Alaattin Yavaşça(1926)-(2021) besteci, koro şefi doktor
1 Mart 1926 tarihinde Kilis'te doğdu. Babası Kilis'li Şair Yavaşça Zâda Sezâi Efendi'nin oğlu Hacı Cemil Efendi, annesi Kınoğlu Kadri Efendi'nin kızı Enver Hanım'dır.
Kilis Kemaliye İlkokulu ve Kilis Ortaokulunu bitirdikten sonra lise birinci sınıfı yatılı olarak Konya Lisesi'nde başlayıp, 2 ve 3. Sınıfları İstanbul Erkek Lisesi'nde tamamlayıp 1945'de mezun oldu. İstanbul Üniversitesi'ne giriş imtihanını kazanarak Tıp Fakültesine başladı.
1951 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olan Yavaşça, İstanbul Üniversitesi 1. Kadın Doğum Kliniğinde, Ord. Prof. Dr. Tevfik Remzi Kazancıgil'in yanında Haseki Hastanesinde ihtisasını yaptı ve 1955 yılında Kadın-Doğum Mütahassısı oldu. Askeri hizmetini Kasımpaşa Askeri Deniz Hastanesi'nde yapan Yavaşça, sırasıyla, Zeyneb Kâmil Doğumevi, Taksim İlk Yardım Hastanesi, Şişli Etfal Hastanesi'nde Başasistanlık ve Şef Muavinliği görevlerini yapmış, 1969 yılında açılan Vakıf Gureba Hastanesi Şeflik imtihanına girmiş, imtihanı kazanıp o tarihten 1976 yılına kadar adı geçen Hastanede Kadın-Doğum Kliniği Şefliği yaparak, bu hastanede olmayan Doğum Bölümünü kurmuştur. 1976 yılında da, boşalmış olan Haseki Hastanesi Kadın-Doğum Kliniği Şefliğine naklen atanmıştır. Bu süreler içinde birçok Kadın-Doğum Mütehassısları yetiştirmiştir. 1985 yılı 1 Ekim tarihinde aynı hastanenin başhekimi olmuştur.
Dr. Yavaşça 1980 yılında Birleşik Amerika Baltimor şehrindeki Johns Hopkins Üniversitesi Hastanesi'nde "İdarecilik ve Aile Plânlama Kurslarını" bitirmiştir.
Dr. Yavaşça'nın mesleki hayatı esnasında Tıp Dünyası, Şişli Hastanesi Bülteni, Zeynep Kâmil Hastanesi Bülteni, Vakıf Gureba Bülteni, Haseki Tıp Bülteni, Sağlık Bakanlığı Bülteninde yayınlanmış 54 bilimsel neşriyatı bulunmaktadır. Birçok Ulusal ve Uluslararası sempozyumlara katılmış ve bildiriler sunmuştur.
Dr. Alâeddin Yavaşça'nın mûsiki hayatı, doğduğu ve âilece bağlı bulunduğu Kilis'te küçük yaşlarda başlamış, daha 8 yaşındayken o sıralarda Ortaokulda hoca olan Zihni Çelikalp'ten Batı Mûsikisi keman dersleri almış, İstanbul'a gittikten sonra, Saadeddin Kaynak, Münir Nureddin Selçuk, Dr. Subhi Ezgi, Hüseyin Sâdeddin Arel, Zeki Arif Ataergin, Nuri Halil Poyraz, Refik Fersan, Mes'ud Cemil, Ekrem Karadeniz, Süleyman Erguner, Dr. Selahâddin Tanur gibi üstadlardan istifadeler sağlamış, İstanbul Belediye Konservatuarı, İleri Türk Mûsikisi Konservatuarı, İstanbul Üniversitesi Korosu gibi kuruluşlarda icra kabiliyetini ve mûsiki bilgisini geliştirdikten sonra 1950 yılında açılan imtihanı kazanarak İstanbul Radyosunda solist icracı olmuş, zamanla Türkiye Radyolarında ve TRT Bünyesinde Danışma, Denetleme ve Repertuar Kurullarında önemli görevler almış. 1967'den bu yana solistliği yanında Koro Yöneticiliği de yapmıştır. Ayrıca belirli zaman aralıklarıyla Türkiye Radyolarına alınan stajyerlerin hocalığını yapmış ve onların san'atçı olmalarını sağlamıştır. Halen Solist ve İstanbul Radyosu Klâsik Türk Mûsikisi Erkekler Korosu'nun şefi olarak icracılığa devam ederken, TRT Repertuar Kurulu Başkanlığını da sürdürmektedir. Bu faaliyetlerinin dışında Milli Eğitim Bakanlığının "Türk Mûsikisi İnceleme Kurulunda, ve Devlet Plânlama'nın 5. Beş yıllık Türk Musikisi Eğitimi Komisyonunda üyelik hizmeti vermiştir.
Dr. Alâeddin Yavaşça, Türk mûsikisinde Devlete Bağlı ilk Konservatuarın kurucuları arasında yer almış, 1976'dan itibaren Türk Mûsikisi Devlet Konservatuarının Yönetim Kurulunda ve Öğretim Kadrosunda çalışmıştır. Konservatuar YÖK yasasıyla İstanbul Teknik Üniversitesine bağlandıktan sonra, teşkil edilen "Danışma Biriminde" yer almıştır.
Dr. Alâeddin Yavaşça, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığının 19/03/1990 tarihli yazısıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Mûsikisi Devlet Konservatuarı Profesörlüğüne atanmış olup, sözü geçen konservatuarın Ses Eğitimi Bölüm Başkanlığı'nı sürdürmüştür.
Dr. Alâeddin Yavaşça'nın icracılığı yanında 470 civarında Beste Simâi, Şarkı, Çeşitli Saz Eserleri (Peşrev, Saz Semai, Methal, Etüd), dini sahada da Mevlevi Ayini Çocuk Şarkısı Marş ve İlâhi formunda besteleri vardır. Bestelerinin birçoğu radyo repertuarında yer almış, plâk ve kasetlere okunmuştur.
Dr. Alâeddin Yavaşça, 1950'li yıllardan bu yana yurtiçi ve yurtdışı birçok konserler vermiş olup her yıl İstanbul Sanat Festivali Programlarında da muntazaman yer almakta ve konserler vermektedir. Yurtdışı verdiği konserler arasında iki defa Amerika Birleşik Devletleri'ne bazı kuruluşlarca davet edilmiş, bu iki davette 5 konser vermiştir. Bir kere de BBC'nin 1988'de Londra'da Quean Elizabeth Hall'de tertiplediği "Mûsiki Festivali"ne davet edilmiş, orada 3 konser vermiştir. Ayrıca Berlin'de, Köln'de, Hamburg'ta ve Aachen'da müteaddit konserler vermiştir.
Dr. Alâeddin Yavaşça'nın bir Uzun Çaları (L.P.) 25 adet 78'lik taş plağı, 15 adet 45'lik plağı mevcuttur. Cinuçen Tanrıkorur'la beraber yaptığı CD'ler, Yapı Kredi Bankasının Kültür Bölümünün çıkarttığı solo ve yönettiği korolara ait CD'leri vardır.
Yavaşça, 10 Ekim 1991'de Devlet Sanatçısı olarak ödüllendirildi.
23 Aralık 2021 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
BESTELERİ:
- Ümitsiz bir aşka düştüm - Ne günah etse açılmaz iki gönlüm arası - Nerde o günler nerde - Kız sen ne güzelsin sana gençler tapacaklar - Boğaziçi sen gönüller yatağ - Gönlümü aldın güzel - Ağlar Gezerim Sahili - Artık bu solan bahçede bülbüllere yer yok - Kimseyi böyle perişan etme Allahım yeter - Rûhum su gelen yılda bile mâziyi andı - Şen gözlerinle yüzüme bir baktın - Sarı mimozamsın sen benim - Gülen gözlerinin mânası derin - Kimdir bu kadın saçları ak beni sararmış - Saçlarını yüzüne dökerek - Gölümün bülbülüsün aşk bahçemin gülüsün - Mavi gök mavi deniz - Ne bildin kıymetin, ne bildin kıymetim - Geçmesin günümüz sevgilim yasla - Bu şarkı sana ait sevgili dinle - Senden uzak günlerim zindan oluyor - Şimdi bahara erdim - Sevgi deli gönülden gönüle bir akıştır - Bana nasıl vazgeç dersin, bir garip âşığım ben (güneşin kavurduğu) - Gözlerini gördüğüm an - Bu tatsız akşam saatinde (hatıralar)
DR.ALÂEDDİN YAVAŞÇA'NIN ALDIĞI ÖDÜLLER
1. Kasımpaşa Askeri Deniz Hastanesi Hizmet Karşılığı 04/05/1973 2. Pamukkale Altın Horoz Beste yarışmasında Altın Horoz 21/06/1973 3. Milliyet Gazetesi Beste Yarışması "Ağlar Gezerim" 1974 4. Ankara Jinekoloji Derneği (ihtisasta 25 Yılı Doldurma nedeniyle) 5. Yıldız Üniversitesi San'at Bayramı Münasebetiyle 1980 (Sempozyumdaki Bildiri için) 1983 6. Ehl-i Kur'an Cemiyeti yararına verilen Konser dolayısıyla 1984 7. Bezm-i Alem Valide Sultan Vakıf Gureba Hastanesi (6.5 Yıllık Hizmet Karşılığı) 1985 8. Konya Selçuk Üniversitesi Sempozyum Bildirisi (Konu: Türk Mûsikisi) 1986 9. Bakırköy Meslek Lisesi (Konferans Dolayısıyla) 23/05/1987 10. TRT'ye yapmış olduğu 37 yıllık hizmet karşılığı 17/01/1987 11. Konya Selçuk Üniversitesi (Musikiye Katkıdan Dolayı) 03/05/1987 12. Boğaziçi Mûsîki Vakfı Şeref Kurulu Üyesi Olarak 19/12/1987 13. İzmir Tabibler Odası Hizmet Karşılığı 02/03/1988 14. Bursa Mûsîki Cemiyeti tarafından 1990 15. İTÜ. Türk Mûsîkisi Devlet Konservatuarı (1975- 1990 Kurucu üye olmak nedeniyle) 1990 16. Milliyet Gazetesi Sevilen Şarkılar Yarışması (Bir Garip Aşığım Ben) 1990 17. Haseki Hastanesi Başhekimlik Hizmeti nedeniyle 1990 18. Siirt İli Kültür Derneği Siirt Valisi Eliyle 1990 Veysel Karani Beste Ödülü 24/05/1990 19. Samsun Mûsîki Cemiyeti (Mûsîkiye Hizmet) 17/11/1990 20. Bursa Belediyesi Konservatuarı (Mûsîkiye Hizmet) 1990 21. Kilis Belediyesi (Bir Park'a isminin verilmesi) 1990 Dr. Alâeddin Yavaşça Yök tarafından İ.T.Ü. TSM. Devlet Konservatuarına Profesörlüğe atandı. Bunlar dışında, çeşitli Lions ve Lioness Dernekleriyle, Rotary Kulüplerinde, Türk- Alman Dostluk Derneğinde, Türk- Amerikan Üniversiteliler Derneğinin yapmış olduğu Konuşmalardan aldığı ödüller, vb... 1990
22. Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğünce Fahri Doktora 26/05/1992 23. Samsun Kültür ve San'at Derneği onur üyeliği 1992 24. Türk Hekimleri Dayanışma Vakfı Katkı Ödülü 1992 25. Bursa Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Koruma ve Yaşatma Derneği, Katkı Ödülü 1993 26. TRT Genel Müdürlüğü, Türk Müziğine Katkı ve Hizmet Ödülü 27. Kilis Eğitim Vakfı, Üstün Hizmet ve Yardım Ödülü 1994 28. Mersin Bahçelievler Mûsîki Derneği Onur Üyeliği 1994 29. Cerrahpaşa Tıp Fak. Türk Mûsîkisi Korosu Hizmet ve Şükran Ödülü 1994 30. Aachen, Türk- Alman Dostluk Cemiyeti Onur Belgesi 1994 31. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hizmet Belgesi 1995 32. Hacettepe Üniversitesi Gönül Dostları Kulübü Hizmet ve Onur Ödülü 1995 33. İstanbul Erkek Lisesi Mezuniyeti 50. Yıl Ödülü 1995 34. Kilis Kültür Derneği Genel Merkezi (Ankara) Onur Üyeliği 1995 35. Eskişehir Halk Eğit. Merk. TSM. Korosu Şükran ve Onur Üyeliği 1995 36. Trabzon Müzik ve Halk Oyunları Derneği Katkı ve Onur Ödülü 1995 37. Hacettepe Üniversitesi Takdir ve Şükran Ödülü 1996 38. Hacettepe Üni. Dede Efendi'nin 150. Ölüm Yıldönümü münasebetiyle yapılan müzikli söyleşiye katkı ve şükran ödülü 1996 39. İskenderun Mûsîki Derneği Katkı ve Onur Ödülü 1997 40. Lions Derneği Katkı ve Onur Ödülü 1997 41. Malatya Mûsîki Cemiyeti (İlgi ve Katkı Ödülü) 1997 42. Dede Efendi'nin 150'nci ölüm yıldönümü münasebetiyle Samanyolu TV'den naklen verilen konser için ödül 1997 43. YOYAV "Yoksullara Yardım Vakfı" (Kilisteki Baba Evini yoksul çocukların yetiştirilmesi için Vakfa hibe etmesi dolayısıyla) 1997 44. MÜZDAK "Hayat Boyu Başarı Ödülü" 1997 45. İstanbul Musiki ve Kültür Derneği "Üstün Hizmet Ödülü" 1998 46. Kartal Belediyesi "Türk Kültürüne Hizmet ve Katkı Ödülü" 1998 47. Konya Valiliği ve Selçuk Üni. Rektörlüğü "Cumhuriyetin 75. Yılı münasebetiyle 1998 Türk Müziği Etkinliklerine Katkıdan" 1998 48. YOYAV Hizmetlerime Katkıdan 1998 49. Türk Mûsikisi Vakfı "Türk Musikisine 50 yılı aşan Hizmet ve Katkı" 1998 50. YOYAV için bestelediğim marş dolayısıyla ödül 1998 51. Cumhuriyetin 5'inci yılı dolayısıyla Cumhuriyetle yetişen ve besteleriyle Türk Kültürüne hizmetten dolayı Balıkesir Vilayetince verilen ödül 1998 52. Kilis iline sosyal ve Kültürel kalkınması yolunda katkıdan dolayı Kilis Valiliğince verilen ödül 1998 53. Kilis Vakfına gösterilen ilgiden dolayı Kilis Vakfı Başkanlığı'nın verdiği ödül. 1998 54. SAMDER "Sağlık Mensupları Derneği" "Hizmet Ödülü" 1999 55. Kayseri Erciyes Üniv. Rektörlüğünce verilen San'ata Hizmet Plâketi 1999 56. Nazilli Belediyesi "Türk Musikisine Hizmet Ödülü" 1999 57. Samsun Valiliği Türk Mûsikisi 58. Lions İnternasyonal "Türk Kültür ve Üstün Hizmet Ödülü" 1999 59. Türk Tabipler Odasından (Tıp Fakültesinden Mezuniyetimin 50. Yılı münasebetiyle) 1999 60. Kıbrıs Girne Belediyesi "Türk Sanat Musikisine Hizmet Ödülü 2000 61. Mersin Rotarien'lerden "Türk Kültürüne Hizmet Ödülü" 2001 62. Gaziantep Üniversitesi'nden "Türk Musikisine Hizmet Ödülü" 2001 63. Kilis Üniversitesi Temel Atmaya Katkıdan dolayı "Kilis Belediye Başkanlığından" 2001 64. Kilis Üniversitesi Temel Atmaya Kuruluşuna katkı "Kilis Valiliğinden" 2001 65. Fevziye Mektepleri Vakfı, Okul Aile Birliği Ödülü 2001 66. Türk Edebiyat Vakfı'ndan "Türk Kültürüne Katkı Ödülü" 2001 67. Beşiktaş Musiki Derneği "Yavaşça Gecesi" "Vesile Ödülü" 2001 68. Girne Belediyesi'nden "Unutulmayan Bestekârlar Anısı Ödülü" 2001 69. Kültür Bakanlığı "Konya Kült. Ve Turizm Derneği"nden Ödülü" 2001 70. Gaziantep Türk Mûsikisi Derneğine Onursal Üyelik 2001 71. TKHV- Türk Kültürüne Hizmet Ödülü 2001
HABER
Yavaşça’ya Cumhurbaşkanlığı Büyük Ödülü Hürriyet 30 Ekim 2008
2005’ten bu yana verilen Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne bu yıl üç ayrı dalda üç isim değer görüldü.
Edebiyat alanında Yaşar Kemal, mimari sahasında Turgut Cansever ve müzik dalında da Türk müziğinin ünlü bestakárı ve solisti Dr. Alaeddin Yavaşça değer görüldü. 2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, Çankaya Köşkü’nde düzenlenecek bir törenle sahiplerine verilecek.
Ödül, Türk kültür ve sanat yaşamına önemli katkılarda bulunan, ülkemiz kültür ve sanatının yücelmesine çalışan Türk vatandaşı ve yabancı uyruklu kişiler ile kurumlara, devlet adına, onurlandırmak ve özendirmek amacıyla 2005 yılından bu yana veriliyor.
1995 yılından bu yana dağıtılan Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri, bugüne kadar 18 kişiye ve iki sivil toplum örgütüne verildi.