Naima . ( 18.10.1651)- (2.12.1714)
ilk resmi vakanüvis


tarihçi, yazar



1652 yılında Halep'te doğdu. Babası Halep eşrafındandı. İlk öğrenimini Halep'te tamamladı. Genç yaşta İstanbul'a geldi. Yüksek öğrenim gördü. Divan Kalemi'nde memur olarak hayata atıldı. Sonra divan mektupçuluğu ve başmuhasebecilik gibi memurluklar yaptı. Memuriyet hayatında bazen yükselip bolluğa kavuştu, bazen atılıp sıkıntı çekti. Bir ara Alanya ve Bursa'ya sürüldü. Çorlulu Ali Paşa onu, Mora Seferi'ne götürdü. 1715 yılında Patras'da muhasebeciyken 63 yaşında öldü. Bu kasabada bulunan bir caminin bahçesine gömüldü.




HAKKINDA YAZILANLAR

NAİMA

Mustafa Naima Efendi, ilk öğrenimini doğduğu şehir olan Halep'te tamamladı. Genç yaşta İstanbul'a geldi. Küçüklüğünden tarihe ve edebiyata büyük merakı vardı. İstanbul'da Enderun'a devam etti. Divan katipliğinde görev aldı.

Kısa zamanda Kalaylı Koz Ahmet Paşa'nın divan efendiliğine yükseldi. Daha sonra, ilim ve sanat adamlarını korumakla tanınmış Amcazade Hüseyin Paşa'nın hizmetine girdi.

Amcazade Hüseyin Paşa, Naima'nın mükemmel tarih bilgisini öğrenince, ona önemli bir görev verdi. Paşanın kütüphanesinde, Şarihu'l-Menarzade Ahmet Efendi'nin yazdığı, fakat henüz düzene konulmamış, müsvedde halinde bir tarih kitabı vardı. Bu kitap, 1591 ila 1659 yılları arasındaki olayları naklediyordu.

Hüseyin Paşa, bu kitabın derlenip toplanması ve yeniden kaleme alınması işini Naima'ya verdi. Naima, uzun araştırmalar yaptı. Kitabın daha ilk bölümlerini tamamlarken Hüseyin Paşa'nın büyük takdirini kazandı.

Bu eser tamamlandığı zaman, artık Naima'nın araştırması oldu. Bu yüzden büyük eser Naima Tarihi olarak bilindi.

Naima, devlet görevinde Anadolu Muhasebeciliği'ne kadar yükseldi. Fakat haksızlığa karşı göz yummadığı ve devrin ileri gelenleri hakkında tenkit edici sözler söylediği için 1706 yılında Hanya'ya sürüldü.

Eşinin talebi üzerine, sürgün yeri Bursa olarak değiştirildi. Sürgünde, çok sıkıntılı günler geçirdi. Çorlulu Ali Paşa'nın izniyle İstanbul'a geldi. Tekrar devlet hizmetine alındı. Çorlulu Ali Paşa, onun gönlünü almak için Mora seferine beraberinde götürdü.

Ancak bu sefer sırasında da tok sözlülüğünün cezasını çekti. Bir kısım görevlerinden el çektirildi. Haksız ve yersiz muamelelere maruz kaldı. Mora'nın Patras kasabasında muhasebeci olarak görevlendirildi.

Naima 63 yaşındayken, Patras'ta vefat etti.

Patras'ta bulunan tek caminin avlusuna gömüldü. Bir süre sonra cami ve Naima'nın mezarı yok edildi.




Naima Tarihi'nin Özellikleri

Naima Tarihi'ne konu olan yıllar, Osmanlı İmparatorluğu'nun en zor zamanlarından biriydi. Naima, zarif anlatımıyla o yılları anlattı.

Naima, tarih yazımına yepyeni bir üslup getirdi. Onun renkli bir üslubu vardı. Olayları doğuran sosyal çevreyle birlikte anlattı. Halkın ve memleketin anlatılan devirdeki hayatı Naima'nın eserinde canlandı. Padişah ve vezirlerin eksik yönlerini ve hatalarını güçlü bir ifadeyle yazdı.

Naima, tarihi olayları meydana getiren şahısların iç dünyalarını betimleyerek yepyeni bir tarih edebiyatı ortaya koydu.

Naima'nın bu düzenli eserini ilk kez İbrahim Müteferrika 2 cilt olarak bastı. Daha sonra eser 6 cilt olarak yeniden yayınlandı.

Naima Tarihi, Osmanlı tarihleri içinde önde gelen tarih kitaplarından biridir.







www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)