25 Ağustos 1947 tarihinde Hendek'te (Sakarya) Balıklı Şeyh köyünde doğdu. Babası Şeker (1925-1993), annesi Müzeyyen Hanım (1924-1977) tütün ziraatiyle geçiniyordu.
İlk okulun ilk üç senesini köyünde, son iki senesini Hendek'te okudu. Cumhuriyet İlkokulunu (1960), Hendek Orta Okulunu (1963), Ankara Polis Kolejini(1966) bitirdi. Polis Enstitüsü 1. sınıfından ayrılarak A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat ve Maliye Bölümünden mezun oldu (1973).
Emniyet Genel Müdürlüğünde (1973-1976), Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi (Sivas) Tarih Bölümünde çalıştı (1976-1988).
30 Haziran 1988'de Polis Akademisinde vazifeye başladı. Türk Siyasi Tarihi ve İnkılâp Tarihi dersleri veriyor. 18 Haziran1986'da, Hürriyet ve İtilâf Fırkası başlıklı doktorasını verdi. 1993'de doçent, 2000'de Yakınçağ Tarihi profesörü oldu. 3 Ekim 1989-25 Eylül 1990 arasında Fransa’da Paris’te meslekî çalışmalarda bulundu.
25 Eylül 2002-28 Temmuz 2004 devresinde Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nde ders verdi ve Üniversitenin dergisi Sosyal Bilimler’i dokuz sayı çıkardı ve bu arada Kırgızca ve Rusça kurslarına devam etti.
Ali Birinci yazı hayatı 1968 senesinde şiirle başladı ve ilk şiiri o zaman Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde bulunan öğrenci derneklerinden Hür Düşünce Kulübü ‘nün yayın organı Millî Düşünce dergisinde (Ocak 1968) çıktı. Daha sonra Fikir ve Sanatta Hareket dergisinde ilk denemeleri ve diğer şiirleri basıldı.
Doktora tezini verdikten (18 Haziran 1986) sonra bilhassa Tarih ve Toplum, Dergâh, Yeni Türkiye, Polemik, Türk Yurdu ve Kebikeç ile Müteferrika dergilerinde yakın devrin siyasî hayatı, tarihî şahsiyetleri ve yazarları hakkında yazılar yazdı. Bu yazılarının 1999 senesi sonuna kadar neşredilmiş olanları Dergâh yayınları tarafından üç cilt hâlinde bastırıldı. Bu arada başka yazarların eserlerinden yirmi kadarını baskıya hazırladı.
KİTAPLARI ve MAKALELERİ:
I-KİTAPLARI:
1-Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İstanbul, 1990, 300 s. Dergâh Yayınları. 2- Matbuat Âleminde Birkaç Adım, İstanbul 1992, 68 s. Emek Matbaacılık 3- Müverrih-i Mâderzâdın Fülânnâmesi, İstanbul 1994, 87 s. Emek Matbaacılık 4- Tarihin Gölgesinde, İstanbul, 2001, 456 s. Dergâh yayınları 5- Tarih Yolunda, İstanbul, 2001, 328 s. Dergâh yayınları 6- Tarih Uğrunda, İstanbul, 2001, 270 s. Dergâh yayınları 7- Tarihin Alacakaranlığında,
II-BASKIYA HAZIRLADIĞI KİTAPLAR:
1- Abdülmecid Fehmi (Derin), Manastır’ın Unutulmaz Günleri (Haz. Ayşe Şen-Ali Birinci), İzmir, 1993 , 44 s. 2- Selim Nüzhet Gerçek (Haz. Ali Birinci- İsmail Kara) İstanbul'dan Ben de Geçtim, İstanbul 1997 296 s. Kitapevi 3- Mahalle Mektebi Hatıraları (Haz. İsmail Kara-Ali Birinci) İstanbul, 1997 194 s. Kitabevi. İkinci baskı :İstanbul, 2005, 467 s. Dergâh Yayınları 4- "Kamil Kepecioğlu" Tarih Lûgatı,(Haz.Ali Birinci) Ankara, 1999 365 s. 21.Yüzyıl Yayınları s. IV-X 5- "Mehmet Behçet Yazar" Edebiyatçılar Âlemi(Haz.Ali Birinci) Ankara 1999, 344 s. 21. Yüzyıl Yayınları. 6- Süleyman Necati Güneri (Haz. Ali Birinci),Hatıra Defteri, (İstanbul, 1999) 118s.Dergâh Yayınları 7- Mahmut Nedim Bey, Arabistan'da Bir Ömür (Ali Birinci), İstanbul, 2001 228 s. İsis yayınları. 10- Kamil Su, Karaosmanoğlu Halit Paşa (Haz:Ali Birinci), Manisa, 2002 96 s. Celal Bayar Üniversitesi Yayını 11-Ahmet Kemal Üçok,Görüp İşittiklerim (Haz.Ali Birinci), Ankara,2002 591 s. Okuyan Adam Yayınları 12-Ahmet Kemal Üçok,Çankırı Coğrafyası (Haz.Ali Birinci), Ankara ,2002 205 s. Okuyan Adam Yayınları 13-Hasan Üçok,Çankırı Tarih ve Halkiyatı (Haz.Ali Birinci), Ankara,2002 435 s. Okuyan Adam Yayınları 14-Tahsin Nahit Uygur ,Çankırı Halk Edebiyatı (Haz.Ali Birinci),Ankara ,2002 248 s. Okuyan Adam Yayınları 15-Zeki Mesud Alsan,Mustafa’nın Romanı-Memleket Çocuğu (Haz.Ali Birinci), Ankara,2002 239 s. Vadi yayınları 16-Osman Turan (Haz. Ali Birinci),Ankara,2003, 252 s. Alternatif Yayınları 17-Turhan Yörükan-Ayda Yörükan, Üniversitede İlim ve Ahlak (Haz. Ali Birinci),Ankara, 2003 256 s. Vadi yayınları 18- Zeki Mesud Alsan, Mustafa’nın Romanı- Hürriyet Pervanesi (Haz. Ali Birinci) , Ankara , 2006 , 280 s. Vadi Yayınları 19-Mehmet Selâhattin , Bildiklerim ( Cüneyd Okay ile)) , Ankara , 2006 , 196 s. Vadi Yayınları 20- M.Şerif Korkut, Hayattan Çizgiler-Tanıdıklarım (Haz.Ali Birinci) , İstanbul, 2006 , 112 s. Ötüken yayınları
ŞİİRLERİ ve MAKALELERİ:
1968
1- “ Özlem”( şiir), Millî Düşünce, Sayı. ( Ocak 1968), s.15; Sonbahar adıyla tekrar basıldı ( Fikir ve Sanatta Hareket, Sayı. 47, Kasım, 1969, s. 25). 2- “ Sevgiliye”( şiir), Fikir ve Sanatta Hareket, Sayı. 36 ( Aralık 1968), s. 25
1969
1-“ Gecede” (şiir), Fikir ve Sanatta Hareket, Sayı. 40( Nisan 1969), s. 22
1970
1-“ Bir Dosta Mektuplar ( deneme, Ali Nurettin imzasıyla), Fikir ve Sanatta Hareket, Sayı. 53 ( Mayıs 1970), s. 17; Sayı. 55( Temmuz 1970), s. 9; Sayı. 56 ( Ağustos 1970), s. 8
1971
1-“Türkiye Tarihinde ilk Halk Hareketleri “,Fikir ve San’atta Hareket, Sayı.71(Kasım 1971),s.8- 10
1982
1- “Türk Tarımına Hizmet Eden A. Faik Kurdoğlu”, Karınca, Sayı. 545, (Mayıs 1982), s. 29- 30
1983
1. "1. Meşrutiyet Meclis-i Mebusanında Hükümete Yöneltilen Tenkitler", Sanat Bilim ve Kültürde Orkun. Sayı.8 (Şubat 1983) s.22- 25
1984
1. "Halil Rifat Paşa'nın Tenbihnameleri", C.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı.3 (Sivas, 1984)s. 13- 24 2. "Elazığ'da Bir Kollokyum" Hakikat ,Gazete, Sivas, 4- 11- 18 Haziran 1984
1986
1. "Halil Rifat Paşa'nın Hayatı, Eserleri, Şahsiyeti" (Ahmet Turan Alkan'la), C.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı.7 (Kasım, 1986)s. 97- 118
1987
2. Tokat Tarihçisi Halis Turgut Cinlioğlu (1901- 31 Mayıs 1982) Türk Tarihinde ve Kültüründe Tokat Sempozyumu, 2- 6 Temmuz 1986 (Ankara, 1987), s.483- 486 3. "Abdullah Cevdet" Tarih ve Toplum, Sayı.40 (Nisan 1987)s. 58- 63 4. "Hürriyet ve İtilâf Fırkası" Tarih ve Toplum, Sayı.41(Mayıs 1987)s.17- 24 5. "Şükrü Hanioğlu'nun Bir Siyasal Düşünür Olarak Abdullah Cevdet Kitabıyla İlgili Tartışmaya son cevabı" Tarih ve Toplum, Sayı.47 (Kasım 1987)s.61- 64
1988
1. "İttihat ve Terakki Cemiyeti kuruluşu ve ilk Nizamnamesi" Tarih ve Toplum, Sayı.52 (Nisan 1988)s.17-23 2. "İttihat ve Terakki'nin İlk Risalesi: Vatan tehlikede" Tarih ve Toplum, Sayı.54 (Haziran 1988)s.9- 14 3. "Bir Köy Adlı Risale" Tarih ve Toplum, Sayı.57 (Eylül 1988)s.58- 59 4. "Jön Türklüğün Tarihine Dair Dikkate Değer Bir Kitap Hakkında" Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı.56 (Ekim 1988)s. 160- 171 5-Orhan Koloğlu’nun II. Abdülhamid Hakkındaki Kitabı Münasebetiyle”,Türk Dünyası Tarih Dergisi, Sayı.14(Şubat 1988)s.42- 46
1989
1. "Trabzon'da Matbuat ve Neşriyat Hayatı, Trabzon Kültür Sanat Yıllığı (88- 89)'İstanbul, 1989,s.173- 188 2. "Çalışkan Kardeşler Cemiyeti", Tarih ve Toplum, Sayı.64 (Nisan 1989)s.12- 14 3. "Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması Münasebetiyle: Hayreddinler Hakkında" Tarih ve Toplum, Sayı.64(Haziran 1989)s.64- 65 4. "II. Meşrutiyette Resim Yasakları" Tarih ve Toplum, Sayı.67(Temmuz 1989)s.24- 27 5. "Rıza Tevfik'in Bir Konferansı", Tarih ve Toplum, Sayı.69(Eylül 1989)s.33- 35 6. "Mustafa Suphi Hakkında Belgeler", Tarih ve Toplum, Sayı.70 (Kasım 1989)s.36- 38 7-“Bir Şahsiyet Abidesi Olarak Mehmet Akif Ersoy”,Milli Eğitim, Sayı.83(Mart 1989)s.27- 28
1990
1. "Tarih Kaynakların Neşrine dair Örnekler ve Düşünceler" Tarih Metodoloji ve Türk Tarihinin Meseleleri Kollokyumu, Elazığ, 1990, s.263- 271 (Ayrı basım) 2. "Sadık Vicdanî" (İsmail Kara ile) Tarih ve Toplum, Sayı.78(Haziran 1990)s.35- 38 3. "Bulgaristan'da 120 Yıllık Türk Gazeteciliği Böyle midir?" Tarih ve Toplum, Sayı,85(Ocak 1990)s.35- 38
1991
1. "Bir Serencam-ı Harb'in Talihsiz Serencamı" Tarih ve Toplum, Sayı.86 (Şubat 1991)s.57- 59 2. "Bir Jöntürk'ün Sergüzeşti: Lütfi Fikri Bey'in Günlüğü" Dergâh, Sayı.18(Ağustos 1991)s. 16- 20 3. "Türkiye'de Mektep tarihçiliği ve Mirat-ı Mekteb-i Tıbbıye'nin Yeni Neşri" Dergâh, Sayı.20(Ekim 1991)s.21-22 4. "Ali Ekrem Bolayır'ın Hatıraları" Dergâh, Sayı, 21 (Kasım 1991)s.18
1992
1. "Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyetinin II. Meşrutiyet Sonrasındaki İlk Nizamnamesi", Tarık Zafer Tunaya'ya Armağan, İstanbul, 1992, s.409- 437 2. "Leskovikli Mehmed Rauf ve Eseri: İttihat ve Terakki Cemiyeti Ne idi?" Tarih ve Toplum, Sayı.100(Nisan 1992)s.57- 60 3. "Şerif Paşa'nın Rüyası", Dergâh, Sayı.28(Haziran 1992)s.18 4. "Volkan'ın Yeniden Neşrinin Düşündürdükleri" Dergâh, Sayı.29(Temmuz 1992)s.22 5. "Ali Kemali Aksüt'ün Filat Hatıraları", OTAM Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkez Dergisi, Sayı.4(1992)s.437- 466
1993
1. "Kelâmî Dergâhından Hatıralar Hakkında Birkaç Kelam" Dergâh, Sayı40(Haziran, 1993)s.22 2. "Matbuat Hatıralarımın Karartılan Tarihi" Tarih ve Toplum, Sayı1118(Ekim 1993)s.61- 64
1994
1. "Kitabistan Mülkünün Sultanı: Ali Emiri Efendi" Dergâh, Sayı. 47(Ocak 1994)s.20 2. "Harputlu Hacı Hayri Bey" Dergâh, Sayı 48(Şubat, 1994)s. 19- 20 3. "Bay Alpay Kabacali'nin Cevap Niyetine Karaladığı Satırlarına Zoraki Bir Cevabımız" Polemik, Sayı.12 (Mart-Nisan 1994)s.69- 72 4. "Usulden ve Hasbilikten Nasipsiz Bir tenkide Zoraki Cevabımız" Polemik, Sayı.12(Mart-Nisan 1994)s.72- 76 5. "Tarih Usûlü Bakımından Küçük Ağa" Türk Yurdu, Sayı.80(Nisan 1994)s.51- 52 6. "Direktör Ali Bey" Dergâh, Sayı.50(Nisan, 1994)s.18- 19
1995
1. "Hassas Bir Mevzuda, Hassasiyetten Uzak Bir Kitap: Başlangıçtan Günümüz Türkiye'de Basın Sansürü" Kebikeç, Sayı.1(1995)s.91- 96 2. "Kitapçılık tarihimizden bir isim: Kaspar Efendi" Kebikeç, sayı.1(1995)s.27- 34 3. "Tahsin Nahit Uygur (1899- 1992) ve Kastamonu Matbuatı" Müteferrika, Sayı.7 (Güz, 1995)s. 15- 20 4. "Meşrutiyet Matbuatı" Haz. Ali Birinci, Kebikeç, Sayı.2(1995)s.143- 147; Sayı.3(1996)s. 71- 76; Sayı.4(1996)s.39- 42;Sayı 5(1997)s.61-67: Sayı.6(1998)s.87-89 5. "Türk Siyasi Düşüncesinde İngilizperestlik" Yeni Türkiye, Sayı.3 (Mart-Nisan 1995)s. 558- 564 6. "Mecelle Cemiyeti azasından Bağdat'lı Mehmed Emin Efendi" Dergâh, Sayı.64(Haziran 1995)s.16 7. "Habil Adem Pelister Hakkında" Toplumsal Tarih, Sayı.19(Temmuz 1995)s.54- 56
1996
1. "Server İskit" Kebikeç, Sayı. 3(1996)s. 57- 66 2. "Halim Sabit Şibay" Türkiye Cumhuruyeti Devletinin Kuruluş ve Gelişmesine Hizmeti Geçen Türk Dünyası Aydınları Sempozyumu Bildirileri: (23- 26 Mayıs 1996) Kayseri, 1996, s.135- 145 3. "Abdurrahman Nâcim"; Müteferrika, Sayı.8- 9(Bahar, Yaz 1996)s. 109- 116 4. "Burdur Muharriri Dr.M. Şerif Korkut" Türk Yurdu, Sayı. 106(Haziran 1996)s. 70- 71 5. "Türkçe'yi Sevmek İsteyenler için Bir Rehber" Türk Yurdu, Sayı.106(Temmuz 1996)s.14- 16 6. “ Ahiretten bir mektup: BenTürküm Cancağızım”( Ömer Seyfettin müstearıyla), Türk Yurdu, Sayı. 108 ( Ağustos 1996), s. 18 7. "Kemahlı Şeyh İbrahim Hakkı'nın Serencamı" Türk Yurdu, Sayı.110(Ekim 1996)s.3- 7 8. "Birgivi Risalesi: İlk Din Kitap Niçin ve Nasıl Basıldı?" Türk Yurdu, Sayı.112(Aralık 1996)s.13- 14 9. “Selim Nüzhet Gerçek”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1996 c.14 s. 25- 27
1997
1. "Jön Türklük Aleminden Biri İsim: İsmail Kemal Nam'ı Diğer Kemal Mithat" Türk Yurdu, Sayı.113 (Ocak 1997) s.14- 15 2. "Ali Münif Bey'in Hatıraları ve Tarihte Usulsüzlük" Türk Yurdu, Sayı.114(Şubat 1997)s.19- 20 3. "İstanbul Muharriri Balıkhane Nâzırı Ali Rıza Bey" İstanbul Araştırmaları, Sayı.1(Bahar, 1997)s.87- 94 4. "Seyyid Abdülaziz ve Eseri" Türk Yurdu, Sayı.115(Mart 1997)s.24- 26 5. "Hariciye ile Mülkiye Arasında Mehmed Galib Bey" İstanbul Araştırmaları, Sayı.2(Yaz, 1997)s. 73- 89 6. Mehmet Bahaeddin Bey(B.Toven), Müteferrika, Sayı 11- 12 (Yaz, Güz 1997)s. 3-18 7. "Siyaset Meydanında Bir Dersiam: Hoca Ahmet Rasim Avni Efendi'nin Serencamı" İstanbul Araştırmaları, Sayı.3(Güz, 1997)s.163- 183 8. "Fanizade Ali İlmi Bey" İlmî Araştırmalar, Sayı.5(İstanbul, 1997)s.75- 80(Ayrı basım) 9. "Tebliğin Müzarekesi" İslam ve Modernleşme (İstanbul, 1997)s.315- 319 10. "Müzakere" (Cevdet Paşa Hakkında) Ahmet Cevdet Paşa, (Ankara 1997)s.58- 60 11. “Halim Sâbit Şibay”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1997 c. 15 s. 336- 337 12. “Şarki Türkistan Tarihinde Mehmet Emin Buğra”,Yeni Türkiye, Sayı.16(Temmuz-Ağustos 1997)s.1423- 1426 13. "Cumhuriyet'in İlk Şairi: Tarsusizade Münif'in Serencamı" Yeni Türkiye, Sayı.17(Eylül-Ekim 1997)s.679- 685
1998
1. "Garplılaşmanın İfrat Ucundaki Bir Adam: Ahmet Muhtar (Kevakibi)Bey" Türk Yurdu, Sayı, Sayı. 127-128 (Mart-Nisan 1998)s.27-33 2. "Hatırat Türündeki Kaynakların Tarihi Araştırmalardaki Yeri ve Değeri" Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı.41 (Temmuz 1998)s.611- 620 3. "Bâbıâlî'nin Tarih Mecmuaları(1943- 1965)" Türk Yurdu, Sayı.132 (Ağustos 1998)s.29- 38 4. Mehmed Suad Nam-ı Diğer Ali Suad'ın Hikayesi" İstanbul Araştırmaları Sayı, 4(Kış,1998)s.159- 180(Ayrı Basım) 5. "Edirne Hacı İzzet Efendi: Çay Tiryakilerinin Piri", Edirne: :Serhattaki Paytaht, İstanbul, 1998s.629-632 6. "Siyasileşmenin İlk Devresi"(24 Temmuz 1908- 11 Haziran1913) Yeni Türkiye, Sayı 23- 24(Eylül-Aralık 1998) 229- 239 7. “Ali Suat'ın Seyahatlerim , İsimli Kitabı”, Türklük Bilgisi, Sayı.1(Nisan,1998)s.7 8. "Kaşif Dehri'yi Keşfeden Var mı?" Türklük Bilgisi, Sayı.1(Nisan 1998)s.46 9. "Semih Mümtaz'ın İki Kitabı" Türklük Bilgisi, Sayı.2(Mayıs, 1998) s.7 10. "Kahire'de İstanbul Kahvesi Nerededir?" Türklük Bilgisi, Sayı.2(Mayıs, 1998)s.43 (Ali Tekinci müstearı ile) 11. "Çankırı Halkıyatı" Türklük Bilgisi, Sayı.3(Haziran, 1998)s.7 12. "Nevsal-i Milli'de Bir Bilmece" Türklük Bilgisi, Sayı.3(Haziran 1998)s.45(Ali Tekinci müstearı ile) 13. "Minel Bab İlel Mihrab" Türklük Bilgisi, Sayı.4(Temmuz 1998)s.9 14. "Yakın Tarihimizde Kâzımlar Meselesi" Türklük Bilgisi, Sayı.4(Temmuz 1998)s.45(Ali Tekinci Müstearı ile) 15. “Hoca Rasim Efendi”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1998 c. 18, s.507- 511
1999
1. “ Türk Ocağı Tarihinden Simalar: Prof. Dr. Nüzhet Şakir Dirisu”, Türk Yurdu, Sayı. 137 ( Ocak 1999), s. 43- 44 2. "Türk Emniyet Teşkilatındaki İlkler" Polis Bilimleri Dergisi Sayı.3 (Nisan 1999)s.9- 16 3. "Dr.Fuat Sabit" Türk Yurdu, Sayı.139- 141(Mart-Mayıs 1999)s.45- 58 4. "Hüsnü Hamit Bey" Türk Yurdu, Sayı.142.(Haziran 1999)s.13- 17 5. "Mustafa Zühtü İnhan" Türk Yurdu, Sayı.143.(Temmuz 1999)s.8- 10 6. "Koca Sekbanbaşı Risalesinin Müellifi Tokatlı Mustafa Ağa (1131- 1219)" Prof Dr. İsmail Aka Armağanı İzmir, 1999s.105- 120 7. "Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyetinin Kuruluş ve İlk Nizamnamesi", Osmanlı, (Ankara, 1999)C.2s.401- 409 8. Şeyhü-l-Mebusin Ali Naki Efendi", Trabzon Tarihi Sempozyumu" (Tarbzon, 1999)s.423- 427 9. "Osmanlı Devletinde Firarilerin Muhakemesi" Türk Yurdu, s.148- 149 (Aralık 1999-Ocak 2000) s.335- 339 89 10. "Ahmet Akgündüz ve Tarih İlminde Ahlak Meselesi", Türk Yurdu, s.24- 26, s.148- 149(Aralık 1999-Ocak 2000) 11. “Meçhul Bir Karikatür Üstadımız; Yusuf Franko Paşa”, Osmanlı Basın Yaşamı Sempozyumu, Ankara, 1999, s. 169- 174 12. “Cehalete Methiye”, Türk Yurdu, Sayı 144, (Ağustos 1999), s. 7- 11 13. “The Foundation of the Union ad Progres and its First Regulation (1895)”, The Great Offoman-Turkish Civilisation, Ankara 1999, vol. I, p. 675- 681 Yapıtları ve Yaşamlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi’nde( İstanbul, 1999 Yapı Kredi Yayınları ) yazdığı maddeler: 1. Abdullah Paşa (Kölemen), I 19- 20 2. Ahmed Cevdet Efendi(Bergamalı), I, 113- 114 3. Ali Emiri Efendi, I, 209- 210 4. Ali Haydar Midhat, I, 212- 214 5. Ali Rıza Bey (Balıkhane Nazırı), I, 233- 234 6. Ali Şefkati, I, 237- 238 7. Arda, Hacı Adil, I, 244- 246 8. Bilgili, Ali İlmî Fânî, I, 324 9. Fahreddin Reşad (Rumbeyoğlu), I, 432 10. Halil Rıfat Paşa, I, 520- 521 11. İsmail Galib, I, 669- 670 12. Lütfi Fikri, II, 50- 51 13. Mehmed Ali Fethi (Rusçuklu), II. 104- 105 14. Mehmed Kadri Nasıh(Hoca), II, 144- 146 15. Mehmed Rauf (Leskovikli), II, 198- 199 16. Münir Paşa, II, 330- 332 17. Nur, Rıza, II, 372- 373 18. Refik Nevzad, II, 455- 456 19. Rey, Ahmet Reşit, II, 458- 459 20. Rıfat Bey(Mevlânzade), II, 461- 463 21. Şerif Paşa, II, 586- 588 22. Şibay, Halim Sabit, II, 592 23. Tek, Ahmet Ferit, II, 613- 614 24. Yeğena, Ali Münif, II, 673- 674
2000
1. “Server Rifat İskit”, TDV İslam Ansiklopedisi,2000, c. 22, s. 584- 585 2. “Kadı el-Hacc Mehmed Hurşit Efendi Kimdir” Dergâh, Sayı 124, (Haziran 2000) s. 16- 17 3. “Roman mı, Hatırat mı?”, Türk Yurdu, Sayı 153- 154, (Mayıs-Haziran 2000), s. 88- 91 4. “Erbilli Haşim Nahid’in Hikâyesi”, Türk Yurdu, Sayı 156 (Ağustos 2000), s. 5- 9 5. “Hasan Duman’ın Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri(1828- 1928) İsimli Kitabının Neşri Hakkında”, Türk Yurdu, Sayı 157, (Eylül 2000) s. 61 6. “Ahmet Akgündüz ve Tarih İlminde Ahlak Meselesi”, Türk Yurdu, Sayı 148- 149, (Aralık 1999-Ocak 2000), s. 24- 26 7. “Osmanlı Devletinde Firarilerinin Muhakemesi”, Türk Yurdu, Sayı 148- 149 (Aralık 1999-Ocak 2000), s. 340- 346 8. “Yusuf Franko-Mechûl Bir Karikatür Üstadımız”, Gül Diken, Sayı 22, (Güz 2000), s. 22- 36
2001
1. “İsmail Hakkı İzmirli”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2001, c. 23, s. 530- 533 2. “İsmail Hakkı İzmirli”, Pax Ottomana-Nejat Göyünç Armağanı, Ankara - Haarlem 2001, s. 687- 733 3. “Ispartalı Hakkı Bey”, Türk Yurdu, Sayı 162- 163 (Şubat-Mart 2001), s. 72- 78 4. “Ahmet Haşim’i Artık Tanıyoruz”, Türk Yurdu, Sayı 162- 163 (Şubat-Mart 2001), s. 471- 472 5. “İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850- 1950) Hakkında”, Türk Yurdu, Sayı 162- 163 (Şubat-Mart 2001), s. 402- 403; Sayı 164 (Nisan 2001), s. 55- 56; Sayı 166, (Haziran 2001), s.51- 53; Sayı 167 (Temmuz 2001), s. 36-39 6. “Rumelihisarı’nda Bir Bektaşi Şeyh Ailesi”, Dergâh, Sayı 134 (Nisan 2001), s. 9- 11; aynı yazı: Mahmud Cevad, Maarif-i Umumiye Nezareti-Tarihçe-i Teşkilât ve İcraatı, (Haz. Taceddin KAYAOĞLU), Ankara 2001, s. XXXIX-L 7. “Ebülhindili Cafer Bey”, Teşkilât-ı Mahsusu Günleri, (Yazan; Hasene ILGAZ-Haz. Ali BİRİNCİ), Türk Yurdu, Sayı 165 (Mayıs 2001), s.44- 57; Sayı 166, (Haziran 2001), s. 34- 46 8. “Kabaklı Hocanın Ardından”, Türk Yurdu, Sayı 165, (Mayıs 2001), s. 41 9. “Biyografi Kitapları Ne İşe Yarar”, Dergâh, Sayı 137, (Temmuz 2001), s. 12- 13
2002
1. “31 Mart Vak’asının Bir Yorumu”, Türkler, Ankara 2002, c. 13, s. 193- 211;Genel Türk Tarihi, Ankara 2002, c. 7, s. 381- 414; İngilizcesi The Turks, (Ankara 2002), c. 4’de basıldı. 2. “Ankara’nın Kitabiyat Mecmuaları”, Türk Yurdu, Sayı 176 (Nisan 2002), s. 111- 114 3. “Tarihçi Osman Turan”, Trabzon ve Çevresi Tarih Dil Edebiyat Sempozyumu Bildiriler Kitabı-Tarih, Trabzon 2002, s.1- 20 4. “Zeki Mesut Alsan- Hayatı ve Eserleri”, Türk Yurdu, Sayı. 181 ( Eylül 2002 ) s. 31- 40 5. “ Ahmet Bedevi Kuran- Jön Türklüğün Tarihçisi”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi”, Sayı:12 ( Konya, 2002), s. 1- 37
2005
1-“ Abdullah Battal- Taymas: Kazanlı Bir Âlimin Hayat Hikâyesi”,Journal of Turkish Studies-Türklük Bilgisi Araştırmaları, Festschrift in Honor of Orhan Okay, ,2005, Volume.30 -1,pp.171-195 Harvard University 2-“Kitap, İlim ve Üniversite Hakkında Düşünceler ve Tespitler”,Türk Yurdu,Sayı.211(Mart 2005) s.27-30 3-“ Türk Yurdu’ndan Hatıralar”,Türk Yurdu,Sayı.213 (Mayıs 2005)s.56 4-“Hareket Mecmuası (1939-1982)”,Türk Yurdu,Sayı.213 (Mayıs 2005)s.84-89 5-“İlim hayatında Köylüler ve Köylülük”,Türk Yurdu,Sayı.217 (Eylül 2005) s.7-12 6-“Namık Kemal Külliyatı Basılıyor”,Türk Yurdu,Sayı.219 (Kasım 2005) s.64-65 7-“Sultan Abdülhamid’in Hâtıra Defteri Meselesi”,Divan-İlmî Araştırmalar,Sayı.19 (2005-2) s.177-194 8- “ Canlanamayan Hâtıralar”, Müteferrika, Sayı. 27( Yaz 2005- 1), s. 73- 88
2006
1-“Nurettin Topçu’nun Sohbetlerinden Hatırda Kalanlar”,Hece, Sayı.109 (Ocak 2006)s.433-445 2-“Tarihçilikte Meslek Ahlâkı veya Ahlâksızlığın Tarihçiliği Meselesi”,Muhafazakâr Düşünce, Sayı.7 (Kış 2006), s.77-108 3- “Osmanlı Devletinde Matbuat ve Neşriyat Yasakları Tarihine Methal”,Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Sayı.7 (2006),s. 291-349 4-“Salican Agay bizi terk etti”, Türk Yurdu, Sayı.223 (Mart 2006) s.67-68 5-“Asya-yı Vusta Seyyahı Mehmet Emin Bey,”Türk Yurdu, Sayı.223 (Mart 2006) s.72-77 6-“Dr. Atıf Hüseyin ve Muhtırası”,Tarih Yazıları- Tuncer Baykara’ya Armağan, İstanbul,2006, s.93-104 7-“Mehmet Şerif Paşa-Osmanlıcılıktan Ayrılıkçılığa Bir Meşrutiyet Jöntürkünün Hikâyesi”,Ercüment Kuran’a Saygı , Ankara, 2006,s. 59-71 8-“Trabzon’un Kültür Tarihinde Bir Aile:Bayraktarzâdeler”.Baskıda 9-“Bitikçi Ali Rıza Bey”, Müteferrika, Sayı.29(Yaz 2006-1), s.89-96 10-“Ahmet Hamdi Paşa’nın Hayatı ve Eserleri “,Müteferrika, Sayı.29(Yaz 2006- 1), s.193- 209 11-“Sayın Sahaf Sami Önal’ın Tenkit Sanatına Katkıları”, Müteferrika, Sayı.29(Yaz 2006- 1), s.297- 305 12- “Sait Molla’nın Serencamı”, Müteferrika, Sayı.30 (Kış- 2006/2), s. 145- 158 13-“l’Experience Said Molla”, İnternational Journal of Turcologia, C.I-I(Bahar 2006) s.7- 16, 14-“ Teracim-i ahvâl araştırmalarında arşiv meseleleri”,TTK XIV. Kongresi Bildirileri, C. II, Kısım: II, s. 1551- 1558 15-“Bir tarih kaynağı olarak hâtırat türünden eserlere dair meseleler”,TTK XV. Kongresi- baskıda
2007
1-“Cemil Şerif Baydur”, Türk Yurdu, Sayı:233( Ocak, 2007), s. 57- 61 2- “ Bolşevik Süleyman’ın Hikâyesi”, Mete Tunçay’a Armağan,( Haz. Mehmet Ö. Alkan- Tanıl Bora- Murat Koraltürk),İstanbul, 2007, s. 391- 452 3-“ Mustafa Suphi’nin Babası Ali Rıza Bey’in Hikâyesi”, Mete Tunçay’a Armağan (Haz. Mehmet Ö. Alkan- Tanıl Bora- Murat Koraltürk),İstanbul, 2007, s. 453- 460 4- “ Hatıraların bir müdafaası”, Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı- 2007, Ankara, 2007, s. 580- 601. 5-“ Emekli Suvari Albayı Şerif Güralp ve Eserleri”. Basıldı. 6- “ Halit Cevdet ve Gazetesi”, Osmanlılar Döneminde Sivas Sempozyumu, Sivas, 2007, C.II, s. 411- 421 7- “ Lügatci Dr. Hüseyin Remzi’nin Serencamı”, Müteferrika, Sayı. 31 ( Yaz, 2007- 1), s. 55- 70 8- “ M. Şükrü Hanioğlu’na cevap”, Muhafazakâr Düşünce, Sayı. 12 ( Bahar 2007), s. 209- 214 9- “ Mehmet Ali Tevfik Yükselen”, Türk Yurdu, Sayı. 243 ( Kasım 2007 ), s. 58- 62 10- “İktisat tarihi araştırmalarında hâtırat türünden eserler”, Haydar Kazgan Armağanı. Baskıda 11- “ Refik Halit Karay’ın hayatı ve hâtıraları,” Müteferrika Dergisi, Sayı. 32 ( Kış 2007- 2), s. 43- 77
2008
1- “ Mustafa Suphi”, Türkiye’de Sosyoloji, Ankara, 2008, s. 321- 329. Phoenix Yayınevi 2- “Necmettin Sadık Sadak”, Türkiye’de Sosyoloji, Ankara, 2008, s. 493- 504. Phoenix Yayınevi 3- “ Ali Kâmi Akyüz”, Türkiye’de Sosyoloji, Ankara, 2008, s. 121- 129. Phoenix Yayınevi 4- “ Kâzım Nami Duru”, Türkiye’de Sosyoloji, Ankara, 2008, s. 233- 259. Phoenix Yayınevi 5- “ Turhan Yörükân”, Türkiye’de Sosyoloji, Ankara, 2008, s. 217- 243. Phoenix Yayınevi 6- “ Hoca Mehmet Kadri Nasıh”, Türkiye Yazarlar Birliği Mehmet Akif Kitabı- 2008, basıldı. 7- “ Türkiye’de Siyasî Tarihin Tarihi I. Mülkiye’de Siyasî Tarih I”, Fahir Armaoğlu’na Armağan, Ankara, 2008, s. 1- 64 8-“ Rıfkı Salim Burçak”, Fahir Armaoğlu’na Armağan, Ankara, 2008, s. 65- 74 9- “ 2007 Senesinde Hâtıralar ”, Türkiye Yazarlar Birliği Yıllığı- 2008, basıldı. 10- “Ser-kurena Osman Bey ve Matbaa-i Osmaniye..”62 s.baskıda 11- “ Meşrutiyet Ankarasında bir yangın”, Türk Yurdu, 22 s. 12- “ Jacques-Lucien Bousquet- Deschamps nâmı diğer İzmir gazetecisi Mösyö Deşan’ın hikâyesi”, Orhan Koloğlu Armağanı, 29 s.