Yusuf Bolat ( 1909)- (1986)
tiyatro ve roman yazarı


Kırım Türk Edebiyatı



1909 yılında Kırım'ın Aluşta kentinde doğdu. Köy mektebini bitirdi. Yalta'da Hocalar Mektebi'nde okudu. Kırım Pedagoji Enstitüsü'nün Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Edebiyat sahasında çalıştı. 1939-1941 senelerinde “Sovet Edebiyatı” mecmuasının yazarı oldu.

Edebi yaratıcılığı 1929 senesinde başladı. Genellikle piyesler yazdı. Toy Devam Ete, Deniz Dalgasız Olmaz, Sonki Gece ve Arzu Kız piyesleri basıldı ve sahnelendi.

Genç besteciler piyesler için beste yaptılar. İşlegen Tişler oyunu için Asan Refatov, Toy Devam Ete için Yaya Şerfetdinov ve Arzu Kız için Yaya Şerfetdinov ile İlyas Bahşış beste yaptı.

Bu yıllarda edebi mecmualarda Qoysuz Çoban, Balta ve Tufanda Kalan Köy Sürüsi adlı hikâyeleri basıldı.

Halk kahramanı Alim Aydamaq hakkında Alim romanını yazdı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Saf Yürekler, Anife, Sadakât romanlarını yazdı.

Yaratıcılığında mizah eserlerinin de mühim bir yeri vardır. Toy Devam Ete, İşlegen Tişler, Dubaralı Toy isimli komedyaları büyük ustalık eserleridir.

Mizah hikâyelerini Tabiatım Öyle isimli kitabında toplamıştır.

22 Ekim 1986 tarihinde Özbekistan'ın Taşkent şehrinde vefat etti.





Kırım Tatar Türkçesiyle Hayatı

Yusuf Bolat (1909, Aluşta – 1986, Taşkent) – belli qırımtatar yazıcısı.

Yusuf Bolat 1909 senesi Aluşta şeerinde, fuqare bir ailede doğdı. Köy mektebini bitirgenden soñ, Yaltadaki ocalar mektebinde oqudı. Qırım Pedagogik İnstitutınıñ Qırımtatar tili ve edebiyatı bölümini bitirgenden soñ, edebiyat saasında çalıştı. 1939-1941 senelerinde “Sovet Edebiyatı” mecmuasınıñ muarriri oldı.

Yusuf Bolatnıñ edebiy yaratıcılığı, 1929 senesi başladı. Cenkten evel o umumen pyesalarnı yaza edi. O devirde Yusuf Bolatnıñ bir çoq meraqlı pyesası basıldı ve sahnelendi: “Toy Devam Ete”, “Deñiz Dalğasız Olmaz”, “Soñki Gece”, “Arzı Qız” bulardan bazıları.

Yetenekli genç bestekârlar pyesaları içün muzıka yazdılar. “İşlegen Tişler” pyesası içün Asan Refatov, “Toy Devam Ete” pyesası içün Yaya Şerfedinov, “Arzı Qız” içün Yaya Şerfetdinov ile İlyas Bahşış muzıka yazdı.

Bu yıllarda edebiy mecmualarda Yusuf Bolatnıñ “Qoysuz Çoban”, “Balta” ve “Tufanda Qalğan Qoy Sürüsi” adlı ikâyeleri basıldı.

Yusuf Bolat halq qaramanı Alim Aydamaq aqqında “Alim” romanını yazdı. II Cian cenkinden soñ “Saf Yürekler”, “Anife”, “Sadakât” romanlarını yarattı. Yusuf Bolatnıñ yaratıcılığında mizah eserleriniñ de ayrıca müim yeri bardır. Onıñ “Toy Devam Ete” , “İşlegen Tişler”, “Dubaralı Toy” isimli komediyaları büyük ustalıqnen yazılğandır. Yusuf Bolat, qısqa mizahiy ikâyeler mevzusında da usta olğandır. Onıñ mizahiy ikâyeleri “Tabiatım Öyle” isimli kitabında toplanğan.

Yusuf Bolatnıñ ikâyeleri, em münderice, em til ceetinden zengin ve meraqlıdır. Onıñ yaratıcılığı qırımtatar edebiyatınıñ müim bir qısmını teşkil ete.

1986 senesi oktâbr 22 kününde Yusuf Bolat Özbekistannıñ Taşkent şeerinde vefat etti.




HAKKINDA YAZILANLAR

Kırım Türkleri Edebiyatı
Zühal Yüksel
kirimdernegi.org.tr

Kırım Türk Edebiyatı'nda İkinci Dünya Savaşından önce tiyatro türünde eserler yazan Yusuf Bolat (1909-1986), bu dönemde Roman, hikaye ve tiyatro eserler yazmıştır.

Yazarın "Saf Yürekler" (1962), "Anife" (1969) ve bu eserin devamı olan "Sadakat" (1979) isimli romanları, Kırım Türkçesini canlandırması bakımından Kırım Edebiyatında oldukça önemli bir yer tutmaktadır.

Yusuf Bolat'ın 1941 yılında "Sovyet Edebiyatı" dergisinde neşredilen "Alim" romanının devamı olan "Alim Atka Mindi" romanı 1980'de "Yıldız" dergisinde neşredilmiş, 1983 yılında ise kitap halinde basılmıştır. Bu eser Sovyet dönemindeki Kırım Türk Edebiyatının ilk tarihi romanıdır.

Yazarın "Zoraki Kelin" isimli komedi türünde yazılmış eseri Kırım Türklerinin kurduğu müzik ve gösteri gurubu tarafından oynanmıştır. "Dubaralı Toy" isimli müzikal oyunu ise, Özbek Türkçesine aktarılmıştır. 1974 yılında "Toy Devam Ete" isimli tiyatro eserlerini topladığı kitabı neşredilmiştir. Ayrıca "Ömür ve Ezgiler" (1984) isimli eserin içinde hikayelerinin yanında tiyatro eserleri de bulunmaktadır.




HABER

YAZAR YUSUF BOLAT'A ADANAN GECE
10 Nisan 2009
Kırım Haber Ajansı

9 NİSAN GÜNÜ KIRIM TATAR TİYATROSUNDA YAZAR YUSUF BOLAT'IN DOĞUMUNUN 100. YILDÖNÜMÜ DOLAYISIYLA GECE DÜZENLENDİ.



www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)