. Eşzamanlı Oturumlar
Yer: Barçelo Eresin Topkapı Hotel İstanbul
23 Mayıs 2015 Cumartesi 09:00 - 18:00
V, VI, VII ve VIII. Eşzamanlı Oturumlar
Yer: Barçelo Eresin Topkapı Hotel İstanbul
21 Mayıs 2015 / PERŞEMBE
Kayıt
13:00 – 14:00
14:00 - 15:30
Açılış ve Protokol Konuşmaları
15:30-16.00
Resepsiyon
Açılış Paneli: 16:00 – 17:00
Sinema ve Din
Başkan: Nuri Tınaz
1. William L. Blizek - Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
2. Ali Murat Yel - Marmara Üniversitesi / Türkiye
3. John Lyden - Grand View Üniversitesi / ABD
17:15 - 18:45
Film Gösterimi
Üç Yol (2013)
18:45 - 19:30
Film Söyleşisi
Faysal Soysal / Yönetmen
22 MAYIS 2015 / CUMA
I. Oturum: 9:00 – 10:30
Salon A
Başkan: Ahmet Koç / Marmara Üniversitesi
1. Değerler Eğitiminde Sinema Terapinin İmkanı ve Gücü
Mehmet Kamil Coşkun / Muş Alparslan Üniversitesi
2. Dini İçerikli Filmlere Karşı Tutum ve Davranışların Din
Eğitimi Bağlamında İstatistiksel Tekniklerle İncelenmesi:
Afyon Kocatepe Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi
Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama
Sinan Saraçlı / Afyon Kocatepe Üniversitesi
Sena Coşkun / Afyon Kocatepe Üniversitesi
3. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Sinema Algıları ile İlgili
Bir Alan Araştırması
(Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği)
Şükrü Keyifli / Dokuz Eylül Üniversitesi
4. Ergenlerde Dini İnancın Teşekkülü ve Sinemanın Etkisi
Kamale Gahramanova - Bakü Devlet Üniversitesi / Azerbaycan
22 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Necdet Subaşı / Diyanet İşleri Başkanlığı
1. Yeşilçam Dönemi Türk Sinemasında İslami Öğelerin Sansürü
Dilek Kaya / Yaşar Üniversitesi
2. Yeşilçam Sineması’ndaki Kötü-Dindar Adam Stereotipi ve
Halit Refiğ’in Vurun Kahpeye (1973) Filmi Örneği
Fatime Neşe Kaplan / Marmara Üniversitesi
Koray Sevindi / İstanbul Medeniyet Üniversitesi
3. Değerler Psikolojisi Perspektifinden Türk Sinemasında Din
Görevlisi İmajı: Değer-Yoksun Dindarlık Tipolojisi Bağlamında
Semantik Analizler
Mustafa Koç / Balıkesir Üniversitesi
Salon C
Başkan: Gloria J. Epps / Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
1. Cinsellik, Yalanlar ve Rahipler: Toplumsal ve Kültürel
Bağlamda Robert Lepage’nin Günah Çıkarma Filmi
Adele Reinhartz – Ottawa Üniversitesi / Kanada
2. Rivette’nin Rahibe Filmi: Sadizm ve Mazoşizm Arasında Din
Paolo Stellino – Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Claudio Rozzoni - Lisbon Üniversitesi / Portekiz
3. Tanrının Farklı İmajları: Andrey Zvyagintsev ve Pavel Lungin
Filmlerinin Tanrıbilimsel ve Estetik Değerlendirmeleri
Denys Kondyuk - Ukrainian Evangelical Theological Seminary / Ukrayna
4. Nollywood (Nijerya Sineması) Filmlerinde Din Üzerine
Karşılaştırmalı Bir Çalışma
Misbahudeen Olabiyi Ahmed Rufai - Malcolm X College / ABD
Çay & Kahve Arası: 10:30 – 11:00
22 MAYIS 2015
II. Oturum: 11:00 – 12:30
Salon A
Başkan: Muhiddin Okumuşlar / Necmeddin Erbakan Üniversitesi
1. Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak
Filmlerden Yararlanması
Mehmet Korkmaz / Erciyes Üniversitesi
2. Din ve Değerler Eğitimi Açısından Keloğlan Çizgi Filminin
Değerlendirilmesi
Bilal Yorulmaz / Marmara Üniversitesi
Mukaddes Zikra Tanrıverdi / Marmara Üniversitesi
3. Çocuk Teolojisi Açısından Mısır Prensi Musa ( The Prince Of
Egypt) Çizgi Filmi
Halise Kader Ayata / Ankara Üniversitesi
4. Animasyon Filmlerin Değerler Bağlamında İncelenmesi
Adem Korukçu / Hitit Üniversitesi
Mehmet Güngör / Ahi Evran Üniversitesi
Özkan Ardahanlı / Hitit Üniversitesi
Salon B
Başkan: Mustafa Öztürk / Çukurova Üniversitesi
1. Bir Din Dili Metni (Senaryosu) Olarak Kur’an’da
Yer Alan Figüranların Kimlikleri, Rolleri ve Karakter
Çözümlemeleri
Bayram Dalkılıç / Necmettin Erbakan Üniversitesi
2. Kur’an Kıssaları ve Sinema
Erdoğan Baş / Marmara Üniversitesi
3. Filmî Tefsir Ekolünün İmkanı Üzerine
Fatma Asiye Şenat / Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
4. Senaryo Veri Kaynağı Olarak İslâm Kaynakları
Kasım Şulul / Harran Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Mehmet Ali Doğan / İstanbul Teknik Üniversitesi
1. Çocuklar için İslami Değerlere Dair Çizgi Filmler: Upin ile Ipin
Çizgi Filmi ve Malay Müslüman Çocuklar Üzerindeki Etkisi
Habeeb Rahman Ibramsa – Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
2. Malay Sinemasında Son Gelişmeler ve Dini Referansla Meydan
Okumalar
Mesut Idriz – Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Abdulhamit Bolat - Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
3. Malezya’da Müslümanlar Arasında Zihniyet Gelişimini
Artırmak İçin Video Kullanımı
Rodrigue Fontaine – Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
4. Arthur Melbourne Cooper, İlk Tufan Filmi ve Kitab-ı
Mukaddes ile İlgili Animasyon Filmlerin Doğuşu
David Shepherd - Trinity College Dublin / İrlanda
Öğle Yemeği Arası: 12:30 – 14:00
III. Oturum: 14:00 – 15:30
Salon A
Başkan: Mahmut Zengin / Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü
1. Tasavvufi Aşktan Sevmek Zamanı’na
Esen Kunt / Nişantaşı Üniversitesi
2. Bir İbadet Biçimi Olarak Sinema: Tarkovski Örneği
Fatih İbiş / Pamukkale Üniversitesi
3. Bilim Kurgu ve Apokaliptik Filmlerde Postmodern Çağın
Aşkın Olanı Arayışı
Mustafa Arslan / İnönü Üniversitesi
Osman Şahin / Fırat Üniversitesi
4. Kuzuların Sessizliği Filmi Çerçevesinden Muhyiddin Arabi
Düşüncesinde ve Batı Geleneğinde İnsan Meselesi
Ridade Öztürk / Trakya Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Ali Murat Yel / Marmara Üniversitesi
1. Mısır Sinemasında Dini Filmler
Hosam Abdelcelil / Dokuz Eylül Üniversitesi
2. Afganistan’da Din Algısı ve Sinemanın Serüveni
Nasiruddin Mazhari / Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi
3. Sinemanın İslamileştirilmesi mi, İslam’ın Kiç’leşmesi mi?
Popüler Kültür Fenomeni Hallyu; Kore Dalgası Örneğinde
Bir Değerlendirme
Mustafa Macit / Atatürk Üniversitesi
4. Miyazaki Sinemasında Şintoizm Göstergelerinin Sunumu
Yüksel Balaban / Beykent Üniversitesi
Salon C
Başkan: John Lyden / Grand View Üniversitesi / ABD
1. Filmler, Değerler, Mutlaklık: Teolojik Film Okumaları
Manevi ve Siyasi Açıdan Neden Önemlidir?
Clive Marsh – Leicester Üniversitesi / İngiltere
2. Din, Film ve Post-Modernizm: Matrix Filmi Örneği
Amjad Mahmud Hussain – Marmara Üniversitesi
3. Belgesel Filmlerde Dini Tecrübeler Nasıl
Yapılandırılabilir?
Jouko Aaltonen - Aalto Üniversitesi / Finlandiya
4. 2000’li Yıllarda Muhafazakar-Dindar Kesimin Sinemaya
Artan İlgisi
Nuri Tınaz – Marmara Üniversitesi
Yalçın Lüleci – Marmara Üniversitesi
Çay & Kahve Arası: 15:30 – 16:00
22 MAYIS 2015
IV. Oturum: 16:00 – 17:30
Salon A
Başkan: Vecdi Akyüz / Marmara Üniversitesi
1. Fıkhî Açıdan Peygamberlerin, Hz. Muhammed (s.a.v)’in,
Peygamber Yakınlarının ve Sahabilerin Sinemada Temsil
Edilmesi Sorunu ve Mevcut Film Örnekleri
İsmail Güllük / Milli Eğitim Bakanlığı
2. Hadislerin İnşa Ettiği Kültür ve Sinema
Serdar Demirel / Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
3. Derviş Zaim Filmleri Üzerinden Sinemada İslam Kitap
Sanatlarının Yansıması
Serkan İlden / Ordu Üniversitesi
Elçin Akçora / Ordu Üniversitesi
4. Sinema ve Dinî Mûsikî
Fazlı Arslan / İstanbul Üniversitesi
Levent Değirmencioğlu / Erciyes Üniversitesi
Salon B
Başkan: Rıdvan Şentürk / İstanbul Ticaret Üniversitesi
1. Başlangıcından Bugüne Azerbaycan Sinemasında Din
Olgusunun İşleniş Biçimi
Kâmil Engin / İstanbul Büyükşehir Belediyesi
2. Bulgaristan Sinemasında Müslümanın İmajı
Sonya Emilova / İstanbul Üniversitesi
3. Mağrip Sinemasında Din ve Ahlak Problemi
Samiha Khelifa / Marmara Üniversitesi
4. Kolonyal İlişkinin Bakiyesi ve Postkolonyal İkircikli
Tutum: Ousmane Sembene’nin Film Dili ve İslam Dili
Yunus Namaz / Fırat Üniversitesi
Yusuf Ziya Gökçek / Marmara Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: William L. Blizek / Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
1. 2000’li Yılların Hint Sinemasında Hinduizm ve Ötekiler
Diana Dimitrova - Montreal Üniversitesi / Kanada
2. My Name is Khan Filminde Dini ve Milli Kimlik
Kathleen M. Erndl - Florida Devlet Üniversitesi / ABD
3. Filmler Tarafından Sağlanan Toplumsal Gerçekliğin İnşası
Yoluyla Dini Düşüncelerin Yapısal Çözümlemeleri: Hint
PK Filmi Üzerine Bir Çalışma
Monisa Qadiri – Bilim ve Teknoloji İslam Üniversitesi / Hindistan
Sabeha Mufti – Keşmir Üniversitesi / Hindistan
4. Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Anaakım Hindistan
Sinemasında İslam ve İslami İdeolojinin Temsili
Moinuddin A. Jinabade - Jawaharlal Nehru Üniversitesi / Hindistan
23
MAYIS
23 Mayıs 2015 / Cumartesi
V. Oturum: 9:00 – 10:30
Salon A
Başkan: Mehmet Emin Ay / Bursa Müftülüğü
1. Sinemanın Tanrı Algısı ve Dini Bilgilerin Gelişimine Etkisi
Başaran Gençdoğan / Atatürk Üniversitesi
2. Sinemada Tanrı Söylemi
Fatih Toktaş / Dokuz Eylül Üniversitesi
3. Bir Kelam Konusu Olarak Kaderin Sinema Filmlerinde Ele
Alınışı
Fatma Bayraktar Karahan / Diyanet İşleri Başkanlığı
4. Türk Sinemasında Dini İçerikli Yapıtların Genel Yapısı
ve Bu Yapıyı Varoluşçu Çizgiye Yükseltmenin Gereği ve
İmkanı Üzerine ?
İbrahim Coşkun / Necmettin Erbakan Üniversitesi
Salon B
Başkan: Mehmet Haberli / Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
1. Sanatın Kıyısında Dinsellik: Sinemada Dinsel Gündelik
Hayat Tasvirleri
Çağlar Enneli / Ankara Üniversitesi
2. Türkiye’de Politik Düşüncenin Sinematografik Sunumu
Bağlamında Dini Filmler
Murat Sezgin / Uşak Üniversitesi
Onur Keşaplı / Uşak Üniversitesi
3. Politikadan Poetikaya Türk Sinemasında Din
Şükrü Sim / İstanbul Üniversitesi
Hasan Ramazan Yılmaz / İstanbul Ticaret Üniversitesi
4. Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama
Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi
Mustafa Irmak / Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Bilal Yorulmaz / Marmara Üniversitesi
1. Amerika’da Yaşayan Müslümanlara Yönelik Terörist
İmajının Sürdürülmesinde Popüler Filmlerin Kritik
Rolünün İncelenmesi
Rubina Ramji - Cape Breton Üniversitesi / Kanada
2. Beyaz Perdede Filipinli Müslümanlar: Hainlikten
Kahramanlığa Dönüşüm
Vivienne SM. Angeles - La Salle Üniversitesi / ABD
3. Tanrı ve Vatan Adına: Sinematik Irak’da Müslümanlar
Kristian Petersen - Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
4. Fantazmların Pratiğe Dökülmesi: Film Endüstrisi
Semiotiği (Gösterge Metodu) Aracılığı ile İnşa Edilen
İslamofobinin Soykütüğü ve Fenomenolojisi
Şevket Yavuz – Onsekiz Mart Üniversitesi
Çay & Kahve Arası: 10:30 – 11:00
VI. Oturum: 11:00 – 12:50
Salon A
Başkan: Ömer Faruk Harman / Marmara Üniversitesi
1. Katolik Kilisesi ve Sinema
İsmail Taşpınar / Marmara Üniversitesi
2. Hollywood Sinemasında Yahudi İmajı, Yahudilik Teması
ve Yahudi Soykırımı
Mehmet Kalkan / Bozok Üniversitesi
3. Başlangıcından Günümüze Türk Sinemasında Yahudilerin
Farklı Temsilleri
Melih Çoban / Marmara Üniversitesi
4. Postmodern Dönemde Neopagan Düşünce ve Sinema
Ahmet Güven / Marmara Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Recep Kaymakcan
1. Türk Sinemasında Paranormal İnançlar
Hatice Öztürk / Milli Eğitim Bakanlığı
2. Türk Sinemasında Dinî Simge ve Sembollerin Ergenin
Din Algısı Üzerindeki Etkileri (The İmam- Takva- Bizim Hoca
Örneği)
Rabia Sümeyye Açar / Muş Alparslan Üniversitesi
3. Korku Sinemasında İslam: Hasan Karacadağ Filmleri
Örneği
Özgür Sarı / Aksaray Üniversitesi
4. Türk Korku Sinemasının İslami Öğelerle Etkileşiminin
İncelenmesi: 2004-2013 Dönemi
Banu Erşanlı / Başkent Üniversitesi
Salon C
Başkan: Z. Şeyma Altın / İstanbul Üniversitesi
1. Mecid Mecidî’nin Filmlerinde Belirsizlik ve Alegori:
Anlamın Tanrıbilimi
Cyrus Zargar - Augustana College / ABD
2. İran Sinemasında Kur’an Kıssaları
Nacim Pak – Shiraz - Edinburgh Üniversitesi / İngiltere
3. Konfüçyüs Filmleri: Eski Çin Değerleri ile Yeni Çin Halkını
Markalaştırma
Stefania Travagnin - Groningen Üniversitesi / Hollanda
4. Aydınlanma: Beyaz Perdede Tibet Budizminin
Yorumlanması
Andronika Martonova – Bulgar Bilimler Akademisi / Bulgaristan
Öğle Yemeği Arası: 12:30 – 14:00
23 MAYIS 2015
VII. Oturum: 14:00 – 15:30
Salon A
Başkan: Mete Çamdereli / İstanbul Ticaret Üniversitesi
1. Son Dönem Türk Sinemasında Yer Alan Din Adamı
İmgesinde Yaşanan Değişim ve Dönüşüm: Kış Uykusu
(2014) Filminde Yapısal Karakter Çözümlemesi
Alev Fatoş Parsa / Ege Üniversitesi
2. Sahip Çıkılmayan Sinema: Milli Sinema
Murat Soydan / İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
3. Osmanlı’dan Günümüze Dini Film Anlayışımız, Teknik ve
İdari Sorunlar
Nejdet Gök / Necmettin Erbakan Üniversitesi
Salon B
Başkan: Yücel Bulut / İstanbul Üniversitesi
1. Sinema-Din İlişkisinde Gülümsetilen/Sempatik İslam:Uzak
İhtimal ve Kelebek Filmleri Örneği
Abdullah Özbolat / Çukurova Üniversitesi
2. Türk Sineması Alan’ında Din’in Kullanımına İlişkin
(Seküler) Habitus Tavırlar
Bahset Karslı / Akdeniz Üniversitesi
3. Metropolis: Sinema, Din ve Modernite
Ömer Faruk Ocakoğlu / Kırklareli Üniversitesi
Muhammed Veysel Bilici / Kırklareli Üniversitesi
4. Hristiyan İnkültürasyon Aracı Olarak Sinema
Mehmet Zafer İnanlar / Milli Eğitim Bakanlığı
23 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Paul Williams / Nebraska Omaha Üniversitesi / USA
1. Metafizik Sonrası Dönemde Sinemanın Nesnesi Olarak
Zaman
Gregory Watkins - Stanford Üniversitesi / ABD
2. Çılgınlık, Ötekilik ve Dönüşüm: İskandinav Suç Filmlerinde
Dini Keşfetme
Sofia Sjö - Abo Academy Üniversitesi / Finlandiya
3. Aftertones of Infinity: Terrence Malick’in Hayat Ağacı ve Aşkın
İzleri Filmlerinde İncille İlgili ve Darvinci Çağrışımlar
Gregory Allen Robbins – Denver Üniversitesi / ABD
4. Romanya Ulusalcı-Komünist Sinemada Ulusal Kimlik İnşası
İçin Dinin Kullanılması
Adriana Stefanel - Bucharest Üniversitesi / Romanya
Çay/Kahve Arası: 15:30 - 16:00
VIII. Oturum: 16:00 – 17:30
Salon A
Başkan: İhsan Kabil / Sinema Yazarı
1. Kertenkele’nin Serencamı; Bir Film Üç Algı
Bilal Toprak / Mardin Artuklu Üniversitesi
2. İnsanları Yaratan Tanrıdan, İnsanların Yarattığı Tanrıya: PK
Filmi Özelinde Olağan Din Anlayışının Eleştirisini Anlamak
Mehmet Ulukütük / Gaziantep Üniversitesi
3. Düşünsel Yoğunlaşma Aracı Olarak Durağan Çekimin
Tefekkür Sinemasındaki Yeri ve Yusuf Üçlemesi Örneği
Mehmet Köprü / Erciyes Üniversitesi
4. Snowpiercer Filmi Örneğinde Sinemada Alt Metin Olarak
Sunulan Dini Mesajlar
Mustafa Sarmış / Necmettin Erbakan Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Nuri Tınaz / Marmara Üniversitesi
1. Aşk, Evrim ve Ölüm Makinesi Filmlerinde Tekno-Ruhsal
Mitlerle Sunulan İnsan-
Teknoloji İlişkisini
Sorunlaştırma
Heidi Campbell - Texas A&M Üniversitesi / ABD
2. Düşen Elmayı Takip: Nuri Bilge Ceylan’ın Bir Zamanlar
Anadolu’da Filminde Tanımsızlık, Dini Mecazlar, Varoluşsal
Çaresizlik
Joseph Kickasola - Baylor Üniversitesi / ABD
3. İki Tunus Filminde Acı Verici Geçişler ve Tanrıdan Yüz
Çevirme
Imen Yaakoubi - Jfendouba Üniversitesi / Tunus
4. Kendini-Aşma Yoluyla Kendini Gerçekleştirme: Kung Fu
Panda Filmi Üzerine Spiritüel Bir Yorum
Qaiser Shahzad –Uluslararası İslam Üniversitesi / Pakistan
17:30-18:00 Kapanış - Değerlendirme Oturumu
KATILIMCILAR
Abdulhamit Bolat, Öğr. Gör., Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Abdullah Özbolat, Yrd. Doç., Çukurova Üniversitesi, Adana / Türkiye
Adele Reinhartz, Prof. Dr., Ottawa Üniversitesi / Kanada
Adem Korukçu, Doç. Dr., Hitit Üniversitesi, Çorum / Türkiye
Adriana Stefanel, Yrd. Doç. Dr., Bucharest Üniversitesi / Romanya
Ahmet Güven, Arş. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ahmet Koç, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Alev Fatoş Parsa, Prof. Dr., Ege Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Ali Murat Yel, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Amjad Mahmud Hussain, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Andronika Martonova, Doç. Dr., Bulgar Bilimler Akademisi / Bulgaristan
Bahset Karslı, Yrd. Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi, Antalya / Türkiye
Banu Erşanlı, Arş. Gör., Başkent Üniversitesi, Ankara / Türkiye
Başaran Gençdoğan, Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Erzurum / Türkiye
Bayram Dalkılıç, Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Bilal Toprak, Arş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Mardin / Türkiye
Bilal Yorulmaz, Yrd. Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Claudio Rozzoni, Dr., Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Clive Marsh, Dr., Leicester Üniversitesi / İngiltere
Cyrus Zargar, Doç. Dr., Augustana College / ABD
Çağlar Enneli, Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, Ankara / Türkiye
David Shepherd, Yrd. Doç. Dr., Trinity College Dublin / İrlanda
Denys Kondyuk, Prof. Dr., Ukrainian Evangelical Theological Seminary / Ukrayna
Diana Dimitrova, Doç. Dr., Montreal Üniversitesi / Kanada
Dilek Kaya, Doç. Dr., Yaşar Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Elçin Akçora, Ordu Üniversitesi, Ordu / Türkiye
Erdoğan Baş, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Esen Kunt, Öğr. Gör., Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Fatih İbiş, Yrd. Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi, Denizli / Türkiye
Fatih Toktaş, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Fatime Neşe Kaplan, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Fatma Asiye Şenat, Doç. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir / Türkiye
Fatma Bayraktar Karahan, Dr., Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara / Türkiye
Faysal Soysal, Yönetmen, İstanbul / Turkey
Fazlı Arslan, Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Gloria J., Epps, Öğr. Gör., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Gregory Allen Robbins, Dr., Denver Üniversitesi / ABD
Greg Watkins, Dr., Stanford Üniversitesi / ABD
Habeeb Rahman Ibramsa, Yrd. Doç. Dr., Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
Halise Kader Ayata, Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, Ankara / Türkiye
Hasan Ramazan Yılmaz, Araş. Gör., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Hatice Öztürk, Milli Eğitim Bakanlığı, Malatya / Türkiye
Heidi Campbell, Doç. Dr., Texas A&M Üniversitesi / ABD
Hosam Abdelcelil, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Imen Yaakoubi, Doç. Dr., Jfendouba Üniversitesi / Tunus
İbrahim Coşkun, Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
İhsan Kabil, Sinema Yazarı, İstanbul / Türkiye
İsmail Güllük, Dr., Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul / Türkiye
İsmail Taşpınar, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
John Lyden, Doç. Dr., Grand View Üniversitesi /ABD
Joseph Kickasola, Doç. Dr., Baylor Üniversitesi / ABD
Jouko Aaltonen, Dr., Aalto Üniversitesi / Finlandiya
Kamale Gahramanova, Yrd. Doç. Dr., Bakü Devlet Üniversitesi / Azerbaycan
Kâmil Engin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul / Türkiye
Kasım Şulul, Prof. Dr., Harran Üniversitesi, Şanlıurfa / Türkiye
Kathleen M. Erndl, Doç. Dr., Florida Devlet Üniversitesi / ABD
Koray Sevindi, Arş. Gör., İstanbul Medeniyet Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Kristian Petersen, Yrd. Doç. Dr., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Levent Değirmencioğlu, Yrd. Doç., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mahmut Zengin, Dr., Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü, Ankara /
Mehmet Ali Doğan, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Mehmet Emin Ay, Prof. Dr., Bursa Müftülüğü, Bursa / Türkiye
Mehmet Güngör, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir / Türkiye
Mehmet Haberli, Yrd. Doç. Dr., Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Bilecik / Türkiye
Mehmet Kalkan, Arş. Gör., Bozok Üniversitesi, Yozgat / Türkiye
Mehmet Kamil Coşkun, Doç. Dr., Muş Alparslan Üniversitesi, Muş / Türkiye
Mehmet Korkmaz, Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mehmet Köprü, Öğr. Gör., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mehmet Ulukütük, Yrd. Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep / Türkiye
Mehmet Zafer İnanlar, Dr., Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara / Türkiye
Melih Çoban, Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Mesut Idriz, Prof. Dr., Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Mete Çamdereli, Prof. Dr., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Misbahudeen Olabiyi Ahmed Rufai, Prof. Dr., Malcolm X College / ABD
Moinuddin A. Jinabade, Prof. Dr., Jawaharlal Nehru Üniversitesi / Hindistan
Monisa Qadiri, Yrd. Doç. Dr., Bilim ve Teknoloji İslam Üniversitesi / Hindistan
Muhammed Veysel Bilici, Arş. Gör., Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli / Türkiye
Muhiddin Okumuşlar, Prof. Dr., Necmeddin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Mukaddes Zikra Tanrıverdi, Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Murat Sezgin, Doç. Dr., Uşak Üniversitesi, Uşak / Türkiye
Murat Soydan, Doç. Dr., İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Mustafa Arslan, Prof. Dr., İnönü Üniversitesi, Malatya / Türkiye
Mustafa Irmak, Yrd. Doç. Dr., Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize / Türkiye
Mustafa Koç, Yrd. Doç. Dr., Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir / Türkiye
Mustafa Macit, Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Erzurum / Türkiye
Mustafa Öztürk, Prof. Dr., Çukurova Üniversitesi, Adana / Türkiye
Mustafa Sarmış, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Nacim Pak-Shiraz, Dr., Edinburgh Üniversitesi / İngiltere
Nasiruddin Mazhari, Yrd. Doç. Dr., Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Karaman / Türkiye
Necdet Subaşı, Dr., Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara / Türkiye
Nejdet Gök, Doç. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Nuri Tınaz, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Onur Keşaplı, Arş. Gör., Uşak Üniversitesi, Uşak / Türkiye
Osman Şahin, Fırat Üniversitesi, Elazığ / Türkiye
Ömer Faruk Harman, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ömer Faruk Ocakoğlu, Yrd. Doç. Dr, Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli / Türkiye
Özgür Sarı, Doç. Dr., Aksaray Üniversitesi, Aksaray / Türkiye
Özkan Ardahanlı, Hitit Üniversitesi, Çorum / Türkiye
Paolo Stellino, Dr., Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Paul Nebraska Williams, Omaha Üniversitesi / USA
Qaiser Shahzad, Dr., Uluslararası İslam Üniversitesi / Pakistan
Rabia Sümeyye Açar, Muş Alparslan Üniversitesi, Muş / Türkiye
Recep Kaymakcan, Prof. Dr., İstanbul / Türkiye
Rıdvan Şentürk, Doç. Dr., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ridade Öztürk, Yrd. Doç. Dr., Trakya Üniversitesi, Edirne / Türkiye
Rodrigue Fontaine, Yrd. Doç. Dr., Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
Rubina Ramji, Dr., Cape Breton Üniversitesi / Kanada
Sabeha Mufti, Doç. Dr., Keşmir Üniversitesi / Hindistan
Samiha Khelifa, Öğr. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Sena Coşkun, Arş. Gör., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon / Türkiye
Serdar Demirel, Doç. Dr., Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Serkan İlden, Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Ordu / Türkiye
Sinan Saraçlı, Yrd. Doç. Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon / Türkiye
Sofia Sjö, Dr., Abo Academy Üniversitesi / Finlandiya
Sonya Emilova, İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Stefania Travagnin, Yrd. Doç. Dr., Groningen Üniversitesi / Hollanda
Şevket Yavuz, Prof. Dr., Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale / Türkiye
Şükrü Keyifli, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Şükrü Sim, Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Vecdi Akyüz, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Vivienne SM. Angeles, Doç. Dr., La Salle Üniversitesi / ABD
William L. Blizek, Prof. Dr., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Yalçın Lüleci, Yrd. Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yunus Namaz, Arş. Gör., Fırat Üniversitesi, Elazığ / Türkiye
Yusuf Ziya Gökçek, Öğr. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yücel Bulut, Doç. Dr. İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yüksel Balaban,Yrd. Doç. Dr., Beykent Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Z. Şeyma Altın, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
HAKKINDA YAZILANLAR
İstanbul'un iki Hırka'sı
Mahmut Çetin
27 Mayıs 2015
1.‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’ ve Kab bin Züheyr bildirisi
Geçtiğimiz hafta İstanbul’da bir etkinlik düzenlendi: ‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’…
‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’; İslam Dünyası’nın görsel deneyimlerini sorgulayan geniş çaplı bir beyin fırtınası sundu. 21-24 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan Sempozyum’un benim için önemli bir yönü vardı.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Mustafa Irmak, 23 Mayıs 2015 tarihinde senaryosunu benim yazdığım ‘Kab bin Züheyr’ filmi hakkında bir bildiri sundu.
Mustafa Irmak’ın sunduğu ‘Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi’ başlıklı bildiri, iki yönden İslam Sanatı konusuyla doğrudan ilgili. Birincisi Kab bin Züheyr’in eseri ‘Hırka Kasidesi’nin oluşma biçimini canlandırması, ikincisi de tarihsel malzemenin sanata dönüşü açısından bir örnek olması.
Mustafa Irmak’ın özgün bildirisini ayrıca incelemek gerekecek.
Kab bin Züheyr’in ‘Hırka Kasidesi’; İslam’ı ve İslam Sanatı’nı anlamak isteyenlere çok şey söyler.
2.İstanbul’un iki Hırka’sı
İstanbul iki ziynetle süslüdür… Bu iki ziynet; Şanlı Peygamberimiz’in Kab bin Züheyr ve Veysel Karani’ye hediye ettiği iki hırka-i şerif’tir.
İstanbul’da bulunan bu iki hırka-i şerif; bütün İstanbul’u, bütün Türkiye’yi ve bütün dünyayı bürüyen, gölgesine alan liva-ı hamd sancağı gibidir.
Ne mutlu ki bizler, “Allah’tan başka ilah yoktur ve Hazreti Muhammed O’nun kulu ve elçisidir” diyerek, bu sancağının en yakın gölgesinde, bu şehirde, bu ülkede yaşıyoruz.
Şimdi İstanbul’da bulunan iki hırka-i şerif’ten birincisinin Yemen kumaşından yapılması ve diğerinin Yemen’deki Karen köyüne, Üveys’e yani Veysel Karani’ye gönderilmesi bile, kim bilir neler söyler bilmesi gerekenlere...
3.Hilafet’in nişaneleri: ‘Mukaddes Emanetler’
Allah Resulü’nün Kab bin Züheyr’e hediyesi olan hırka-i şerif; Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Saadet Dairesi’nde, Veysel Karani hazretlerine hediye ettikleri hırka ise Fatih’teki Hırka-i Şerif Camii’ndedir.
Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Saadet Dairesi’nde bulunan hırka-i şerif ve diğer kıymetli eserlere ‘Mukaddes Emanetler’ denilmiştir.
İslam Halifeleri’nin iktidar nişanesi olan ‘Mukaddes Emanetler’; Peygamber Efendimiz başta olmak üzere Hazreti Musa, Hazreti Davut, Hazreti İbrahim gibi peygamberlere, ashabı kirama ve diğer İslam büyüklerine ait eşya ve beratlardan oluşur.
Halifeliği döneminde Hazreti Muaviye, Kab bin Züheyr hazretlerinin oğullarından bu hırkayı satın almış ve onu Mukaddes Emanetler arasına katmıştır. Mukaddes Emanetler içindeki bu hırka-i şerif, İslam halifelerinin gözbebeği olmuş, bayramlarda halifeler tarafından öpülüp koklanmış, başlara tac edilmiştir.
Yavuz Sultan Selim Mısır’ı alıp halife olduğu zaman, Mısır’daki Mukaddes Emanetler’le birlikte bu hırka-i şerif’i de İstanbul’a getirmiştir.
Kab bin Züheyr’in Resulullah Efendimiz’den hediye aldığı hırka-i şerif’in ve diğer ‘Mukaddes Emanetler’in korunduğu Hırka-i Saadet Dairesi’nde Osmanlı döneminde, yüzyıllar boyu aralıksız olarak Kur’an-ı Kerim tilaveti yapılmıştır.
Hırka-i Saadet Dairesi’nde aralıksız Kur’an-ı Kerim okuma faaliyeti, 1979 yılında devrin Kültür Bakanı rahmetli Tevfik Koraltan tarafından Ramazan ayına münhasıran başlatılmıştı. Kur’an tilaveti, 1996 yılında yeniden başlatıldı. Çok şükür bugün de devam ediyor.
4.Kab bin Züheyr’in hikayesi
İslamiyet’in yayılması sırasında Allah Resulü’ne karşı duranlardan biri de Kab bin Züheyr’dir... Bu büyük hata; ardından gelen tövbenin samimiyetiyle İslami Edebiyat’ın büyük eserlerinden birinin doğuşuna sebep olur.
Yazdığı muhteşem kasideyle tövbesini bildiren Kab bin Züheyr, merhametlilerin en üstünü Şanlı Peygamber’in affına mazhar olur.
Kab bin Züheyr asıl adı, ‘Baned Suad Kasidesi’ olan şiirini, Resulullah Efendimiz’e tövbesini iletirken okumuştur. Kaside okunurken Resulullah bürde yani hırka’sını Kab bin Züheyr’in omuzlarına bırakmış, ona hediye etmiştir. Bu yüzden kasideye, ‘Kaside-i Bürde’ denilmiştir.
Kaside-i Bürde; Asr-ı Saadet şiirinin büyük eserlerinden biridir... Kelime manası ‘bürde’ yani ‘hırka kasidesi’ demektir.
Bu arada ‘hırka’ kelimesinin Türkçe’de kullanıldığı mananın dışında, cübbe benzeri bir kıyafet olduğunu belirtelim.
Kutlu tövbeyle arınan şairlerin şahı Kab bin Züheyr, Peygamber Efendimiz tarafından taçlandırılır. Bu armağan; bir sanatçının kavuşabileceği en büyük mükafat, en büyük ödül olarak tarihimizdeki şerefli yerini alır.
Yukarıda belirttiğimiz gibi Kaside-i Bürde’nin Arap Edebiyatı’ndaki diğer bir adı da Kaside-i Baned Suad’dır… Kaside-i Bürde; klasik Arap Edebiyatı kasideleri gibi önce kabilenin göçüyle başlamış, sevgili anılmış, her Arap şairinin kendi şiir gücünü denediği deve motifi işlenmiş, şair kendini anlatmış ve oradan Peygamber Efendimiz’in, İslam’ın ve sahabelerin övgüsüne geçilmiştir.
5.Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanında İslam Tarihi’nin Taif Kuşatması’ndan Tebük Seferi dönüşüne kadar geçen birbirinden farklı üç olayı ele alınmıştır. Bu birbirinden farklı üç olay; Kab bin Züheyr’in isyandan hidayete geçiş dönemi, Beni Mustalıklar’ın Zekat Meselesi ve münafıkların fitnesi Dırar Mescidi olayını kahramanları vasıtasıyla birbiriyle irtibatlandırılarak olay örgüsü kurulmuştur.
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı; tarihi karakterleri ve olayları işlemesine rağmen, bu olayların aktarılması değil, bu temele dayanan bir kurgu metin, bir romandır, bir filmdir.
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı; destanlık bir şiiri ve bu kutlu tövbeyi bir nebze yaşatabilirse ve Allah Resulü’nü sevmek ibadetinin ihya edilmesine sebep olabilirse, bu bizim sonsuz kurtuluşumuza vesile olacaktır inşallah.
6.‘İslam Sanatı’nın Yeniden Teşekkülü’
20 yıl önce ‘İslam Sanatı’nın Yeniden Teşekkülü’ adlı eseri yazmıştım. İslam Sanatı’nı ardından matem yakılan bir birikim olarak görmediğim için kitabıma ‘Yeniden Teşekkül’ tanımlamasını koymuştum.
İslam Sanatı konusuyla ilgili çalışmalarım Türk Yurdu dergisinde yazdığım yazılarla halen devam ediyor. Türk Yurdu’nda ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri/Sunuş’, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri: 1 Birlik/Tevhid’, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri-2: Yansıtma’ yazıları neşredildi. Bu yazılar, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri’ adıyla kitaplaşacak.
7.Hatime: Sanatla uğraşmak fantezi değil bir gerekliliktir
‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’ndan önce (29-30 Kasım – 01 Aralık-2013) tarihleri arasında 6. Dini Yayınlar Kongresi: ‘İslam-Sanat-Estetik’ temasıyla gerçekleştirilmişti. Bu iki sanat faaliyetinin birikimi özgün eserler üretilmesine vesile olacaktır.
Türkiye; sanatla bilimin şenlikli oluş hallerine şahitlik ediyor. Bu kongre ve sempozyumlardan hareketle daha dar alanlı, sonuca gidici çalıştaylara ihtiyaç var.
İşadamlarının ve sivil toplum örgütlerinin bu tür çalıştaylara yönelmesi gerekiyor. Mesela ‘Dramada Epik Karakter Arayışları’ ve ‘Figüratif Resim’de İslam Sanatı Yorumları’ gibi somut sorunlara eğilmemiz faydalı olacaktır.
İnsanların medeniyetlerini, hatta inançlarını idraki, özellikle tarihi kahramanların, öneminin kavranmasıyla mümkündür. Bunu da ancak sanat eserleriyle başarabiliriz.
Sezai Karakoç, “Değerlerimizin hakkını ve saygınlığını hep aynı eski usulle, sadece klasik metotlarla yaşatmanın mümkün olmadığını” işaret eder. Ancak çağdaş imkanlardan nasıl yararlanılacak soru kolay cevaplanacak bir soru değildir.
Bu sorunları çözmediğimiz zaman İslam’la yeni tanışan her coğrafyada gitarla Fatiha Suresi’ni okuyan, orgla savat getiren iyi niyetli ucubelere şahit olmak durumunda kalacağız.
Türkiye’de kimse Karl Marks’ın ‘Kapital’ini okumadı.
Aziz Nesin, Yaşar Kemal, Yılmaz Güney, Zülfü Livaneli ve Ahmet Kaya komünizmi ve bölücülüğü insanlara sanat eseriyle aşıladılar.
HAKKINDA YAZILANLAR
"BİR ARAP-İSLÂM EDEBİYATI FİGÜRÜNÜ TÜRK SİNEMASINA UYARLAMA DENEMESİ: "KA'B B. ZÜHEYR: KASÎDE-İ BÜRDE ŞAİRİ" FİLMİ"
Mustafa Irmak, Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu, İSTANBUL, TÜRKIYE, 21-23 Mayıs 2015, pp.689-710
ÇEVİRİ
Tercüme-i Kaside-i Bürde
Abdurrahim Karahisari çevrisi
Kab bin Züheyr’in Banet Süad diye başlayıp Peygamber Efendimiz’i medheden kasidesinin tercümesidir. 60 beyte yakındır.
Kaside-i Bürde Şairi
sahabe, şair
Hazreti Peygamber’in şairlerinden
Doğum tarihi bilinmemektedir. Künyesi Ebü’l-Mudarreb’dir.
Babası, şair Züheyr bin Ebi Sülemi, annesi Kebşe binti Ammar’dır. Kardeşi Büceyr de şairdi.
Kab bin Züheyr, kardeşi Büceyr ile koyun güderdi. Büceyr’in, Resulullah Efendimiz’in huzurunda Müslüman olduğunu haber alan Kab bin Züheyr, Peygamberimiz hakkında uygunsuz bir takım şiirler söyledi. Peygamberimiz onun öldürülmesinin Müslümanlar için helal olduğunu bildirdi.
Bunun üzerine kardeşi durumu bildirip, İslamiyet’i anlattı ve Müslüman olmasını söyledi. Kısa zamanda yaptıklarına pişman olan Kab bin Züheyr, Resulullah’ın mescidine gelip, Resulullah’ı metheden, öven ve “Banet süad (Sevgili uzaklaştı)” diye başlayan meşhur kasidesini okuyup Müslüman oldu.
Resulullah bu şiiri beğenip çok memnun oldu. Onu affederek bürdesini (hırkasını) çıkardı ve omuzlarına koydu. Bu sebeple Kab bin Züheyr’in kasidesi, Kaside-i Bürde ismi ile meşhur oldu.
645 (H.26) yılında Şam’da vefat etti.
Bu kasidenin birçok şerhleri (açıklamaları) vardır. Peygamber Efendimizin hediye ettiği hırka, sırasıyla Emevilere, onlardan Abbasilere, daha sonra da son temsilcileri tarafından Mısır’da Yavuz Sultan Selim Han'a teslim edildi.
Günümüze kadar korunan bu hırka, “Hırka-i Saadet” ismiyle meşhur olmuştur. Bugün hala İstanbul’da Topkapı Müzesinde “Hırka-i Saadet” odasında muhafaza edilmektedir.
Çevirileri
Kab bin Züheyr’in İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve diğer dillere çevrilen Kaside-i Bürde’sinden başka diğer kasidelerini ve şiirlerini içine alan bir de Divan’ı vardır. Divan’ı, Ebi Sa’id Şükri tarafından Şerh-i Divan-ı Kab ibni Züheyr adıyla şerhedilmiştir. Fuat Bostani tarafından da divanı ve kendisi hakkında Kab bin Züheyr adlı bir kitap yazılmıştır.
Kaside-i Bürde’den bir kısmı
“Yardımını umduğum dostlar bana; senden yüz çevirdim, seni teselli edemem, dedi... Ben de onlara, çekilin yolumdan... Allahu Tealanın takdir ettiği her şey elbette olacaktır, dedim... Her ananın evladı bir gün mutlak tabut üzerinde taşınacak (ölecek)... Resulullah’ın affetmesi en çok umulan şeydir.. Özür beyan ederek Allah’ın Resulünün huzuruna geldim... O’nun huzurunda özür kabul edilir... Bana merhamet et, beni affet (Ya Resulallah)... Şüphesiz ki Resul (Aleyhisselam) nur ve ışık saçan... Allah’ın keskin kılıçlarından yalın bir kılıçtır...”
HAKKINDA YAZILANLAR
Peygamberimizin hırkasını verdiği şâir sahâbî
Kâ’b bin Züheyr, Müzeyne kabîlesinden olup, onbir şâir yetiştiren bir âileye mensuptu. Babası Züheyr bin Ebî Sülemî ve kardeşi Büceyr de şâir idi. Kâ’b bin Züheyr’in babası Hırıstiyan ve Yahûdi âlimlerinin yanlarına gider, onları dinlerdi. Onlardan âhir zamanda bir Peygamber gönderileceğini işitmişti.
İşâreti anlamıştı
Züheyr, bir gece rüyâsında, gökten bir ip uzatıldığını, o ipten tutmak için elini uzattığı hâlde yetişemediğini görmüştü. Bu rüyâsının, âhir zamanda gelecek olan Peygambere yetişemeyeceğine ve ömrünün o gönderilmeden biteceğine işâret olduğunu anlamıştı.
Fakat oğulları Kâ’b ve Büceyr’e, âhir zaman Peygamberi gönderilince, Ona îman etmelerini vasiyet etmişti.
Kâ’b bin Züheyr ve kardeşi Büceyr, İslâmiyet gelince, Peygamberimizle görüşmek üzere Medîne-i Münevvereye doğru yola çıkmışlardı. Ebrak-ul Azzâf denilen yere geldiklerinde, kardeşi Büceyr dedi ki:
- Sen burada bekle, ben Medîne’ye gidip, O Peygamberi bir göreyim. Söylediklerini dinleyeyim.
Büceyr Medîne’ye gidince, Peygamberimiz ona, İslâmiyeti anlattı ve Müslüman olmasını söyledi. O da hemen kelime-i şehâdet getirerek Müslüman oldu.
Kâ’b bin Züheyr, kardeşi Büceyr’in Müslüman olduğunu öğrenince, ona çok kızdı. Bunu dile getiren bir şiir yazdı. Şiirinde, Peygamberimize ve İslâmiyete karşı hoş olmayan sözler söylemişti. Kardeşi Büceyr, buna tahammül edemeyip, durumu Peygamberimize arz etti. Bunun üzerine Peygamberimiz buyurdu ki:
- Kâ’b’a kim rastlarsa, onu öldürsün!
Kardeşi Büceyr, Kâ’b’a bir mektup yazıp gönderdi. Mektupta, “Başının çâresine bak!” diye yazarak durumu bildirdi. Kâ’b’in yazdığı kötüleyici şiire karşılık bir de şiir yazdı. Bu şiirinde özetle şöyle dedi:
- Ey Kâ’b! Kabûl etmeyip, yerdiğin bu İslâm dîninden daha gerçek ve daha sağlam bir din olamaz, var sende? Kurtulmak istiyorsan putları bırak, bir olan Allaha îman et, Müslüman ol ki, kurtulabilesin! Kıyâmet gününde kaçılamayacak olan Cehennem ateşinden, Müslüman olup, îman edenlerden başkası kurtulamayacaktır.
Resûlullahın yanına gel!
Büceyr, kardeşi Kâ’b’a yazdığı mektubun bir kısmında da şöyle yazmıştı:
- Resûlullahı şiir yazarak hicvedip üzen Mekkelilerden bâzıları öldürüldü. Kureyş şâirlerinden sağ kalan İbni Zibâra ve Hubeyre bin Ebî Vehb ise başlarını alıp kaçtılar. Eğer sağ kalmak istiyorsan, acele Resûlullahın yanına gel!
O, yaptığına pişman olup, tevbe ederek yanına gelen kimseyi öldürmez. Böyle tevbe ederek, gelip Müslüman olanların hepsini kabûl etti. Bu mektubumu alır almaz Müslüman ol ve hemen buraya gel! Eğer bu dediğimi yapmayacak olursan, yeryüzünde başını al, nereye gideceksen git!
Kâ'b bin Züheyr, kardeşi Büceyr'in mektubunu alınca, sanki yeryüzü ona dar gelmişti. Zaten kabîlesi arasında bulunan düşmanları, onun için, "O, artık öldürülmüş demektir!" diyerek dedikodu yayıyorlardı.
Kâ'b bin Züheyr, bu durum karşısında derin derin düşünmeye başladı. Yavaş yavaş gönlü aydınlanıyordu. Nihayet Müslüman olmaya karar verdi. Medîne yollarına düştü. Peygamber efendimizi metheden ve kendisinin de tevbe edip, Müslüman olduğunu bildiren uzun bir şiir yazdı.
Sohbetini dinliyorlardı
Medîne'ye varınca, gizlice Cüheyni kabîlesinden olan bir arkadaşının evine gidip, misâfir oldu. Ertesi gün sabah, evine misâfir olduğu kişi, onu, Peygamberimizin yanına götürdü. Peygamberimiz o sırada, Eshâb-ı kirâm arasında idi. Eshâb-i kirâm etrafini sarmış, sohbetini dinliyorlardı.
Kâ'b bin Züheyr, devesini mescidin önüne çöktürüp, içeri girdi. Peygamberimizin yanına yaklaşıp, kendini tanıtmadan dedi ki:
- Yâ Resûlallah! Kâ'b bin Züheyr yaptıklarına pişman ve Müslüman olarak aman dilemeye gelmiş bulunuyor. Ben onu sana getirsem, aman verip, Müslüman olmasını kabûl eder misiniz?
Peygamberimiz buyurdu ki:
- Evet.
- Yâ Resûlullah, ben şehâdet ederim ki, Allahtan başka ilâh yoktur. Sen de O'nun Resûlüsün!
- Sen kimsin?
- Ben Kâ'b bin Züheyr'im.
Eshâb-ı kirâm onun Kâ'b bin Züheyr olduğunu anlayınca, Ensârdan biri ayağa kalkıp dedi ki:
- Yâ Resûlallah! Müsaade et, boynunu vurayım!
Peygamber efendimiz buyurdu ki:
- Vazgeç ondan! O, içinde bulunduğu hâlden pişman ve Hakka dönmüş olarak gelmiştir.
Bu sırada Kâ'b bin Züheyr, Müslüman olduğunu bildiren bir kaside okumaya başladı. Bu kasîdesinde uzun bir girişten sonra, asıl mevzuya geçip, Müslüman olduğunu, tevbe ettiğini ve af dilediğini dile getirdi. Son kısmında da Peygamberimizi ve Eshâb-ı kirâmi metheden beyitleri okudu.
Hırkasını hediye etti
Peygamberimiz, Kâ'b bin Züheyr'in, "Banet süâdü= Sevgili uzaklaştı" sözleriyle başlayan bu kasîdesini beğenip, çok memnun oldu. Onu affetti. Bürdesini (hırkasını) çıkarıp, onun omuzlarına koydu. Bu sebeple Kâ'b bin Züheyr'in kasîdesi, "Kasîde-i Bürde" ismi ile meşhur olmuştur. Hz. Kâ'b 645 senesinde Şam'da vefât etti.
Resûlullahın hediye ettiği bu hırka, Hz. Muaviye tarafından Kâ'b bin Züheyr'in vârislerinden satın alınıp, muhafaza edilmiştir. Sırasıyla Emevîlere, onlardan Abbasîlere, daha sonra da Mısır'ın fethinde Mekke Serifi tarafindan diğer kutsal emânetler ile birlikte Yavuz Sultan Selim Han'a teslim edilmiştir. Günümüze kadar korunan bu hırka, "Hırka-ı Saadet" ismi ile meşhur olmuştur. Bugün hâlâ İstanbul'da Topkapı Müzesinde "Hırka-ı Saadet" odasında muhafaza edilmektedir.
HAKKINDA YAZILANLAR
Hırka
Hırka-i Saadetin-Kab Bin Züheyr'in Romanı
Mahmut Çetin
EDİLLE YAYINLARI, 104 sayfa, 3. hamur
Hırka.. Şanlı sahabe kadrosundan Kab bin Züheyr'in hayatını anlatan bir küçük roman. Hırka.. İsyandan tövbeye uzanan, gözyaşı rahmetini yaşatan, hissettiren bir eser.
Hırka.. Kaside-i Bürde'nin, Hırka-i Saadet'in romanı.
HABER
Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu beş gün sürecek
20 Mayıs 2015
Sempozyumda Akademisyen Mustafa Irmak, Kab bin Züheyr filmi üzerine bir tebliğ sunacak.
Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama
Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi
Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu 21-24 Mayıs 2015 tarihlerinde Istanbul’da düzenlenecek.Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu; dünyada (özellikle ABD, Ingiltere ve Avustralya) disiplinler arası ilgi çekici bir alan olan “Sinema ve Din” konusunda ülkemizde akademik birikim olusturmak, akademisyenler ve konuya ilgi duyanları bu alana dair fikir üretmeye tesvik etmek amacıyla 21-24 Mayıs 2015 tarihlerinde Ensar Vakfı Degerler Egitimi Merkezi ve Nebraska Omaha Üniversitesi’nin isbirligi ile Istanbul’da düzenlenecek. Sempozyumda, teorik degerlendirmeler, saha arastırmaları ve uygulama örnekleri yer alacak.
Çok genis bir yelpazede konuların ele alınacagı sempozyuma alanında dünyaca ünlü akademisyenler katkıda bulunmaktadır. Ülkemizin çesitli illerinden akademisyenlerin yanı sıra, ABD, Azerbaycan, Bosna Hersek, Bulgaristan, Cezayir, Danimarka, Kanada, Portekiz, Ukrayna, Malezya, İrlanda, İran, İngiltere, Finlandiya, Hindistan, Hollanda, Romanya, Tunus ve Pakistan’dan akademisyenler bildiri sunacaklar.
Sempozyumda sunulacak bildiri konuları asagıdaki gibi:
Sinema ve Din Eğitimi
Değerler Eğitiminde Sinemanın Kullanımı
Çizgi Filmlerin Din Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi
Kur’an Kıssaları ve Sinema
Senaryo Veri Kaynağı Olarak İslam Kaynakları
Malezya’da Sinema ve Din Alanında Çalışmalar
Tarkovski Sineması
Mısır Sinemasında Dini Filmler
Afganistan’da Din Algısı ve Sinemanın Serüveni
Miyazaki Sinemasında Şintoizm Göstergelerinin Sunumu
Teolojik Film Okumaları Manevi ve Siyasi Açıdan Neden Önemlidir?
Din, Film ve Modernizm: Matrix Örneği
Fıkhî Açıdan Peygamberlerin, Hz. Muhammed (s.a.v)'in, Peygamber Yakınlarının ve Sahabilerin Sinemada Temsil
Edilmesi Sorunu
Sinema ve Tasavvuf
Hadislerin İnşa Ettiği Kültür ve Sinema
Sinema ve Dini Musikî
Azerbaycan Sinemasında Din Olgusunun İşleniş Biçimi
Bulgaristan Sinemasında Müslüman İmajı
Mağrip Sinemasında Din ve Ahlak Problemi
2000'li Yılların Hint Sinemasında Hinduizm ve Ötekiler
Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Anaakım Hindistan Sinemasında İslam ve İslami İdeolojinin Temsili
Sinemada Tanrı Söylemi
Bir Kelam Konusu Olarak Kaderin Sinema Filmlerinde Ele Alınışı
Politikadan Poetikaya Türk Sinemasında Din
Beyaz Perdede Filipinli Müslümanlar
Sinematik Irak’da Müslümanlar
Katolik Kilisesi ve Sinema
Hollywood Sinemasında Yahudi İmajı
Türk Sinemasında Paranormal İnançlar
Korku Sinemasında İslam
İran Sinemasında Kur’an Kıssaları Beyaz Perdede Tibet Budizminin Yorumlanması
Sahip Çıkılmayan Sinema: Milli Sinema
Metropolis: Sinema, Din ve Modernite
Nollywood (Nijerya) Sineması
Bilim Kurulu
Prof. Dr. Abdullah Özbek
Prof. Dr. Abdurrahman Dodurgalı
Prof. Dr. Ahmet Koç
Prof. Dr. Ali Erbaş
Prof. Dr. Ali Murat Yel
Prof. Dr. Bedrettin Çetiner
Prof. Dr. Bilal Kemikli
Prof. Dr. Cemal Tosun
Prof. Dr. Faruk Bayraktar
Prof. Dr. Füsun Alver
Prof. Dr. Halit Ev
Prof. Dr. Hamit Er
Prof. Dr. Hamza Çakır
Prof. Dr. Hasan Ayık
Prof. Dr. Hüseyin Karaman
Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz
Prof. Dr. İlhan Kutluer
Prof. Dr. İrfan Başkurt
Prof. Dr. İsmail Taşpınar
Prof. Dr. Kemal Yıldız
Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç
Prof. Dr. Mete Çamdereli
Prof. Dr. Mehmet Akif Kılavuz
Prof. Dr. Mehmet Emin Ay
Prof. Dr. Mehmet Zeki Aydın
Prof. Dr. Mevlüt Kaya
Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar
Prof. Dr. Mustafa Alıcı
Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı
Prof. Dr. Mustafa Köylü
Prof. Dr. Mustafa Tavukçuoğlu
Prof. Dr. Nigar Pösteki
Prof. Dr. Nurullah Altaş
Prof. Dr. Osman Eğri
Prof. Dr. Ömer Faruk Harman
Prof. Dr. Ramazan Ayvallı
Prof. Dr. Ramazan Buyrukçu
Prof. Dr. Recai Doğan
Prof. Dr. Recep Kaymakcan
Prof. Dr. Süleyman Akyürek
Prof. Dr. Şakir Gözütok
Prof. Dr. Şuayip Özdemir
Prof. Dr. Talip Atalay
Prof. Dr. Vecdi Akyüz
Prof. Dr. Zeki Salih Zengin
Doç. Dr. Ali Ayten
Doç. Dr. Ali Büyükaslan
Doç. Dr. Derya Tellan
Doç. Dr. Mehmet Ümit
Doç. Dr. Nuh Arslantaş
Dr. Necdet Subaşı
Dr. Mahmut Zengin
Yard. Doç. Dr. Ahmet Karataş
Yard. Doç. Dr. Betül Önay Doğan
Yard. Doç. Dr. Hediyetullah Aydeniz
Yard. Doç. Dr. Mehmet Bulğen
Yard. Doç. Dr. Mehmet Haberli
Yard. Doç. Dr. Osman Aydınlı
Yard. Doç. Dr. Özgür Velioğlu
Yard. Doç. Dr. Umut Kaya
Öğr. Gör. Samiha Khelifa
Düzenleme Kurulu
Prof. Dr. William L. Blizek
Yard. Doç. Dr. Bilal Yorulmaz
Doç. Dr. Nuri Tınaz
Doç. Dr. John Lyden
Yard. Doç. Dr. Kristian Petersen
Yard. Doç. Dr. Z. Şeyma Altın
Yard. Doç. Dr. Mehmet Ali Doğan
Yard. Doç. Dr. Ömer Faruk Ocakoğlu
Yard. Doç. Dr. Yalçın Lüleci
Hulusi Yiğit
Fatma Reyhan Balcı
21 Mayıs 2015 Perşembe 14:00 - 19:30
Kayıt
Açılış ve Protokol Konuşmaları
Açılış Paneli
Film Gösterimi ve Söyleşisi
Yer: Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi
22 Mayıs 2015 Cuma 09:00 - 18:00
I, II, III ve IV. Eşzamanlı Oturumlar
Yer: Barçelo Eresin Topkapı Hotel İstanbul
23 Mayıs 2015 Cumartesi 09:00 - 18:00
V, VI, VII ve VIII. Eşzamanlı Oturumlar
Yer: Barçelo Eresin Topkapı Hotel İstanbul
21 Mayıs 2015 / PERŞEMBE
Kayıt
13:00 – 14:00
14:00 - 15:30
Açılış ve Protokol Konuşmaları
15:30-16.00
Resepsiyon
Açılış Paneli: 16:00 – 17:00
Sinema ve Din
Başkan: Nuri Tınaz
1. William L. Blizek - Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
2. Ali Murat Yel - Marmara Üniversitesi / Türkiye
3. John Lyden - Grand View Üniversitesi / ABD
17:15 - 18:45
Film Gösterimi
Üç Yol (2013)
18:45 - 19:30
Film Söyleşisi
Faysal Soysal / Yönetmen
22 MAYIS 2015 / CUMA
I. Oturum: 9:00 – 10:30
Salon A
Başkan: Ahmet Koç / Marmara Üniversitesi
1. Değerler Eğitiminde Sinema Terapinin İmkanı ve Gücü
Mehmet Kamil Coşkun / Muş Alparslan Üniversitesi
2. Dini İçerikli Filmlere Karşı Tutum ve Davranışların Din
Eğitimi Bağlamında İstatistiksel Tekniklerle İncelenmesi:
Afyon Kocatepe Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi
Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama
Sinan Saraçlı / Afyon Kocatepe Üniversitesi
Sena Coşkun / Afyon Kocatepe Üniversitesi
3. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Sinema Algıları ile İlgili
Bir Alan Araştırması
(Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği)
Şükrü Keyifli / Dokuz Eylül Üniversitesi
4. Ergenlerde Dini İnancın Teşekkülü ve Sinemanın Etkisi
Kamale Gahramanova - Bakü Devlet Üniversitesi / Azerbaycan
22 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Necdet Subaşı / Diyanet İşleri Başkanlığı
1. Yeşilçam Dönemi Türk Sinemasında İslami Öğelerin Sansürü
Dilek Kaya / Yaşar Üniversitesi
2. Yeşilçam Sineması’ndaki Kötü-Dindar Adam Stereotipi ve
Halit Refiğ’in Vurun Kahpeye (1973) Filmi Örneği
Fatime Neşe Kaplan / Marmara Üniversitesi
Koray Sevindi / İstanbul Medeniyet Üniversitesi
3. Değerler Psikolojisi Perspektifinden Türk Sinemasında Din
Görevlisi İmajı: Değer-Yoksun Dindarlık Tipolojisi Bağlamında
Semantik Analizler
Mustafa Koç / Balıkesir Üniversitesi
Salon C
Başkan: Gloria J. Epps / Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
1. Cinsellik, Yalanlar ve Rahipler: Toplumsal ve Kültürel
Bağlamda Robert Lepage’nin Günah Çıkarma Filmi
Adele Reinhartz – Ottawa Üniversitesi / Kanada
2. Rivette’nin Rahibe Filmi: Sadizm ve Mazoşizm Arasında Din
Paolo Stellino – Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Claudio Rozzoni - Lisbon Üniversitesi / Portekiz
3. Tanrının Farklı İmajları: Andrey Zvyagintsev ve Pavel Lungin
Filmlerinin Tanrıbilimsel ve Estetik Değerlendirmeleri
Denys Kondyuk - Ukrainian Evangelical Theological Seminary / Ukrayna
4. Nollywood (Nijerya Sineması) Filmlerinde Din Üzerine
Karşılaştırmalı Bir Çalışma
Misbahudeen Olabiyi Ahmed Rufai - Malcolm X College / ABD
Çay & Kahve Arası: 10:30 – 11:00
22 MAYIS 2015
II. Oturum: 11:00 – 12:30
Salon A
Başkan: Muhiddin Okumuşlar / Necmeddin Erbakan Üniversitesi
1. Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak
Filmlerden Yararlanması
Mehmet Korkmaz / Erciyes Üniversitesi
2. Din ve Değerler Eğitimi Açısından Keloğlan Çizgi Filminin
Değerlendirilmesi
Bilal Yorulmaz / Marmara Üniversitesi
Mukaddes Zikra Tanrıverdi / Marmara Üniversitesi
3. Çocuk Teolojisi Açısından Mısır Prensi Musa ( The Prince Of
Egypt) Çizgi Filmi
Halise Kader Ayata / Ankara Üniversitesi
4. Animasyon Filmlerin Değerler Bağlamında İncelenmesi
Adem Korukçu / Hitit Üniversitesi
Mehmet Güngör / Ahi Evran Üniversitesi
Özkan Ardahanlı / Hitit Üniversitesi
Salon B
Başkan: Mustafa Öztürk / Çukurova Üniversitesi
1. Bir Din Dili Metni (Senaryosu) Olarak Kur’an’da
Yer Alan Figüranların Kimlikleri, Rolleri ve Karakter
Çözümlemeleri
Bayram Dalkılıç / Necmettin Erbakan Üniversitesi
2. Kur’an Kıssaları ve Sinema
Erdoğan Baş / Marmara Üniversitesi
3. Filmî Tefsir Ekolünün İmkanı Üzerine
Fatma Asiye Şenat / Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
4. Senaryo Veri Kaynağı Olarak İslâm Kaynakları
Kasım Şulul / Harran Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Mehmet Ali Doğan / İstanbul Teknik Üniversitesi
1. Çocuklar için İslami Değerlere Dair Çizgi Filmler: Upin ile Ipin
Çizgi Filmi ve Malay Müslüman Çocuklar Üzerindeki Etkisi
Habeeb Rahman Ibramsa – Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
2. Malay Sinemasında Son Gelişmeler ve Dini Referansla Meydan
Okumalar
Mesut Idriz – Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Abdulhamit Bolat - Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
3. Malezya’da Müslümanlar Arasında Zihniyet Gelişimini
Artırmak İçin Video Kullanımı
Rodrigue Fontaine – Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
4. Arthur Melbourne Cooper, İlk Tufan Filmi ve Kitab-ı
Mukaddes ile İlgili Animasyon Filmlerin Doğuşu
David Shepherd - Trinity College Dublin / İrlanda
Öğle Yemeği Arası: 12:30 – 14:00
III. Oturum: 14:00 – 15:30
Salon A
Başkan: Mahmut Zengin / Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü
1. Tasavvufi Aşktan Sevmek Zamanı’na
Esen Kunt / Nişantaşı Üniversitesi
2. Bir İbadet Biçimi Olarak Sinema: Tarkovski Örneği
Fatih İbiş / Pamukkale Üniversitesi
3. Bilim Kurgu ve Apokaliptik Filmlerde Postmodern Çağın
Aşkın Olanı Arayışı
Mustafa Arslan / İnönü Üniversitesi
Osman Şahin / Fırat Üniversitesi
4. Kuzuların Sessizliği Filmi Çerçevesinden Muhyiddin Arabi
Düşüncesinde ve Batı Geleneğinde İnsan Meselesi
Ridade Öztürk / Trakya Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Ali Murat Yel / Marmara Üniversitesi
1. Mısır Sinemasında Dini Filmler
Hosam Abdelcelil / Dokuz Eylül Üniversitesi
2. Afganistan’da Din Algısı ve Sinemanın Serüveni
Nasiruddin Mazhari / Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi
3. Sinemanın İslamileştirilmesi mi, İslam’ın Kiç’leşmesi mi?
Popüler Kültür Fenomeni Hallyu; Kore Dalgası Örneğinde
Bir Değerlendirme
Mustafa Macit / Atatürk Üniversitesi
4. Miyazaki Sinemasında Şintoizm Göstergelerinin Sunumu
Yüksel Balaban / Beykent Üniversitesi
Salon C
Başkan: John Lyden / Grand View Üniversitesi / ABD
1. Filmler, Değerler, Mutlaklık: Teolojik Film Okumaları
Manevi ve Siyasi Açıdan Neden Önemlidir?
Clive Marsh – Leicester Üniversitesi / İngiltere
2. Din, Film ve Post-Modernizm: Matrix Filmi Örneği
Amjad Mahmud Hussain – Marmara Üniversitesi
3. Belgesel Filmlerde Dini Tecrübeler Nasıl
Yapılandırılabilir?
Jouko Aaltonen - Aalto Üniversitesi / Finlandiya
4. 2000’li Yıllarda Muhafazakar-Dindar Kesimin Sinemaya
Artan İlgisi
Nuri Tınaz – Marmara Üniversitesi
Yalçın Lüleci – Marmara Üniversitesi
Çay & Kahve Arası: 15:30 – 16:00
22 MAYIS 2015
IV. Oturum: 16:00 – 17:30
Salon A
Başkan: Vecdi Akyüz / Marmara Üniversitesi
1. Fıkhî Açıdan Peygamberlerin, Hz. Muhammed (s.a.v)’in,
Peygamber Yakınlarının ve Sahabilerin Sinemada Temsil
Edilmesi Sorunu ve Mevcut Film Örnekleri
İsmail Güllük / Milli Eğitim Bakanlığı
2. Hadislerin İnşa Ettiği Kültür ve Sinema
Serdar Demirel / Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
3. Derviş Zaim Filmleri Üzerinden Sinemada İslam Kitap
Sanatlarının Yansıması
Serkan İlden / Ordu Üniversitesi
Elçin Akçora / Ordu Üniversitesi
4. Sinema ve Dinî Mûsikî
Fazlı Arslan / İstanbul Üniversitesi
Levent Değirmencioğlu / Erciyes Üniversitesi
Salon B
Başkan: Rıdvan Şentürk / İstanbul Ticaret Üniversitesi
1. Başlangıcından Bugüne Azerbaycan Sinemasında Din
Olgusunun İşleniş Biçimi
Kâmil Engin / İstanbul Büyükşehir Belediyesi
2. Bulgaristan Sinemasında Müslümanın İmajı
Sonya Emilova / İstanbul Üniversitesi
3. Mağrip Sinemasında Din ve Ahlak Problemi
Samiha Khelifa / Marmara Üniversitesi
4. Kolonyal İlişkinin Bakiyesi ve Postkolonyal İkircikli
Tutum: Ousmane Sembene’nin Film Dili ve İslam Dili
Yunus Namaz / Fırat Üniversitesi
Yusuf Ziya Gökçek / Marmara Üniversitesi
22 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: William L. Blizek / Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
1. 2000’li Yılların Hint Sinemasında Hinduizm ve Ötekiler
Diana Dimitrova - Montreal Üniversitesi / Kanada
2. My Name is Khan Filminde Dini ve Milli Kimlik
Kathleen M. Erndl - Florida Devlet Üniversitesi / ABD
3. Filmler Tarafından Sağlanan Toplumsal Gerçekliğin İnşası
Yoluyla Dini Düşüncelerin Yapısal Çözümlemeleri: Hint
PK Filmi Üzerine Bir Çalışma
Monisa Qadiri – Bilim ve Teknoloji İslam Üniversitesi / Hindistan
Sabeha Mufti – Keşmir Üniversitesi / Hindistan
4. Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Anaakım Hindistan
Sinemasında İslam ve İslami İdeolojinin Temsili
Moinuddin A. Jinabade - Jawaharlal Nehru Üniversitesi / Hindistan
23
MAYIS
23 Mayıs 2015 / Cumartesi
V. Oturum: 9:00 – 10:30
Salon A
Başkan: Mehmet Emin Ay / Bursa Müftülüğü
1. Sinemanın Tanrı Algısı ve Dini Bilgilerin Gelişimine Etkisi
Başaran Gençdoğan / Atatürk Üniversitesi
2. Sinemada Tanrı Söylemi
Fatih Toktaş / Dokuz Eylül Üniversitesi
3. Bir Kelam Konusu Olarak Kaderin Sinema Filmlerinde Ele
Alınışı
Fatma Bayraktar Karahan / Diyanet İşleri Başkanlığı
4. Türk Sinemasında Dini İçerikli Yapıtların Genel Yapısı
ve Bu Yapıyı Varoluşçu Çizgiye Yükseltmenin Gereği ve
İmkanı Üzerine ?
İbrahim Coşkun / Necmettin Erbakan Üniversitesi
Salon B
Başkan: Mehmet Haberli / Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
1. Sanatın Kıyısında Dinsellik: Sinemada Dinsel Gündelik
Hayat Tasvirleri
Çağlar Enneli / Ankara Üniversitesi
2. Türkiye’de Politik Düşüncenin Sinematografik Sunumu
Bağlamında Dini Filmler
Murat Sezgin / Uşak Üniversitesi
Onur Keşaplı / Uşak Üniversitesi
3. Politikadan Poetikaya Türk Sinemasında Din
Şükrü Sim / İstanbul Üniversitesi
Hasan Ramazan Yılmaz / İstanbul Ticaret Üniversitesi
4. Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama
Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi
Mustafa Irmak / Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Bilal Yorulmaz / Marmara Üniversitesi
1. Amerika’da Yaşayan Müslümanlara Yönelik Terörist
İmajının Sürdürülmesinde Popüler Filmlerin Kritik
Rolünün İncelenmesi
Rubina Ramji - Cape Breton Üniversitesi / Kanada
2. Beyaz Perdede Filipinli Müslümanlar: Hainlikten
Kahramanlığa Dönüşüm
Vivienne SM. Angeles - La Salle Üniversitesi / ABD
3. Tanrı ve Vatan Adına: Sinematik Irak’da Müslümanlar
Kristian Petersen - Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
4. Fantazmların Pratiğe Dökülmesi: Film Endüstrisi
Semiotiği (Gösterge Metodu) Aracılığı ile İnşa Edilen
İslamofobinin Soykütüğü ve Fenomenolojisi
Şevket Yavuz – Onsekiz Mart Üniversitesi
Çay & Kahve Arası: 10:30 – 11:00
VI. Oturum: 11:00 – 12:50
Salon A
Başkan: Ömer Faruk Harman / Marmara Üniversitesi
1. Katolik Kilisesi ve Sinema
İsmail Taşpınar / Marmara Üniversitesi
2. Hollywood Sinemasında Yahudi İmajı, Yahudilik Teması
ve Yahudi Soykırımı
Mehmet Kalkan / Bozok Üniversitesi
3. Başlangıcından Günümüze Türk Sinemasında Yahudilerin
Farklı Temsilleri
Melih Çoban / Marmara Üniversitesi
4. Postmodern Dönemde Neopagan Düşünce ve Sinema
Ahmet Güven / Marmara Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Recep Kaymakcan
1. Türk Sinemasında Paranormal İnançlar
Hatice Öztürk / Milli Eğitim Bakanlığı
2. Türk Sinemasında Dinî Simge ve Sembollerin Ergenin
Din Algısı Üzerindeki Etkileri (The İmam- Takva- Bizim Hoca
Örneği)
Rabia Sümeyye Açar / Muş Alparslan Üniversitesi
3. Korku Sinemasında İslam: Hasan Karacadağ Filmleri
Örneği
Özgür Sarı / Aksaray Üniversitesi
4. Türk Korku Sinemasının İslami Öğelerle Etkileşiminin
İncelenmesi: 2004-2013 Dönemi
Banu Erşanlı / Başkent Üniversitesi
Salon C
Başkan: Z. Şeyma Altın / İstanbul Üniversitesi
1. Mecid Mecidî’nin Filmlerinde Belirsizlik ve Alegori:
Anlamın Tanrıbilimi
Cyrus Zargar - Augustana College / ABD
2. İran Sinemasında Kur’an Kıssaları
Nacim Pak – Shiraz - Edinburgh Üniversitesi / İngiltere
3. Konfüçyüs Filmleri: Eski Çin Değerleri ile Yeni Çin Halkını
Markalaştırma
Stefania Travagnin - Groningen Üniversitesi / Hollanda
4. Aydınlanma: Beyaz Perdede Tibet Budizminin
Yorumlanması
Andronika Martonova – Bulgar Bilimler Akademisi / Bulgaristan
Öğle Yemeği Arası: 12:30 – 14:00
23 MAYIS 2015
VII. Oturum: 14:00 – 15:30
Salon A
Başkan: Mete Çamdereli / İstanbul Ticaret Üniversitesi
1. Son Dönem Türk Sinemasında Yer Alan Din Adamı
İmgesinde Yaşanan Değişim ve Dönüşüm: Kış Uykusu
(2014) Filminde Yapısal Karakter Çözümlemesi
Alev Fatoş Parsa / Ege Üniversitesi
2. Sahip Çıkılmayan Sinema: Milli Sinema
Murat Soydan / İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
3. Osmanlı’dan Günümüze Dini Film Anlayışımız, Teknik ve
İdari Sorunlar
Nejdet Gök / Necmettin Erbakan Üniversitesi
Salon B
Başkan: Yücel Bulut / İstanbul Üniversitesi
1. Sinema-Din İlişkisinde Gülümsetilen/Sempatik İslam:Uzak
İhtimal ve Kelebek Filmleri Örneği
Abdullah Özbolat / Çukurova Üniversitesi
2. Türk Sineması Alan’ında Din’in Kullanımına İlişkin
(Seküler) Habitus Tavırlar
Bahset Karslı / Akdeniz Üniversitesi
3. Metropolis: Sinema, Din ve Modernite
Ömer Faruk Ocakoğlu / Kırklareli Üniversitesi
Muhammed Veysel Bilici / Kırklareli Üniversitesi
4. Hristiyan İnkültürasyon Aracı Olarak Sinema
Mehmet Zafer İnanlar / Milli Eğitim Bakanlığı
23 MAYIS 2015
Salon C
Başkan: Paul Williams / Nebraska Omaha Üniversitesi / USA
1. Metafizik Sonrası Dönemde Sinemanın Nesnesi Olarak
Zaman
Gregory Watkins - Stanford Üniversitesi / ABD
2. Çılgınlık, Ötekilik ve Dönüşüm: İskandinav Suç Filmlerinde
Dini Keşfetme
Sofia Sjö - Abo Academy Üniversitesi / Finlandiya
3. Aftertones of Infinity: Terrence Malick’in Hayat Ağacı ve Aşkın
İzleri Filmlerinde İncille İlgili ve Darvinci Çağrışımlar
Gregory Allen Robbins – Denver Üniversitesi / ABD
4. Romanya Ulusalcı-Komünist Sinemada Ulusal Kimlik İnşası
İçin Dinin Kullanılması
Adriana Stefanel - Bucharest Üniversitesi / Romanya
Çay/Kahve Arası: 15:30 - 16:00
VIII. Oturum: 16:00 – 17:30
Salon A
Başkan: İhsan Kabil / Sinema Yazarı
1. Kertenkele’nin Serencamı; Bir Film Üç Algı
Bilal Toprak / Mardin Artuklu Üniversitesi
2. İnsanları Yaratan Tanrıdan, İnsanların Yarattığı Tanrıya: PK
Filmi Özelinde Olağan Din Anlayışının Eleştirisini Anlamak
Mehmet Ulukütük / Gaziantep Üniversitesi
3. Düşünsel Yoğunlaşma Aracı Olarak Durağan Çekimin
Tefekkür Sinemasındaki Yeri ve Yusuf Üçlemesi Örneği
Mehmet Köprü / Erciyes Üniversitesi
4. Snowpiercer Filmi Örneğinde Sinemada Alt Metin Olarak
Sunulan Dini Mesajlar
Mustafa Sarmış / Necmettin Erbakan Üniversitesi
23 MAYIS 2015
Salon B
Başkan: Nuri Tınaz / Marmara Üniversitesi
1. Aşk, Evrim ve Ölüm Makinesi Filmlerinde Tekno-Ruhsal
Mitlerle Sunulan İnsan-
Teknoloji İlişkisini
Sorunlaştırma
Heidi Campbell - Texas A&M Üniversitesi / ABD
2. Düşen Elmayı Takip: Nuri Bilge Ceylan’ın Bir Zamanlar
Anadolu’da Filminde Tanımsızlık, Dini Mecazlar, Varoluşsal
Çaresizlik
Joseph Kickasola - Baylor Üniversitesi / ABD
3. İki Tunus Filminde Acı Verici Geçişler ve Tanrıdan Yüz
Çevirme
Imen Yaakoubi - Jfendouba Üniversitesi / Tunus
4. Kendini-Aşma Yoluyla Kendini Gerçekleştirme: Kung Fu
Panda Filmi Üzerine Spiritüel Bir Yorum
Qaiser Shahzad –Uluslararası İslam Üniversitesi / Pakistan
17:30-18:00 Kapanış - Değerlendirme Oturumu
KATILIMCILAR
Abdulhamit Bolat, Öğr. Gör., Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Abdullah Özbolat, Yrd. Doç., Çukurova Üniversitesi, Adana / Türkiye
Adele Reinhartz, Prof. Dr., Ottawa Üniversitesi / Kanada
Adem Korukçu, Doç. Dr., Hitit Üniversitesi, Çorum / Türkiye
Adriana Stefanel, Yrd. Doç. Dr., Bucharest Üniversitesi / Romanya
Ahmet Güven, Arş. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ahmet Koç, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Alev Fatoş Parsa, Prof. Dr., Ege Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Ali Murat Yel, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Amjad Mahmud Hussain, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Andronika Martonova, Doç. Dr., Bulgar Bilimler Akademisi / Bulgaristan
Bahset Karslı, Yrd. Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi, Antalya / Türkiye
Banu Erşanlı, Arş. Gör., Başkent Üniversitesi, Ankara / Türkiye
Başaran Gençdoğan, Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Erzurum / Türkiye
Bayram Dalkılıç, Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Bilal Toprak, Arş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Mardin / Türkiye
Bilal Yorulmaz, Yrd. Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Claudio Rozzoni, Dr., Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Clive Marsh, Dr., Leicester Üniversitesi / İngiltere
Cyrus Zargar, Doç. Dr., Augustana College / ABD
Çağlar Enneli, Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, Ankara / Türkiye
David Shepherd, Yrd. Doç. Dr., Trinity College Dublin / İrlanda
Denys Kondyuk, Prof. Dr., Ukrainian Evangelical Theological Seminary / Ukrayna
Diana Dimitrova, Doç. Dr., Montreal Üniversitesi / Kanada
Dilek Kaya, Doç. Dr., Yaşar Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Elçin Akçora, Ordu Üniversitesi, Ordu / Türkiye
Erdoğan Baş, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Esen Kunt, Öğr. Gör., Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Fatih İbiş, Yrd. Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi, Denizli / Türkiye
Fatih Toktaş, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Fatime Neşe Kaplan, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Fatma Asiye Şenat, Doç. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir / Türkiye
Fatma Bayraktar Karahan, Dr., Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara / Türkiye
Faysal Soysal, Yönetmen, İstanbul / Turkey
Fazlı Arslan, Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Gloria J., Epps, Öğr. Gör., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Gregory Allen Robbins, Dr., Denver Üniversitesi / ABD
Greg Watkins, Dr., Stanford Üniversitesi / ABD
Habeeb Rahman Ibramsa, Yrd. Doç. Dr., Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
Halise Kader Ayata, Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, Ankara / Türkiye
Hasan Ramazan Yılmaz, Araş. Gör., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Hatice Öztürk, Milli Eğitim Bakanlığı, Malatya / Türkiye
Heidi Campbell, Doç. Dr., Texas A&M Üniversitesi / ABD
Hosam Abdelcelil, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Imen Yaakoubi, Doç. Dr., Jfendouba Üniversitesi / Tunus
İbrahim Coşkun, Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
İhsan Kabil, Sinema Yazarı, İstanbul / Türkiye
İsmail Güllük, Dr., Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul / Türkiye
İsmail Taşpınar, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
John Lyden, Doç. Dr., Grand View Üniversitesi /ABD
Joseph Kickasola, Doç. Dr., Baylor Üniversitesi / ABD
Jouko Aaltonen, Dr., Aalto Üniversitesi / Finlandiya
Kamale Gahramanova, Yrd. Doç. Dr., Bakü Devlet Üniversitesi / Azerbaycan
Kâmil Engin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul / Türkiye
Kasım Şulul, Prof. Dr., Harran Üniversitesi, Şanlıurfa / Türkiye
Kathleen M. Erndl, Doç. Dr., Florida Devlet Üniversitesi / ABD
Koray Sevindi, Arş. Gör., İstanbul Medeniyet Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Kristian Petersen, Yrd. Doç. Dr., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Levent Değirmencioğlu, Yrd. Doç., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mahmut Zengin, Dr., Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü, Ankara /
Mehmet Ali Doğan, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Mehmet Emin Ay, Prof. Dr., Bursa Müftülüğü, Bursa / Türkiye
Mehmet Güngör, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir / Türkiye
Mehmet Haberli, Yrd. Doç. Dr., Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Bilecik / Türkiye
Mehmet Kalkan, Arş. Gör., Bozok Üniversitesi, Yozgat / Türkiye
Mehmet Kamil Coşkun, Doç. Dr., Muş Alparslan Üniversitesi, Muş / Türkiye
Mehmet Korkmaz, Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mehmet Köprü, Öğr. Gör., Erciyes Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Mehmet Ulukütük, Yrd. Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep / Türkiye
Mehmet Zafer İnanlar, Dr., Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara / Türkiye
Melih Çoban, Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Mesut Idriz, Prof. Dr., Uluslararası Sarajevo Üniversitesi / Bosna Hersek
Mete Çamdereli, Prof. Dr., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Misbahudeen Olabiyi Ahmed Rufai, Prof. Dr., Malcolm X College / ABD
Moinuddin A. Jinabade, Prof. Dr., Jawaharlal Nehru Üniversitesi / Hindistan
Monisa Qadiri, Yrd. Doç. Dr., Bilim ve Teknoloji İslam Üniversitesi / Hindistan
Muhammed Veysel Bilici, Arş. Gör., Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli / Türkiye
Muhiddin Okumuşlar, Prof. Dr., Necmeddin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Mukaddes Zikra Tanrıverdi, Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Murat Sezgin, Doç. Dr., Uşak Üniversitesi, Uşak / Türkiye
Murat Soydan, Doç. Dr., İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Mustafa Arslan, Prof. Dr., İnönü Üniversitesi, Malatya / Türkiye
Mustafa Irmak, Yrd. Doç. Dr., Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize / Türkiye
Mustafa Koç, Yrd. Doç. Dr., Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir / Türkiye
Mustafa Macit, Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Erzurum / Türkiye
Mustafa Öztürk, Prof. Dr., Çukurova Üniversitesi, Adana / Türkiye
Mustafa Sarmış, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya / Türkiye
Nacim Pak-Shiraz, Dr., Edinburgh Üniversitesi / İngiltere
Nasiruddin Mazhari, Yrd. Doç. Dr., Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Karaman / Türkiye
Necdet Subaşı, Dr., Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara / Türkiye
Nejdet Gök, Doç. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, İzmir / Türkiye
Nuri Tınaz, Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Onur Keşaplı, Arş. Gör., Uşak Üniversitesi, Uşak / Türkiye
Osman Şahin, Fırat Üniversitesi, Elazığ / Türkiye
Ömer Faruk Harman, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ömer Faruk Ocakoğlu, Yrd. Doç. Dr, Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli / Türkiye
Özgür Sarı, Doç. Dr., Aksaray Üniversitesi, Aksaray / Türkiye
Özkan Ardahanlı, Hitit Üniversitesi, Çorum / Türkiye
Paolo Stellino, Dr., Lisbon Üniversitesi / Portekiz
Paul Nebraska Williams, Omaha Üniversitesi / USA
Qaiser Shahzad, Dr., Uluslararası İslam Üniversitesi / Pakistan
Rabia Sümeyye Açar, Muş Alparslan Üniversitesi, Muş / Türkiye
Recep Kaymakcan, Prof. Dr., İstanbul / Türkiye
Rıdvan Şentürk, Doç. Dr., İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Ridade Öztürk, Yrd. Doç. Dr., Trakya Üniversitesi, Edirne / Türkiye
Rodrigue Fontaine, Yrd. Doç. Dr., Uluslararası Malezya İslam Üniversitesi / Malezya
Rubina Ramji, Dr., Cape Breton Üniversitesi / Kanada
Sabeha Mufti, Doç. Dr., Keşmir Üniversitesi / Hindistan
Samiha Khelifa, Öğr. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Sena Coşkun, Arş. Gör., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon / Türkiye
Serdar Demirel, Doç. Dr., Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Serkan İlden, Doç. Dr., Ordu Üniversitesi, Ordu / Türkiye
Sinan Saraçlı, Yrd. Doç. Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon / Türkiye
Sofia Sjö, Dr., Abo Academy Üniversitesi / Finlandiya
Sonya Emilova, İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Stefania Travagnin, Yrd. Doç. Dr., Groningen Üniversitesi / Hollanda
Şevket Yavuz, Prof. Dr., Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale / Türkiye
Şükrü Keyifli, Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, Kayseri / Türkiye
Şükrü Sim, Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Vecdi Akyüz, Prof. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Vivienne SM. Angeles, Doç. Dr., La Salle Üniversitesi / ABD
William L. Blizek, Prof. Dr., Nebraska Omaha Üniversitesi / ABD
Yalçın Lüleci, Yrd. Doç. Dr., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yunus Namaz, Arş. Gör., Fırat Üniversitesi, Elazığ / Türkiye
Yusuf Ziya Gökçek, Öğr. Gör., Marmara Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yücel Bulut, Doç. Dr. İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Yüksel Balaban,Yrd. Doç. Dr., Beykent Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
Z. Şeyma Altın, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi, İstanbul / Türkiye
HAKKINDA YAZILANLAR
İstanbul'un iki Hırka'sı
Mahmut Çetin
27 Mayıs 2015
1.‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’ ve Kab bin Züheyr bildirisi
Geçtiğimiz hafta İstanbul’da bir etkinlik düzenlendi: ‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’…
‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’; İslam Dünyası’nın görsel deneyimlerini sorgulayan geniş çaplı bir beyin fırtınası sundu. 21-24 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan Sempozyum’un benim için önemli bir yönü vardı.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Mustafa Irmak, 23 Mayıs 2015 tarihinde senaryosunu benim yazdığım ‘Kab bin Züheyr’ filmi hakkında bir bildiri sundu.
Mustafa Irmak’ın sunduğu ‘Bir Arap Edebiyatı Figürünü Türk Sinemasına Uyarlama Denemesi: Kaside-i Bürde Şairi Ka’b B. Züheyr Filmi’ başlıklı bildiri, iki yönden İslam Sanatı konusuyla doğrudan ilgili. Birincisi Kab bin Züheyr’in eseri ‘Hırka Kasidesi’nin oluşma biçimini canlandırması, ikincisi de tarihsel malzemenin sanata dönüşü açısından bir örnek olması.
Mustafa Irmak’ın özgün bildirisini ayrıca incelemek gerekecek.
Kab bin Züheyr’in ‘Hırka Kasidesi’; İslam’ı ve İslam Sanatı’nı anlamak isteyenlere çok şey söyler.
2.İstanbul’un iki Hırka’sı
İstanbul iki ziynetle süslüdür… Bu iki ziynet; Şanlı Peygamberimiz’in Kab bin Züheyr ve Veysel Karani’ye hediye ettiği iki hırka-i şerif’tir.
İstanbul’da bulunan bu iki hırka-i şerif; bütün İstanbul’u, bütün Türkiye’yi ve bütün dünyayı bürüyen, gölgesine alan liva-ı hamd sancağı gibidir.
Ne mutlu ki bizler, “Allah’tan başka ilah yoktur ve Hazreti Muhammed O’nun kulu ve elçisidir” diyerek, bu sancağının en yakın gölgesinde, bu şehirde, bu ülkede yaşıyoruz.
Şimdi İstanbul’da bulunan iki hırka-i şerif’ten birincisinin Yemen kumaşından yapılması ve diğerinin Yemen’deki Karen köyüne, Üveys’e yani Veysel Karani’ye gönderilmesi bile, kim bilir neler söyler bilmesi gerekenlere...
3.Hilafet’in nişaneleri: ‘Mukaddes Emanetler’
Allah Resulü’nün Kab bin Züheyr’e hediyesi olan hırka-i şerif; Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Saadet Dairesi’nde, Veysel Karani hazretlerine hediye ettikleri hırka ise Fatih’teki Hırka-i Şerif Camii’ndedir.
Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Saadet Dairesi’nde bulunan hırka-i şerif ve diğer kıymetli eserlere ‘Mukaddes Emanetler’ denilmiştir.
İslam Halifeleri’nin iktidar nişanesi olan ‘Mukaddes Emanetler’; Peygamber Efendimiz başta olmak üzere Hazreti Musa, Hazreti Davut, Hazreti İbrahim gibi peygamberlere, ashabı kirama ve diğer İslam büyüklerine ait eşya ve beratlardan oluşur.
Halifeliği döneminde Hazreti Muaviye, Kab bin Züheyr hazretlerinin oğullarından bu hırkayı satın almış ve onu Mukaddes Emanetler arasına katmıştır. Mukaddes Emanetler içindeki bu hırka-i şerif, İslam halifelerinin gözbebeği olmuş, bayramlarda halifeler tarafından öpülüp koklanmış, başlara tac edilmiştir.
Yavuz Sultan Selim Mısır’ı alıp halife olduğu zaman, Mısır’daki Mukaddes Emanetler’le birlikte bu hırka-i şerif’i de İstanbul’a getirmiştir.
Kab bin Züheyr’in Resulullah Efendimiz’den hediye aldığı hırka-i şerif’in ve diğer ‘Mukaddes Emanetler’in korunduğu Hırka-i Saadet Dairesi’nde Osmanlı döneminde, yüzyıllar boyu aralıksız olarak Kur’an-ı Kerim tilaveti yapılmıştır.
Hırka-i Saadet Dairesi’nde aralıksız Kur’an-ı Kerim okuma faaliyeti, 1979 yılında devrin Kültür Bakanı rahmetli Tevfik Koraltan tarafından Ramazan ayına münhasıran başlatılmıştı. Kur’an tilaveti, 1996 yılında yeniden başlatıldı. Çok şükür bugün de devam ediyor.
4.Kab bin Züheyr’in hikayesi
İslamiyet’in yayılması sırasında Allah Resulü’ne karşı duranlardan biri de Kab bin Züheyr’dir... Bu büyük hata; ardından gelen tövbenin samimiyetiyle İslami Edebiyat’ın büyük eserlerinden birinin doğuşuna sebep olur.
Yazdığı muhteşem kasideyle tövbesini bildiren Kab bin Züheyr, merhametlilerin en üstünü Şanlı Peygamber’in affına mazhar olur.
Kab bin Züheyr asıl adı, ‘Baned Suad Kasidesi’ olan şiirini, Resulullah Efendimiz’e tövbesini iletirken okumuştur. Kaside okunurken Resulullah bürde yani hırka’sını Kab bin Züheyr’in omuzlarına bırakmış, ona hediye etmiştir. Bu yüzden kasideye, ‘Kaside-i Bürde’ denilmiştir.
Kaside-i Bürde; Asr-ı Saadet şiirinin büyük eserlerinden biridir... Kelime manası ‘bürde’ yani ‘hırka kasidesi’ demektir.
Bu arada ‘hırka’ kelimesinin Türkçe’de kullanıldığı mananın dışında, cübbe benzeri bir kıyafet olduğunu belirtelim.
Kutlu tövbeyle arınan şairlerin şahı Kab bin Züheyr, Peygamber Efendimiz tarafından taçlandırılır. Bu armağan; bir sanatçının kavuşabileceği en büyük mükafat, en büyük ödül olarak tarihimizdeki şerefli yerini alır.
Yukarıda belirttiğimiz gibi Kaside-i Bürde’nin Arap Edebiyatı’ndaki diğer bir adı da Kaside-i Baned Suad’dır… Kaside-i Bürde; klasik Arap Edebiyatı kasideleri gibi önce kabilenin göçüyle başlamış, sevgili anılmış, her Arap şairinin kendi şiir gücünü denediği deve motifi işlenmiş, şair kendini anlatmış ve oradan Peygamber Efendimiz’in, İslam’ın ve sahabelerin övgüsüne geçilmiştir.
5.Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanında İslam Tarihi’nin Taif Kuşatması’ndan Tebük Seferi dönüşüne kadar geçen birbirinden farklı üç olayı ele alınmıştır. Bu birbirinden farklı üç olay; Kab bin Züheyr’in isyandan hidayete geçiş dönemi, Beni Mustalıklar’ın Zekat Meselesi ve münafıkların fitnesi Dırar Mescidi olayını kahramanları vasıtasıyla birbiriyle irtibatlandırılarak olay örgüsü kurulmuştur.
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı; tarihi karakterleri ve olayları işlemesine rağmen, bu olayların aktarılması değil, bu temele dayanan bir kurgu metin, bir romandır, bir filmdir.
Kab bin Züheyr filmi ve Hırka romanı; destanlık bir şiiri ve bu kutlu tövbeyi bir nebze yaşatabilirse ve Allah Resulü’nü sevmek ibadetinin ihya edilmesine sebep olabilirse, bu bizim sonsuz kurtuluşumuza vesile olacaktır inşallah.
6.‘İslam Sanatı’nın Yeniden Teşekkülü’
20 yıl önce ‘İslam Sanatı’nın Yeniden Teşekkülü’ adlı eseri yazmıştım. İslam Sanatı’nı ardından matem yakılan bir birikim olarak görmediğim için kitabıma ‘Yeniden Teşekkül’ tanımlamasını koymuştum.
İslam Sanatı konusuyla ilgili çalışmalarım Türk Yurdu dergisinde yazdığım yazılarla halen devam ediyor. Türk Yurdu’nda ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri/Sunuş’, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri: 1 Birlik/Tevhid’, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri-2: Yansıtma’ yazıları neşredildi. Bu yazılar, ‘İslam Sanatı’nın Özellikleri’ adıyla kitaplaşacak.
7.Hatime: Sanatla uğraşmak fantezi değil bir gerekliliktir
‘Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu’ndan önce (29-30 Kasım – 01 Aralık-2013) tarihleri arasında 6. Dini Yayınlar Kongresi: ‘İslam-Sanat-Estetik’ temasıyla gerçekleştirilmişti. Bu iki sanat faaliyetinin birikimi özgün eserler üretilmesine vesile olacaktır.
Türkiye; sanatla bilimin şenlikli oluş hallerine şahitlik ediyor. Bu kongre ve sempozyumlardan hareketle daha dar alanlı, sonuca gidici çalıştaylara ihtiyaç var.
İşadamlarının ve sivil toplum örgütlerinin bu tür çalıştaylara yönelmesi gerekiyor. Mesela ‘Dramada Epik Karakter Arayışları’ ve ‘Figüratif Resim’de İslam Sanatı Yorumları’ gibi somut sorunlara eğilmemiz faydalı olacaktır.
İnsanların medeniyetlerini, hatta inançlarını idraki, özellikle tarihi kahramanların, öneminin kavranmasıyla mümkündür. Bunu da ancak sanat eserleriyle başarabiliriz.
Sezai Karakoç, “Değerlerimizin hakkını ve saygınlığını hep aynı eski usulle, sadece klasik metotlarla yaşatmanın mümkün olmadığını” işaret eder. Ancak çağdaş imkanlardan nasıl yararlanılacak soru kolay cevaplanacak bir soru değildir.
Bu sorunları çözmediğimiz zaman İslam’la yeni tanışan her coğrafyada gitarla Fatiha Suresi’ni okuyan, orgla savat getiren iyi niyetli ucubelere şahit olmak durumunda kalacağız.
Türkiye’de kimse Karl Marks’ın ‘Kapital’ini okumadı.
Aziz Nesin, Yaşar Kemal, Yılmaz Güney, Zülfü Livaneli ve Ahmet Kaya komünizmi ve bölücülüğü insanlara sanat eseriyle aşıladılar.
HAKKINDA YAZILANLAR
"BİR ARAP-İSLÂM EDEBİYATI FİGÜRÜNÜ TÜRK SİNEMASINA UYARLAMA DENEMESİ: "KA'B B. ZÜHEYR: KASÎDE-İ BÜRDE ŞAİRİ" FİLMİ"
Mustafa Irmak, Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu, İSTANBUL, TÜRKIYE, 21-23 Mayıs 2015, pp.689-710
ÇEVİRİ
Tercüme-i Kaside-i Bürde
Abdurrahim Karahisari çevrisi
Kab bin Züheyr’in Banet Süad diye başlayıp Peygamber Efendimiz’i medheden kasidesinin tercümesidir. 60 beyte yakındır.