Lamii Çelebi
şair,alim, mutasavvıf


1472 yılında Bursa’da doğdu. Lamii Çelebi veya Lamii diye meşhur oldu.

Düzenli bir eğitim aldı. Devrinin büyük alimlerinden Molla Ehaveyn ve Molla Muhammed Hasanzade’den tefsir, hadis ve fıkıh ilimlerini öğrendi.

Tasavvufa karşı ilgi duydu. Nakşibendiyye yolunda Seyyit Emir Ahmet Buhari’nin talebesi oldu.
Nakşibendi tarikatında şeyhlik payesine ulaştı.

Fettahı Nişaburi’den Hüsn ü Dil’i, Yavuz Sultan Selim Han adına tercüme etti. Ferhad-name’yi yazınca ödüllendirildi.

1512’de 4 bin akçelik bir vakıf kurdu.

1531 yılında Bursa’da vefat etti. Ölünce dedesi Nakkaş Ali’nin yaptırdığı mescidin avlusuna gömüldü.

Mezarında “El-merhum Şeyh Lamii bin Osman” yazısı vardır.

ESERLERİ:

1. Şevahidu’n-Nübüvve li Takviyyet-i Ehli’l-Fütüvve (1480).
2. Şerh-i Dibace-i Gülistan (1505).
3. İbretname (1525): Kanuni Sultan Süleyman için yazmıştır.
4. Şerefü’l İnsan (1526): Yine Kanuni’ye ithaftır.
5. Hüsnü Dil Tercümesi: Yavuz Sultan Selim’e ithaftır.
6. Nefehat Tercemesi.
7. Münazarat-ı Baharü Şita.
8. Münşeat-ı Mekatib.
9. Muamma-ı Mir Hüseyin.
10. Maktel-i İmam Hüseyin.
11. Salaman ü Ebsal: Cami’den tercümedir.
12. Şem ü Pervane: EhliŞirazi’den tercümedir.
13. Guyu Çevgan.
14. Ferhatname.
15. Vamıku Azra.
16. Kıssa-i Evlad-ı Cabir.
17. Lugat-i Manzume: Küçük bir sözlüktür.
18. Risale-i Bal.
19. Şehrengiz-i Burusa:
Bursa’yı ve şairliğin özelliğini anlatan eserdir.

20. Divan:
Divan’ında 3 tevhid, 1 miraciyye, 2 na’t, 1 Eshab hakkında methiyye, Birinci Selim ve Kanuni’ye yazılmış 28 kaside, 3 terci-i bend, şehzadeler hakkında 3 mersiyye, 5 tezkiye, hazana dair 1 terci-i bend, 1 müsebba, 65 murabba, 1 muhammes, 1 şerh, 135 gazel, 12 kıt’a, 16 tarih ve 4 muamma ile lügatlar vardır.

Lami’i’nin eserlerinin sayısı 40’ı bulmaktadır.



Lamii’den Bir şiir

Senin gitmez başından bu havalar,
Dimağın cümle toprak dolmayınca.
Bu sergerdanlığın payanı yokdur,
Vücudün serteser hak olmayınca.



Özellikleri

Lamii Çelebi’nin nesri güzeldir... Cümleleri sade, kısa ve canlıdır. Nesir eserlerinde zamanın adetine uyup, arada bir şiir de söyler.

Tercüme ettiği eserlerde manzum olanları yine manzum olarak, hatta bazı kere, aynı vezinle Türkçeye çevirmiş ve bunda da çok başarılı olmuştur.

Bu bakımdan Lamii Çelebi, Türk edebiyatının, nesir ve tercüme alanlarında seçkin bir üstadıdır.


AİLE

İsmi, Mahmud bin Osman bin Ali en-Nakkaş bin İlyas Lamii’dir.

Babası Sultan İkinci Mehmet Han’ın ve Sultan İkinci Beyazıt Han’ın hazine defterdarlıkları vazifesinde bulundu. Dedesi Nakkaş Ali Efendi, Sultan Timur Han tarafından Semerkand’a götürüldü, orada nakkaşlık öğrendi.



Cami-i Rum

Molla Cami’nin Şevahidü’n-Nübüvve’sini ve bilhassa Nefahat’ını tercüme ettiği için zamanında ‘Cami-i Rum’ diye şöhret buldu.



www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)