Mehmet Varış Kitabevi Yayınları Genel Yönetmeni yayıncı Sivas’ta doğdu. 1976 yılında değişik yayınevlerinin mücellithanelerinde çalıştı. Kısa bir süre otelcilik yaptı. Askerden sonra kitapçılığa başladı. Daha sonra kitapçılıkla birlikte yayıncılık yaptı. Kültürel eserler yayınlamaya devam ediyor. Aralarında Kaşgar dergisinin de olduğu birkaç dergi yayınladı. Mehmet Varış’ın yönettiği Kitabevi, akademisyen, yazar, şair ve kitapseverlerin buluştuğu bir mekan oldu. Mehmet Varış, geçmişin bütün zevklerine sahip çıkmaya çalışan bir kültür adamı. Hat, tezhip ve tesbihe ilgisi var. Geniş bir türkü arşivine sahip. Kitabevi'ne gereken özeni göster! Mustafa Nezihi Pesen dünyabizim.com 21 Mart 2010 Girdiniz Kitabevi'nden içeri. Selamınıza, merhabanıza karşılık verir Mehmet Varış Bey tok sesiyle. O kalender ve içtenlikli adam. Kitab’a ve muhabbete and olsun… Kehribar tesbihin aşkla karşılayan sesine ve ışıltısına da. Girdiniz Kitabevi’nden içeri. Selamınıza, merhabanıza karşılık verir Mehmet Varış Bey tok sesiyle. O kalender ve içtenlikli adam. Çok geniş bir türkü arşivine sahip olan Mehmet Bey’in mekanında, genellikle türkülerin en güzellerinden, en yanıklarından, en Sivaslılarından yani ki en içlilerinden biri çalınmaktadır. Siz başladınız kitaplara bakmaya türkü eşliğinde, birden Mehmet Varış da eşlik ederek o türküye, sizi şaşırtıp sevindirebilir. Ticarethane değil Kitabevi yalnızca binlerce kitabın satıldığı bir ticarethane değil. Yıllardır o bereketli mekanın müdavimlerindenim. Beni besleyen nice kitaplar aldım ordan: tadına vara vara. Acele etmeden, rahatsız edilmeden. Oturdum ve sayfalarında gezindim kitapların. Kaşgar dergisinin şairlerinin, yazarlarının heyecanlarına, sohbetlerine, tartışmalarına şahit oldum orda: Nefis çaylar eşliğinde, sigara dumanları arasında. (henüz bu acaip yasak yoktu.) Gönlümün ve aklımın katıldığı güzellikler sadece bu kadar değil elbette. Mehmet Bey’in mekanında her zaman özellikle İstanbul Üniversitesi’nden akademisyenlerin, tanınmış yazarların, farklı kuşaklardan şairlerin, kitap aşıklarının, düşünürlerin ve bilgi-sanat meraklılarının… yolları kesişir. Ve bu kesişme anları uzayarak birbirine eklemlenir. Böylece sanat, edebiyat, şiir, düşünce, felsefe, tarih, kitaplar ve yazarlar hakkında görüş ve düşünce gökkuşakları gözleri ve akılları şaşırtıp hayran eder. Bazen İslam tarihinin geçmişinden başlayarak genişleyen tartışmalar Osmanlı’dan Cumhuriyet’e, oradan da günümüze dek ulaşır. Günlük siyaset ve politika olaylar ve kişiler bağlamında değerlendirilirken umutsuz bir atmosfer ve sert eleştiri daha belirgin hale gelebilir. Ama ister tarih, ister edebiyat, ister siyaset, ister öykü, ister düşünce-felsefe konuşulsun, neşe ve samimiyet yitirilmez. Sohbet ekibi yenilenir Eğer orada demlenmeye devam etmek isterseniz, gidenlerin yerine yeni kişilerin geldiğini görürsünüz. Böylece sohbet halkasının fertleri değişir, tadı değişir, rengi değişir. Ama yepyeni ve taze bir heyecanla farklı lezzetler bahşeden ufuklara açılırsınız. Nüktelerle, hatıralarla hava yumuşatılır. Bilen konuşmaya, fikirlerini sakince serdetmeye devam eder. Bazıları eklemeler yapar, bir başkası nazikçe katılmadığını belirterek çeşitli yönlerden eleştirir diğerini. Küçük bir ‘Küllük’ dersem buraya, sanırım kötü bir şey yapmış olmam. Buraya uğrayıp sohbet halkasını dalgalandıran, yönlendiren, feyizlendiren isimlerden bazılarını sayarsam, zannediyorum siz de bana hak verirsiniz. Işte o güzel insanlardan bazıları: Mehmet Genç Hoca, Ömer Mahir Alper, Ali Ayçil, Ömer Erdem, İsmail Kara, Beşir Ayvazoğlu, İsmail Dervişoğlu, Cemil Çiftçi, Erol Özvar, Fahri Solak…. Tesbih ve Tezhip koleksiyonu Velhasıl Mehmet Varış Bey kendisini kitaba, ilme, irfana, türkülere adamış ehl-i dil bir adamdır. Geçmişin kendi meşrep ve mezhebine uygun düşen bütün zevklerine sahip çıkmaya çalışıyor. Mesela küçük bir hat-tezhip koleksiyonu edinmiş durumda. Değerli taşlardan mamul onlarca tesbih, kimbilir evinin hangi köşesinde sergileniyor veya saklanıyor. Tabi ara sıra bu tesbihleri ellerinin arasında gezintiye çıkarıp havalandırıyor. Tütün, yemek, ninniler, türküler, saç… hakkında yayınladığı kitaplar Mehmet Bey’in hassasiyet ve inceliğinin göstergesi. Ayrıca Mehmet Varış Bey’in mekanının bunca değerli insan için uğrak yer olmasının, insanları buraya cezbetmesinin O’nun kişiliğiyle, önemsedikleriyle ilgisi nasıl yadsınabilir? Uzun yıllardır yayın ve dağıtım alanında hizmet veren Kitabevi yüzlerce kitabın bize ulaşmasını sağladı. Özellikle son yıllarda okuyucuların, gönül ehlinin beğenisine sunduğu Hüseyin Vassaf’ın Sefine-i Eviya’sı ve Avni Konuk’un Mesnevi Şerhi çok büyük hizmetlerdir. İstanbul’un Avrupa yakasındaki önemli sığınaklarımdan biri olan Kitabevi’ni ve Mehmet Varış Ağabey’i yad etmiş olmaktan dolayı bahtiyarım. SÖYLEŞİ Türkünün harman olduğu şehir Sivas Hatice Saka Yeni Şafak Kitap Anadolu'nun halk kültürü ile ilgili önemli kaynakları yayınlayan Kitabevi Yayınları, Sivas Kitaplığı'nı yeni çalışmalarla taçlandırıyor. Yayınevinin kurucusu Mehmet Varış, halkbilim ve folkloru ön plana çıkarmayı hedefliyor. Milyonlarca yaşama tanıklık eden şehirler, aynı zamanda kendi hayatlarını sürdürür. Şair en güzel dizelerini yazar bir yokuşunda, müzisyen uğultusunu taşır satırlara, bir fotoğrafçı en güzel karesini çeker köşe başında ve her sanatçı bir kentin çocuğudur aslında. Edebiyat dünyası kentin çocuklarının otobiyografileri ve biyografilerini anlatmayı sürdürürken şehirlerin yaşamını teğet geçer. İstanbul'u anlatan sayısız kitabın dışında, Anadolu'ya açılan ve bir taşra kentini tüm yönleriyle yansıtan çalışmaların sayısı oldukça az. Bu anlamda halk kültürü ile ilgili önemli kaynakları yayınlanan Kitabevi, şehir kitaplığı konusuna da aynı özeni gösteriyor. Yayınevinin kurucusu Mehmet Varış ve ekibi uzun yıllara dayanan özenli çalışmalarıyla Sivas Kitaplığı'nı oluşturulmakla kalmayıp yeni kitaplarla yollarına devam ediyorlar. ANAMIN AŞI TANDIRIN BAŞI Sivas Kitaplığı Baş Yastıkta Göz Yolda ile çıktı okuyucunun karşısına. Sivas Türküleri'nin derlendiği çalışma, akademisyen Salahaddin Beki'nin imzasını taşıyor. Kitapta yer alan türkülerin çoğunluğu TRT'nin Türk Halk Müziği repertuarından alınmış. Zeynep Bu Güzellik Var mı Soyunda, Ey Sevdiğim Sana Şikayetim Var, Burçak Tarlası, Ölüm Allahın Emri Ayrılık Olmasaydı, Karanfil Oylum Oylum Geliyor Selvi Boylum, Dam Üstüne Çul Serer, Kaleden İniş Mi Olur gibi halk arasında bilinen yüzlerce türkünün Sivas yöresinden çıktığını gösteren çalışma, şehrin güçlü türkü geleneği aksettiriyor satırlara. Baş Yastıkta Göz Yolda'nın ardından Has Bahçenin Gülleri ile Sivas'ın masal dünyasının kapıları açıldı. Halkbilimci Ayşe Benek Kaya'nın derlediği 70 masalın yer aldığı kitapta, anlatıcı üslubu bozulmadan yöreye ait mahalli kelimelerin korunmasına dikkat edilmiş. Serinin üçüncü kitabında ise Sivas'ın inanç tarihi inceleniyor. Türk hâkimiyetinin öncesinden Cumhuriyet Dönemi'ne kadar Sivas'ın inanç haritasını çıkaran çalışmayı ilahiyatçı Doç.Dr. Ahmet Gökbel hazırlamış. Anamın Aşı Tandırın Başı ise Sivas Mutfağı'nı kapsamlı bir şekilde anlatıyor. Halkbilim araştırmacısı Eczacı Müjgan Üçer'in, derlediği "Anamın Aşı, Tandırın Başı" Sivas ve yöresindeki yemek kültürünü tanıtmanın yanı sıra, Anadolu'da yemekle ilgili her şeyin bir panoramasını sunuyor adeta. Sivas yemenisi, düvencilik, Sivas tarakları, yöreye özgü tülüce dokumları, çorapları ve daha onlarca geleneksel el sanatı halkbilimci Kutlu Özen'in araştırmasıyla serinin beşinci kitabı olarak yayınlandı. Sivas Kitaplığı'nın altıncı ve son kitabı 'Mani Benim Ezberim' de geçtiğimiz günlerde basıldı. Müjgan Üçer, Fatma Pekşen ve Murat Türkyılmaz'ın uzun yıllar boyunca sürdürdükleri araştırmalar sonuncunda oluşan kitabın, folklor çalışması yapanların yıllardır düşledikleri 'Türk Maniler'i' adlı büyük külliyatın temel taşlarından birisi olması bekleniyor. Anadolu kültürüne gönül veren ve kendisini de bir Sivaslı olan Mehmet Varış bu kitaplıkla halkbilim ve folkloru ön plana çıkaracaklarını söylüyor. Varış, Sivas Kitaplığı'na daha pek çok yeni eserin ekleneceği müjdesini de veriyor Şehir kitaplığı hazırlama fikri nasıl ortaya çıktı? Çok eskiden beri şehir kitapların yakından takip ederdim. Hala da takip etmeye çalışıyorum. Refikimiz Dergah Yayınları'nın Erzurum kitaplığını yayınlamaya başlaması biz de cesaretlendirdi. M. Sabri Koz Ağabey ile birlikte daha önce seslendirdiklerimizi eyleme dönüştürmeye karar verdik. Bugüne kadar Baş yastıkta göz yolda, Has bahçenin gülleri, İnanç tarihi açısından Sivas, Anamın aşı tandırın başı, Sivas yöresi geleneksel el sanatları ve son olarak da Mani Benim ezberim adlı kitapları yayınladık. Sivas kitaplığını çıkaran bir yayıncı ve bir Sivaslı olarak sizce bu kentin kimliğini en iyi ne yansıtır? Sivas'ı en iyi Türküler yansıtır. Baş Yastıkta Göz Yolda Sivas türkülerinin derlenmiş. Zeynep Bu Güzellik Var mı Soyunda, Ey Sevdiğim Sana Şikayetim Var, Burçak Tarlası ve daha yüzlerce türkünün Sivas yöresine ait olduğunu görüyoruz. Sivas'ın bu denli güçlü bir türkü geleneği olmasını neye bağlıyorsunuz? Sivas'ta doğan hemen herkes türkülerle büyür. Tarlada dağda ekin biçerken, dağda koyun güderken, yayla yollarında tek arkadaşı türkülerdir. Sivas'ın Türkü yönünden güçlü olması Coğrafyası, Hak ve halk aşıklarının çokluğu bir de rahmetli Muzaffer Sarıssözen'in bu işlere ilk başlayan kişi olmasıdır. Folklorik çalışmalar genelde sözlü geleneğe dayandığı için kitapları hazırlarken zorluk yaşadınız mı? Bu kitapları halkbilimciler ve Sivas'ı çok iyi tanıyan araştırmacılar hazırladı. Türküler, masallar tek tek derlendi. Sivas mutfağı da her ilçeden yemek tarifleri alındı. 800 sayfalık devasa bir kitap oldu. Bu noktadan hareketle arşiv ve kaynak bulma konusunda çok zorlanıldığını söyleyemem. Mani Benim Ezberimden sonra Sivas Kitaplığı'na yeni kitaplar eklenecek mi? Devam ediyoruz dosyalar geldikçe Sivas Bilmeceleri ve Doğan Kaya'nın hazırladığı Sivas'ta çocuk oyunları çok yakında yayınlanacak. Daha çok halkbilim ve folkloru ön planda tutacak yayınlar çıkaracağız. Tüm kitapları taçlandıracak büyük bir Sivas kitabı da yapmayı düşünüyoruz. Şehir kitaplığı oluşturmak gibi özgün araştırmaları içeren kitaplar basıyorsunuz. Yayıncılık konusunda çok sayıda sıkıntı yaşanırken popüler kitaplara yönelmeden ayakta durmayı nasıl başarıyorsunuz? Ayakta durduğumuzu kim söyledi? iletişim KİTABEVİ MEHMET VARIŞ Cağaloğlu - İstanbul, TÜRKİYE Tel 1 : (0212) 511 21 43 Tel 2 : (0212) 512 43 28 Faks : (0212) 513 77 26 www.kitabevi.com.tr [email protected] www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)