KTO Karatay Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Akabe Mh Alaaddin Kap Cd 130 42020 Konya e-posta: ayben.karasu@karatay.edu.tr akarasu@cer.ch
DOÇ. DR. AYBEN KARASU UYSAL
Araştırma Alanları § Deneysel yüksek enerji ve parçacık fiziği § pp, p−Pb ve Pb−Pb çarpışmalarının analizi § CERN−ALICE Deneyi alt dedektörlerinin kalibrasyonu – Silisyum Piksel Dedektörü (Silicon Pixel Dedector − SPD) – Zaman İzdüşüm Odası (Time Projection Chamber − TPC) § Yüksek enerjili çarpışmalarda üretilen parçacıkların oluşum mekanizmalarının incelenmesi – J/ψ mezonu – Hadronik rezonanslar – Acayip kuark içeren KS 0 ve Λ parçacıkları – Tılsımlı kuark içeren D0 , D+ ve D*+ parçacıkları – Müonlar § Yüksek enerjili çarpışmalarda oluşan pion, kaon, proton, müon ve elektron parçacıklarının momentum spektrumlarının belirlenmesi – Açısal dağılımları – Üretim mekanizmaları – Yük dağılımları § Yüksek enerjili jetlerin üretimi – Jetlerdeki fon dağılımı – Açısal dağılımın tanımlanması § Kurşun çarpışmalarında çekirdekten nötron yayım tesir kesiti analizi İş Tecrübesi § Öğretim Üyesi, KTO Karatay Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü, 2012 – devam ediyor – Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı – Mühendislik Fakültesi Erasmus Öğrenci Değişim Programı Koordinatörü – Mühendislik Fakültesi Yönetim Kurulu Doçent Temsilci Üyesi – Fizik−1, Fizik−2, Lineer Cebir ve Diferansiyel Denklemler dersleri öğreticisi § Deneysel Fizikçi, ALICE Deneyi, CERN, 2012 – devam ediyor – ALICE − KTO Karatay Üniversitesi Takım Lideri – ALICE−RESONANCES grubu raportörü – Proton−Kurşun fiziği makale hazırlama grubu üyesi – Kurşun−Kurşun fiziği makale hazırlama grubu üyesi § Doktora Sonrası Araştırmacı, ALICE Deneyi, CERN, 2011 – 2012 – Proton−Proton fiziği dedektör kalibrasyon çalışma grubu üyesi – Proton−Proton fiziği makale hazırlama grubu üyesi – MasterClass öğreticisi § Araştırma Görevlisi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fizik Bölümü, 2003 – 2011 – Fizik lisans laboratuvarlarının hazırlanması ve geliştirilmesi – Fizik lisans laboratuvar föylerinin yazılması ve editörlüğü – Mekanik, Elektrik ve Nükleer Fizik lisans laboratuvarlarının asistanlığı – Fizik−1, Fizik−2, Temel Tanecikler ve Elektronik lisans derslerinin asistanlığı
Eğitim § Doktora Yıldız Teknik Üniversitesi, Fizik Anabilim Dalı, 2011 Mezuniyet Derecesi: 3.80/4.00 Tez Konusu: ALICE’de √s = 7 TeV’lik pp Çarpışmalarında KS 0 , Λ ve anti−Λ, ∆++(1232) ve ∆−−(1232) Oluşumlarının İncelenmesi Danışmanlar: Prof. Dr. Metin SUBAŞI (YTÜ), Prof. Dr. Jean−Pierre REVOL (CERN) § Yüksek Lisans Yıldız Teknik Üniversitesi, Fizik Anabilim Dalı, 2004 Mezuniyet Derecesi: 3.69/4.00 Tez Konusu: Radyofarmasötiklerin Radyonüklidik Kalite Kontrolü Danışman: Prof. Dr. Metin SUBAŞI (YTÜ) § Lisans Yıldız Teknik Üniversitesi, Fizik Anabilim Dalı, 2002 Mezuniyet Derecesi: 3.43/4.00 Burslar, Ödüller ve Diğer Başarılar – Lisans Bölüm Birinciliği, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fizik Anabilim Dalı, 2002 – TÜBİTAK, Yurtiçi Yüksek Lisans Bursu, 2002 – 2004 – TÜBİTAK, Yurtiçi Doktora Bursu, 2004 – 2011 – TÜBİTAK, Yurtdışı Araştırma Bursu, 2007 – 2008 – CERN, Araştırma Bursu, 2010 – 2011 – CERN, Araştırma Bursu, 2012 ( ilk 8 ay) – CERN, Araştırma Bursu, 2013 (2 ay, Temmuz – Ağustos) – Konya Teknokent/Selçuk Teknoloji Transfer Ofisi Yayın Teşvik Ödülü, 2014 – CERN, Araştırma Bursu, 2014 (2 Ay, Ağustos – Eylül)
Projelerde Yaptığı Görevler – Projedeki Görevi: Yürütücü Projenin Adı: Yüksek Enerjili Proton−Proton ve Ağır İyon Çarpışmalarında Oluşan Parçacık Ürün Oranlarının İstatistiksel Termal Model Yaklaşımıyla İncelenmesi Destekleyen Kuruluş ve Proje Numarası: TÜBİTAK – 3501 Programı, 113F221 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2014 – 2016 Proje Bütçesi: 156.000 TL – Projedeki Görevi: Araştırmacı Projenin Adı: ALICE Deneyi’nde pp, p−Pb ve Pb−Pb Çarpışmalarında Δ++ ve Δ−− Rezonans Oluşumlarının İncelenmesi Destekleyen Kuruluş ve Proje Numarası: TAEK, A5.H6.F2−10 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2014 − 2017 Proje Bütçesi: 580.000 TL – Projedeki Görevi: Araştırmacı Projenin Adı: Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN), Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) Deneylerinden ‘ALICE’ de 14 TeV Kütle Merkezi Enerjili Proton−Proton Çarpışmalarında Acayip Parçacık Üretiminin İncelenmesi Destekleyen Kuruluş ve Proje Numarası: TAEK, A.5.H.P.1.01−9 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2007 − 2010 Proje Bütçesi: 68.000 TL
Bilimsel Kuruluşlara Üyelikler – European Physical Society, 2014 – devam ediyor – ALICE Kolaborasyonu Üyeliği, 2007 – devam ediyor – Türk Fizik Derneği Üyeliği, 2004 – devam ediyor
HABER
Delta parçacığının bilinmeyen özelliğini buldu 28 Ocak 2016
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'ndeki (CERN) Büyük İyon Çarpıştırıcısı Deneyi (ALICE) Grubu Üyesi Doç. Dr. Ayben Karasu Uysal, literatürdeki değerinden daha
KTO Karatay Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Ayben Karasu Uysal, Büyük İyon Çarpıştırıcısı'nda (LHC) protonların ve kurşun çekirdeklerinin ışık hızına çok yakın hızla çarpıştırıldığını söyledi.
'BAŞLANGIÇTAKİ ORTAMI ARAŞTIRIYORLAR' LHC üzerindeki dedektör sistemlerinde çarpışma sonucu oluşan parçacıkların izlenip kaydedildiğini aktaran Uysal, bu çalışmalarda evrenin başlangıcındaki ortamı araştırdıklarını vurguladı.
Uysal, yaşanılan ortamda proton ve nötronların görüldüğünü belirterek, "Evrenin başlangıcına gittiğinizde hiç bilmediğiniz parçacıklar var. Hiç görmediğimiz ama standart modelin tahmin ettiği parçacıklar var. Eğer onları dedektörlerde görebilirsek o maddenin halini bulmuşuz demektir" dedi.
'BİZİ BİR BİLİNMEYENE GÖTÜRÜYOR' Artı ve eksi yüklerin yan yana getirildiğinde birbirlerini yok ettiğini anlatan Uysal, şöyle devam etti:
"Çalışma da bu konunun ölçümleriyle alakalıydı. 'Madde ve anti madde arasında fark var mıdır, asimetri var mıdır?' bunu araştırıyorduk. Bizim çalışmamızla fizikte yeni soru alanları ortaya çıktı. Evrenin başlangıcında madde ve anti maddenin aynı miktarda ölçüldüğünü anladık. Her yeni bilimsel çalışma bizi bir bilinmeyene götürdü. Cevabı bulunan bir sürü şey de var. Yeni bir şey keşfediyoruz, o bizi yeni bir bilinmeyene yönlendiriyor. ALICE deneyinde bizi çok şaşırtan anti alfa çekirdeğini gördük."
HAYAT SÜRESİ 10 ÜZERİ EKSİ 24 Uysal, anti alfa çekirdeğinin iki proton ve iki nötrondan oluştuğunu ifade ederek, "İçinde 4 parçacığı barındıran ağır bir çekirdek. ALICE grubu olarak tespit edildi. Benim özel olarak incelediğim parçacık ise delta parçacığıydı. Ömrü en kısa parçacıklardan bir tanesi, yaşam süresi 10 üzeri eksi 24 saniyedir. Bu bize şöyle bir öz güveni verdi, bizim kameramız böyle bir zamanı kaydedebiliyor. Bu parçacığı direkt ekranda göremiyoruz. Bunun için bilimsel teknikler geliştiriyoruz. Bilimsel teknikler sonucu bulgular bu parçacığa ait" diye konuştu.