Birinci Mustafa

Osmanlı Padişahı

Sayfayı paylaş

İlgili Kategoriler

Birinci Mustafa
Osmanlı Padişahı
Osmanlı Padişahlarının Onbeşincisi
İslam Halifelerinin Seksenincisi

Saltanatı: 1617-1618 (1.defa)
1622-1623 (2. defa)

Babası: III. Mehmet Han
Annesi: Handan Sultan

Doğumu: 1591
Vefatı: 20 Ocak 1639

1591 yılında Manisa'da doğdu. Her şehzade gibi iyi bir eğitim gördü. Ağabeyi I. Ahmet Han'ın vefatı üzerine 22 Kasım 1617'de ilk defa ekberiyet kaidesine göre yani hanedanın en yaşlı mensubu olarak tahta çıkarıldı.

Devlet işlerinde Sultan'ın yabancı kalması ve işlerin karışmasına yol açtı. Bunun üzerine devlet adamları tahttan indirilmesine fetva aldılar. Tahta geçtikten 96 gün sonra 26 Şubat 1618 günü Sultan Mustafa'yı tahttan indirerek yerine Genç Osman'ı çıkardılar.

Ancak isyan eden yeniçeriler 19 Mayıs 1622'de Genç Osman'ı tahttan indirdi. Sultan Birinci Mustafa, ikinci defa tahta çıktı.

Bu sırada Genç Osman'ın veziriazam Kara Davut Paşa tarafından şehit ettirilmesi büyük karışıklıklara sebep oldu. Sultan Mustafa Han, Davut Paşa'yı azlederek yerine Mere Hüseyin Paşa'yı getirdi. İsyanlar son bulmadı. Erzurum beylerbeyi Abaza Mehmet Paşa başkaldırarak, bölgesindeki yeniçerilerin bir kısmını öldürttü.

Genç Osman'ın intikamını alacağım diye and içen Abaza Mehmet Paşa, İstanbul'a gelmek için yola çıktı. Bursa'yı muhasara etti ise de alamadı. Kış geldiği için Niğde'ye çekildi.

Anadolu'daki isyanlar ve Genç Osman'ın şehit edilmesi olayına adı karışan sipahiler, halk nezdinde kazandıkları nefreti silmek için bir divan toplandığı sırada ayaklanarak Genç Osman'ın katillerinin bulunmasına istediler. Bunun üzerine Kara Davut Paşa ve Kalenderoğlu yakalanarak idam edildi.

Diğer taraftan Osmanlı Devleti'nin iç karışıklılarından istifade etmek isteyen Lehistan kazakları, daha önce imzalanan antlaşma şartlarına uymayarak şayka adı verilen yüz elli civarında küçük gemi ile Osmanlı kıyılarına saldırdı. Onların üzerine gönderilen Karadeniz serdarı Damat Recep Paşa, Rilgra önünde bir çok gemilerini batırdı ve 21 gemiyi zapt ederek, beş bin esir ile İstanbul'a döndü.

İstanbul'daki karışıklıklar ve Anadolu'da meydana gelen isyanlar Osmanlı Devleti'nin başında daha kudretli bir padişahın bulunmasını gerekli kılıyordu.

Bu sebeple 1623'te sadarete getirilen sadrazam Kemankeş Ali Paşa, şeyhülislam Yahya Efendi ve diğer devlet erkanı toplanarak Sultan Mustafa'nın artık saltanatta kalmaması gerektiği hususunda karara vardı. Verilen fetva ile 10 Eylül 1623 tarihinde Sultan Mustafa ikinci defa tahttan indirildi ve yerine Dördüncü Murat geçti.

20 Ocak 1639 tarihinde Topkapı Sarayı'nda vefat etti. Ayasofya Camii karşısındaki türbesine defnedildi.