Mehmet İzzet
sosyolog, akademisyen, yazar



1891 yılında İstanbul'da doğdu.

Sosyolojinin sivil hayatın bilimi olması gerektiğini savunmuş, idealist bir düşünürdür.

İzzet‘e göre; "bilgi, merkezden çevreye yayılmalıdır. Devlet bir milletin hukuksal oluşumudur" demiştir. Durkheim gibi devlete mesafeli yaklaşmış ve Batı zihniyetinde nesiller yetiştirmek adına Darülfünun‘da dersler vermiştir. Felsefe düşüncesini bir kaç arkadaşıyla birlikte Darülfünuna sokan bir müderristir.

Eğer ahlakımız bir determinizm ile gerektirilmiş bulunuyorsa, sorumluluğun manası nedir? sorusundan yola çıkar ve determinizm karşısında bireyin hürlüğü sorununu tartışır. Toplumların evrimi sorusunda yeni Amerikan idealistlerinden J. M. Baldwin’in genetik metodundan faydalanmıştır.

Milliyet hakkındaki görüşlerini; Milliyet Nazariyeleri eserinde toplar.

Milliyet iradenin ürünüdür. Milliyet duygusunun insanları birlikte harekete sevk eden bir dürtü olduğunu belirtir.

İzzet‘e göre sosyolojinin ilk amacı cemiyetleri tasnif etmek olmalıdır. Sosyolojinin konusu olan cemiyet, herhangi bir toplanmadan ibaret değildir. Birey cemiyete tabiidir ama bu esir demek değildir.

İzzet‘e göre çekirdek aile; çağdaş aile yapısını oluşturur. Medeniyet yolunda ilerlemek istiyorsak; kadının aile dışında sosyal hayatta varlığını genişletmek gerekir.

Öncelikli araştırma alanı olarak “Birey ve Toplum” arasındaki ilişkiyi incelemektir.

Mehmet İzzet; bireyle toplum arasında diyalektik bir ilişki olduğunu düşünür. Sosyoloji, toplumsal şartlar altında geliştiğinden toplumsal vicdanın görüntüsünü ifade eder. İzzet birinci olarak “Nasıl yaşamalı?” sorusuna “Ülkü için” cevabını verir. İkinci “Nasıl yaşamalı?” sorusuna ise “Makul bir şekilde” diyerek karşılık vermiştir. Birincisi bize amaçlarımızı; ikincisi ise araçlarımızı gösterecektir.

İzzet‘in ilgilendiği sorunlar: Muasır cemiyet, Cemiyet ve fert, cemiyet ve büyük adam ve Milliyet meseleleridir.

8 Aralık 1930 tarihinde Berlin'de vefat etti.

ESERLERİ:

1.Muasır Hayat ve Büyük Adamlar – Edebiyat Fakültesi Dergisindeki ilk denemesi
2.Ahlak – 1919
3.Milliyet Nazariyeleri ve Milli Hayat – 1923 (Yeni Alfabeyle, 1969)
4.Yeni İçtimaiyat Dersleri – 1927




HAKKINDA YAZILANLAR

1.Mehmet izzet, Coşkun Değirmencioğlu
Kültür Bakanlığı Yayınları



www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)