Abdullah Ali
kanaat önderi
Finlandiya İslam Cemaati Eski Başkanı

1925 yılında Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de doğdu. Uzun yıllar Finlandiya’da yaşayan Tatarların kurduğu Finlandiya İslam Cemaati’nin başkanlığını yaptı. İkinci Dünya Savaşı'na Finlandiya Ordusu'nda asker olarak katıldı. Helsinki'de Finlandiya İslam Cemaati’ne ait çok katlı Cami ve Kültür Merkezi’nin inşa edilmesine öncülük etti.

2011 yılında 86 yaşında Helsinki’de vefat etti. Bu şehirdeki Müslüman Mezarlığı’nda toprağa verildi.


HABER

Finlandiya'nın yaşayan tarihi toprağa verildi
26.03.2011 
Yakup Yılmaz / Helsinki

86 yaşında vefat eden Finlandiya Müslümanlarının fahri reisi Abdullah Ali, toprağa verildi. 

86 yaşında vefat eden Finlandiya İslâm Cemaati Fahri Reisi Abdullah Ali, 25 Mart Cuma günü Helsinki’deki Müslüman mezarlığında, kılınan cenaze namazından sonra toprağa verildi. Abdullah Ali, 1925 yılında Helsinki’de doğmuştu ve aynı şehirde hayata veda etti, aynı şehirde de toprağa verildi.

Finlandiya İslâm Cemaati’nin şimdiki Reisi Okan Daher, ’Fahri Reis’leri hakkında cenazede kısa bir konuşma da yaptı.

Tatarlar ’Fahri Reis’ diyorlar.

Abdulah Ali, Finlandiya'da 1870'li yıllardan bu yana yaşayan Tatar Türklerinin kurduğu Finlandiya İslâm Cemaatinin başkanlığı yıllarca yapmış, bugün Helsinki'de Cemaate ait olan çok katlı binanın inşaa edilmesine öncülük etmiş, bu binanın üst katını ise 400 kişinin namaz kılabileceği Camii olarak faaliyete geçirmiştir.(Türk devleti de bu binanın inşaasında para yardımı biraz yapmış.)

Öyle bir sistem kurmuş ki, belki de dünyada cemaatinden para toplamayan tek camidir Helsinki’deki bu cami. Binanın alt katlarından elde edilen gelirle hem imamın maaş ve ev kirası hem de sekreterin maaşı olmak üzere diğer tüm giderler karşılanmakta, gelirler fazlalık vermektedirler.

İlavaten, binanın bir katı ise, derslikler ve cemiyetin ofisi, toplantı salonu gibi sosyal faaliyetlerine ayrılmıştır. Caminin temizliğini ise özel şirket yapmaktadır ki, cemaate en güzel hizmet verilmektedir. Ayrıca, Cemaatin çocukları için yazın dil ve din kursları içinde ayrı bir müstakil bina da şehir dışında satın alınmıştır.

Bu kurulan sistemin, yurtdışındaki vatandaşlarımız tarafından da kurulması gerekiyor. Cemaat isterse camiye yardım yapar ama her Cuma namazından sonra para toplanması kaldırılmalı. eğer para toplanacaksa Finlandiya İslama Cemaati’nin yaptığı gibi bayram namazlarında toplanıp, dünyadaki diğer muhtaç Müslümanlara gönderilmeli.

Abdullah Ali, yaşayan tarihti. 'Yıldız'a Tatarlar 'Yolduz' diyorlar. Manası 'Yol dostu' imiş. İnsanlar yollarını bulmak için yıldızlardan yararlanırlardı. Ve atalarımız çok güzel bir şekilde 'Yol dostu'nu Türkçe olarak 'günümüze 'Yolduz' olarak aktarmış. Bizim Karadeniz'de de annelerimiz 'Yolduz' ve 'Yulduz' der. Ben bunu merhum Abdullah Ali ile sohbetlerimde ondan öğrenmiştim.

Abdullah Ali, İkinci Dünya Savaşı'na da Finlandiya ordusunda asker olarak katılmıştı. Tatar Türkleri bu savaşta şehit ve gaziler vermişlerdir

Finlandiya’nın en büyük gazetesi (500 00 satıyor 5 milyonluk ülkede) Helsinginsanomat’taki ölüm ilanı ve cenazenin kaldırılış tarihi vardı ." "Biz Allah'a aitiz ve sonunda O'na döneceğiz." (Bakara Suresi,156)'nın da Fincesi yazıyordu.

Önce Rus ordusunda asker olarak Finlandiya’ya gelip, sonraları ise çalışmak ve ticaret yapmak için gelen diğer tatar Türkleri 140 yıldır Finlandiya'da yaşamaktadırlar. 1925 yılında resmi din olarak İslâmı Fin devletinin tanımasıyla kurdukları Finlandiya İslâm Cemaati ismiyle de Finlandiya devletinden tüm dini haklarını almışlar.
Cemaatin, nikâh kıyma yetkisi bile var. Cemaatin imamının verdiği din dersi, okullarda çocukların din dersi okumadan kredi almalarını sağlıyor.

1917 yılında Finlandiya'nın Rusya'dan bağımsızlığını ilân etmesinden sonra, Rusya "Bunlar benim vatandaşlarım" diye Finlandiya'dan Tatarları geri istemiş. Kurulu düzenlerini bırakmak istemeyen bu insanlar gitmek istememişler. Devreye Osmanlı Devleti'nin İsveç Büyükelçisi girmiş ve Finlandiya'daki Tatar Türklerinin hepsine Osmanlı pasaportu vermiş Osmanlı Devleti.

Onlar da Finlandiya Türkleri diye kalmışlar Finlandiya'da. Dünyanın her tarafındaki Müslümanlara sahip çıkan Osmanlı'nın bu davranışını hiç unutmazlar. 1920’lerden sonra 200 kadar yeni gelenler olmuş. Şu andaki mevcutları 800 kadar.